Τα βιβλία παίζει 24-07-21

25/07/2021 - 13:00

Χριστίνα Ι. Αργυροπούλου: Καζαντζακικά Μελετήματα. Νίκος Καζαντζάκης, ένας χαλκέντερος και πολύτροπος δημιουργός, Εκδόσεις Έναστρον, Αθήνα 2020, σελ. 389

Στο  εμβληματικό αυτό βιβλίο   της καταξιωμένης μελετήτριας, συγγραφέως και επίτιμης Συμβούλου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Χριστίνας Αργυροπούλου, μελετάται το έργο του Ν. Καζαντζάκη σε επιλεγμένους άξονες. Αναδεικνύονται το τι και το πώς της γραφής του. Νους και ψυχή στο έργο του Καζαντζάκη διαπλέκονται, οι εμπειρίες αντλούνται από την Ελλάδα ή από την οικουμένη και μερικές ελληνοποιούνται. Ο δημιουργός ανάγει το εμπειρικό στο πνευματικό και στην αίσθηση του συνόλου. Δεν είναι τυχαίο ότι δημιούργησε ένα είδος φιλοσοφίας των ταξιδιών - ήταν φανατικός ταξιδευτής - που κατασταλάζουν στη μνήμη, με τάση εξιδανίκευσης της κάθε πραγματικότητας, εναρμονίζοντας το ταξίδι και τη λογοτεχνία. Ο Ν. Καζαντζάκης, ένας τόσο ευφυής άνθρωπος, άριστος χειριστής της ελληνικής γλώσσας, υλοποιεί σύζευξη κοσμοθεωριών, διαπλέκει την ελληνικότητα με τη διαχρονική παράδοση και σκιαγραφεί ένα ιδιότυπο εικονοστάσι προσώπων, σε γλώσσα δημοτική και ύφος καθημερινής ομιλίας, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες της γλώσσας, ενώ με ιδέες και λέξεις πλαταίνει τον κόσμο του πέρα από την Κρήτη. Το έργο του ξεκινάει από την Ελλάδα και αγκαλιάζει την οικουμένη, ξεκινάει από τους Κρητικούς και συνομιλεί με τον κάθε άνθρωπο, θαυμάζει τον Οδυσσέα - τον έχει πρότυπό του - και συνομιλεί ισότιμα με το έργο πολλών ανθρώπων, με τους θρύλους και τις παραδόσεις κάθε λαού.

 Το  βιβλίο, που χωρίζεται σε έξι  ενότητες:  Αρχίζει με τα Εργοβιογραφικά του Ν. Καζαντζάκη και παραθέτει κάποια εισαγωγικά στοιχεία για τη ζωή, το έργο  και την αναγνώρισή του παγκοσμίως, καθώς και τις σημαντικότερες κρίσεις λογοτεχνών και μελετητών για το έργο του.

Στο δεύτερο κεφάλαιο, που τιτλοφορείται «Μελέτες σε Μυθιστορήματα» αναλύονται διεξοδικά τα πιο γνωστά και πολυδιαβασμένα σε όλον τον κόσμο μυθιστορήματα του Καζαντζάκη «Βίος και Πολιτεία τον Αλέξη Ζορμπά» και «Καπετάν Μιχάλης» Στην τρίτη ενότητα του δευτέρου κεφαλαίου εξετάζεται πώς τα έργα «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» και «Αναφορά στον Γκρέκο» του Καζαντζάκη περνούν από την γραφή στον στοχασμό και αποκτούν οικουμενική διάσταση. Στην τέταρτη ενότητα του Β΄ κεφαλαίου, που τιτλοφορείται «Πολιτισμικοί κώδικες στο έργο του Ν. Καζαντζάκη Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», μετά τα  Εισαγωγικά στοιχεία, εξετάζονται οι  πολιτισμικοί κώδικες στον χώρο και στον χρόνο ως ατομικοί, κοινωνικοί και ιστορικοί δείκτες με τη σημειωτική της γλώσσας μέσα από τον λόγο των κειμενικών ηρώων στο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά». Στην πέμπτη ενότητα του Β΄ κεφαλαίου εξετάζονται ο κρητικός πολιτισμός: ήθη - έθιμα και αξίες, η ιδέα της ελευθερίας, το θρησκευτι­κό συναίσθημα, συνομιλία λογοτεχνίας και ιστορίας και η θέση του άλλου, του δια­φορετικού στην κρητική κοινωνία στο έργο του Καζαντζάκη «Ο Καπετάν Μιχάλης». Στην έκτη ενότητα του Β΄ κεφαλαίου εξετάζονται τα λογοτεχνικά πορτρέτα και οι μικροϊστορίες τους στο έργο «Ο Καπετάν Μιχάλης» με ενδολογοτεχνικές αναφορές και στο έργο «Αναφορά στον Γκρέκο».

 

Το τρίτο κεφάλαιο τιτλοφορείται «Ταξιδιωτική Λογοτεχνία» . Σ’ αυτό παρουσιάζονται και εξετάζονται τα ταξιδιωτικά έργα του Καζαντζάκη που έχουν τον γενικό τίτλο «Ταξιδεύοντας».

Το τέταρτο κεφάλαιο τιτλοφορείται «Ο στοχασμός του Ν. Καζαντζάκη στην Ασκητική,  Salvatores Dei» Εξετάζεται η δομή του έργου και γίνεται συνοπτική παρουσίαση του κάθε μέρους.

Το πέμπτο κεφάλαιο τιτλοφορείται «Το σκωπτικό στοιχείο»  το οποίο διαιρείται σε δύο ενότητες. Στην πρώτη ερευνώνται και σχολιάζονται το σκωπτικό και χιουμοριστικό στοιχείο στο ποιητικό και επιλεγμένο θεατρικό έργο (ποιητικό και ποίηση σε πρόζα) του Ν. Καζαντζάκη. Ακολουθεί η διερεύνηση του χιουμοριστικού και σκωπτικού στοιχείου στα θεατρικά του έργα - τραγωδίες, με θρησκευτικά και βυζαντινά θέματα.

Το έκτο κεφάλαιο  τιτλοφορείται «Μεταφράσεις παιδικής λογοτεχνίας από τον Νίκο Καζαντζάκη».

 

Δημοσθένης Κούρτοβικ: Η ελιά και η φλαμουριά. Ελλάδα και κόσμος, άτομο και ιστορία στην ελληνική πεζογραφία, 1974 - 2020, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2021, σελ. 356

Λίγες χρονολογίες στη νεότερη ελληνική ιστορία σηµαδεύουν µια τόσο ξεκάθαρη και βαθιά τοµή όσο το 1974. Η «Ελλάδα της Μεταπολίτευσης» µεταµορφώθηκε µε πολύ γοργό ρυθµό. Γνώρισε µεγάλες κοινωνικές και πολιτισµικές αλλαγές, δέθηκε στενότερα µε τον έξω κόσµο, βρέθηκε αντιµέτωπη µε πρωτόγνωρες προκλήσεις, έχασε παλιές βεβαιότητες, αναζητεί καινούργιες σταθερές, προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει την ταυτότητά της. Το βιβλίο εξετάζει το πώς συνοµίλησε η ελληνική πεζογραφία µε αυτή τη νέα πραγµατικότητα, πώς είδε τις αλλαγές στην ελληνική κοινωνία, πώς επαναδιαπραγµατεύθηκε το ιστορικό παρελθόν, ποια ερωτήµατα έθεσε για το υπαρξιακό καθεστώς και τη συνείδηση σύγχρονων ανθρώπων (ιδίως σύγχρονων Ελλήνων), ποιες καινούργιες δυνατότητες ανακάλυψε και πώς τις αξιοποίησε. Η εικόνα που προκύπτει είναι σύνθετη και ανατρέπει αρκετές καθιερωµένες θεωρήσεις.

Πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη από έναν οξυδερκή κριτικό. Χωρίζεται σε δύο μέρη και 26 κεφάλαια.

 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey