Αφήνουμε το Μανούλο και μπαίνουμε στο Μανταμάδο. Από το προσκύνημα του Ταξιάρχη, θα κινηθούμε προς τα ανατολικά, ώστε να περιηγηθούμε τον «τόπο» της χερσονήσου της Σαρακήνας, μιας μύτης στραμμένης προς τα μικρασιατικά παράλια. Έχουμε στις διαδρομές φτάσει μέχρι το λιμανάκι του Παλιού, στις νότιες ακτές της Σαρακήνας.

Με θέα στα βόρεια παράλια

Εκεί στα Τοκμάκια και στο πολύνησο του Αϊβαλιού, οι Σαρακηνοί, μια ιστορική στιγμή στη «ζωή» του Αιγαίου, είχαν τα αλισβερίσια τους με τους τοπικούς πληθυσμούς, και όπως και νότια του Σιγρίου, οι Σαρακήνες, μάλλον κρατούν στο τοπωνύμιο το δέος των ανθρώπων αυτών στη θέα των καραβιών τους.

... στο Λεπέτυμνο και την Κάπη

Από τον Ταξιάρχη, ο δρόμος χωρίζει και το βορεινό παρακλάδι κατηφορίζει στον κάμπο της Λαγκάδας. Το άλλο έρχεται μέσα στο χώρο της Σαρακήνας, ένα σπουδαίο βοσκότοπο για τα φημισμένα βόδια του Μανταμάδου, αλλά και τα πρόβατα και τις ελιές και παλαιότερα τα σιτηρά και τα αμπέλια.

... στο εντυπωσιακό Φουρνί

Πεύκα και θάμνοι καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις από την περιοχή. Υπέροχα αγροτικά σπιτάκια και μάντρες και γκιόλες, είναι ανάμεσα στα αξιοθέατα που καλύπτουν πολλές εποχές. Στο κέντρο υψώνεται ένα τραπεζοειδές ύψωμα που συγκεντρώνει όλη την ανθρώπινη παρουσία εδώ και πέντε χιλιάδες χρόνια.

Με αγροτικά σπίτια

Το βλέμμα είναι ελεύθερο προς το βοριά, να ατενίζει την αλληλουχία των εισβολών της λεσβιακής γης μέσα στον Εύριπο, μέχρι τον Κόρακα.

... με αρχαία σκαλοπάτια

Και πάντα ορόσημο, ο περήφανος Λεπέτυμνος.
Στο δρόμο, ένα αγροτόσπιτο φιλοξενεί δίπλα του ένα θεμέλιο από παλιό κτίσμα που ίσως να βρισκόταν στον ίσκιο της πελώριας Τετραμίθρας.

... με κάλυβους πλινθόκτιστους

Αυτό το δέντρο, στην οικογένεια της φυστικιάς, που λέγεται αλλού τσικουδιά, χαρίζει το όμορφο κόκκινο χρώμα του Φθινοπώρου.

 ... με τετραμίθρες

Από τα τσίκουδα βγαίνει τσίκουδο, νέφτι (τερεβινθέλαιο) και αποτελεί τροφή των πουλιών. Τελευταία έμαθα πώς τα τρυφερά βλαστάρια γίνονται υπέροχο «τουρσιού» με σκόρδο! Σ’ αυτήν μπολιάζουν τη φυστικιά και στο νησί υπάρχει η Pistacia atlantica και σε μικρότερους αριθμούς η P. terebinthus.

... με παλιοκαιρίτικα τσιγκέλια

Είναι «ξάδελφος» του σχοίνου (Pistacia lentiscus), από τον οποίο βγαίνει η Χιώτικη Μαστίχα (ποικιλία chia). Και αυτά, γιατί αξίζει μια περιποιημένη αναφορά το υπέροχο αυτό δένδρο.

Η Σαρακήνα έχει κεφαλάδες σε κότσινες