Διαδρομή 37
Γύρω από την Αγία Παρασκευή 27

Ο δρόμος προς τον Μανταμάδο, από την Νάπη έχει στα ΒΔ του υψώματα από ηφαιστειακή λάβα, πράσινα και κίτρινα από το εποχικό χόρτο και διάσπαρτα μοναχικά ρουπάκια, δένδρα με κορμούς χαραγμένους, παμπάλαια, δεμένα με τα μουντά βράχια. Μάντρες ξεροτρόχαλες δείχνουν την ιδιοκτησία ανέκαθεν και ανάμεσα πετρόχτιστα, κεραμοσκέπαστα κτίσματα, απ’ όπου ακούγεται το κουδούνισμα, ίσως και αυτό «ανέκαθεν». Τα μεγάλα ξεχασμένα αλώνια, τα γυμνά πια σέτια, μαρτυρούν άλλα χρόνια, που η κάθε σπιθαμή γης ήταν πολύτιμο κομμάτι επιβίωσης, τότε που ήξεραν τον διπλανό τους μαζί με τα βάσανά του. Είναι η Καριανή, και η χελώνα με το αργό της βάδισμα ήξερε μόνη της το προαιώνιο δρομολόγιο, εκεί στην κορυφή, συνοδοιπόρος μας μόνο κατά λάθος.
Από την Νάπη, επάνω στο παλιό λιθόστρωτο, το δρόμο του αλατιού, που ανέβαινε από τις αλυκές στα χωριά του Λεπέτυμνου, και περνούσε το ποτάμι με πέτρινα γεφύρια, στέκεται στην αρχή του η Παναγιά (θέση 46). Παντού γύρω της θεμέλια και κεραμική, ίσως ένας οικισμός επάνω στο πέρασμα. Η τεράστια λαξευμένη πέτρα, με τα σημάδια από τα τσινέτια στην πρόσοψη και το πιεστήριο του ελαιοτριβείου μέσα στον ναΐσκο, σ’ αυτόν ανήκαν. Χαμένα κομμάτια ανθρώπινης παρουσίας, με πείσμα κολλημένα στα μικρά εξωκκλήσια.


Το υπέροχο λεσβιακό τοπίο με τις πλαγιές της Καριανής (αριστερά) όπου ρουπάκια... (δεξιά)


... και χελώνες συναντούν τον οδοιπόρο (αριστερά). Η Παναγιούδα... (δεξιά)


...με το αρχαίο μπασκί