Αυτός ο «γνωστός» οικισμός στον Ανοιχτό, σύμφωνα με τα νέα ευρήματα (3 Αυγούστου ‘14) ήταν, όπως φαίνεται, πολύ πιο εκτεταμένος, σχηματίζοντας ένα πέταλο γύρω από το λιμάνι του.

Το νότιο τμήμα του οικισμού

Στο νότιο, χαμηλό βραχώδες ύψωμα (Β), το σκεπασμένο με πυκνούς θάμνους, φιλοξενείται ο πιο πυκνός οικιστικός πυρήνας του.

 ... με το καμίνι

Θεμέλια προχωρούν μέσα στη θάλασσα μαζί με λαξευμένους δόμους κτηρίων, λαξευμένα στο βράχο περάσματα και τμήματα λατόμησης υλικού.

... με λαξεύματα

Μέσα σ’ όλη την έκταση της ανατολικής και βορεινής πλαγιάς, σκεπασμένα με τους θάμνους βρίσκονται τα θεμέλια και οι αλάξευτες πέτρες των τοίχων των σπιτιών, μαζί με πακτωμένες στο έδαφος παραστάδες.

... θεμέλια

Το λιμάνι βρισκόταν ανάμεσα στα δύο τμήματα, στη σημερινή εκβολή του ποταμού. Υποβρύχια τμήματά του επισημαίνονται στη θάλασσα, σαν ύφαλοι.

... λατόμηση

Επάνω στην πλαγιά υπάρχει το μεταγενέστερο εργαστήρι καμινιού.

... και δρόμους στην παραλία

Η νεκρόπολη, εκτός από τη γνωστή συστάδα τάφων στα βόρεια, επεκτεινόταν και στο δυτικό τμήμα, όπου δίπλα στο ποτάμι αναφέρεται ομάδα έξι λαξευτών τάφων.

Με θεμέλια στο λόφο

Άλλοι βρίσκονταν και στις νότιες παρυφές του οικισμού (αναφέρονται δύο ή και περισσότεροι). Στη διάνοιξη δρόμου ευρέθηκαν και άλλοι κτιστοί με κεραμεική και κομμάτια ίσως γυάλινων μυροδοχείων.

... και πέτρες σπιτιών

Αυτός ο μεγάλος οικισμός εμφανίζει πληθώρα κεραμεικής από ερυθρό και γκρίζο πηλό. Ενδιαφέροντα είναι τα όστρακα από κτενωτά αγγεία και αμφορείς.

Με το λιμάνι

Η «κτένα» παρατηρείται σε αγγεία του οικισμού και των τάφων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ύπαρξή τους, χιλιάδες χρόνια μετά, στο υλικό των σύγχρονων καμινιών.

 ... έως το ποτάμι

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα από το χώρο του λιμανιού. Πρόκειται για μεγάλο αριθμό του άνω τμήματος αμφορέων, οι οποίοι περιείχαν το εμπορεύσιμο κρασί ή λάδι της περιοχής.

... τους αμφορείς

Χαρακτηριστικοί με χωνοειδές στόμιο και διογκωμένο λαιμό, ανήκουν στην υστερορρωμαϊκή περίοδο.

... και τα κτενωτά αγγεία

Εκεί λοιπόν, στην περίοδο της παρακμής της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και στην εμφάνιση του χριστιανισμού στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, τη μετέπειτα Πρώιμη Βυζαντινή και γενικά Ύστερη Αρχαιότητα, συνέχιζαν να ζουν εδώ και συνέχισαν και μετά και χάθηκαν, εκεί δίπλα στη θάλασσα, με τις χίλιες ρότες των φιλικών και εχθρικών καραβιών, αυτοί οι άνθρωποι.

... σ’ έναν υπέροχο τόπο