Η Γαλλική πρεσβεία, με αφορμή τις ανά τον κόσμο εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια απ’ την λήξη του Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου και με την με φροντίδα της εδώ άμισθης προξενικής της παρουσίας (πρόξενος κα Σοφία Βαρουτσάκη - Τσιριγώτη) ανέλαβε την πρωτοβουλία να τιμήσει τους γάλλους στρατιώτες που έχασαν την ζωή τους και θάφτηκαν στο νεκροταφείο στη Σκάλα Λουτρών. Τότε τόσο οι Γάλλοι όσο και οι Άγγλοι εγκατέστησαν βάσεις στην περιοχή του κόλπου Γέρας και του κόλπου του Μούδρου για να υποστηρίξουν τις πολεμικές τους επιχειρήσεις στα στενά των Δαρδανελίων, ενάντια στους Γερμανούς και τους Τούρκους, μάχη Καλλίπολης. Έξω απ’ τα Λουτρά (προς Αγ. Ερμογένη) είχαν στήσει και νοσοκομείο για περίθαλψη των τραυματιών. Προφανώς όσοι απ’ αυτούς υπέκυπταν τους έθαβαν στο κοντινό κοιμητήριο.

Χρειάστηκε να περάσουν 100 χρόνια για να το θυμηθούν! Κάποιοι είπαν πως αδιαφόρησαν επειδή οι εκεί ενταφιασμένοι στρατιώτες προέρχονταν απ’ τα αποικιακά τότε στρατεύματα (Σενεγαλάζοι και Μαυριτανοί κυρίως), κατ’ άλλους πάλι λόγω του μικρού μεγέθους θεωρήθηκε αμελητέο σε σχέση με άλλα συμμαχικά νεκροταφεία, όπως π.χ. του Πορτιανού και του Μούδρου στην Λήμνο, ή του Τσανάκκαλε στην Τουρκία. Ας είναι, σημασία έχει που το θυμήθηκαν.

Το κοιμητήριο στη Σκάλα Λουτρών, πριν μερικές δεκαετίες ήταν σε καλή κατάσταση, περιτριγυρισμένο καθαρό, με πέτρινη αψίδα και σιδερένια πόρτα, με λαξεμένες σε τοπική πέτρα τις επιτύμβιες στήλες με τα ονόματα των πεσόντων γάλλων στρατιωτών. Σήμερα ίσα - ίσα που σώζεται η περίφραξη χωρίς κανένα άλλο σημάδι, ότι πρόκειται για κοιμητήριο. Πιο πολύ, θα έλεγε κανείς, μάντρα για ζώα θυμίζει! Οι νεοέλληνες δεν το σεβαστήκαμε! Το ίδιο πράξαμε και πρόσφατα με τον βανδαλισμό μια ταπεινής επιτύμβιας στήλης με τα ονόματα των νεκρών μεταναστών που υπήρχε στην παραλία Θερμής, σε ανάμνηση του πνιγμού των ανθρώπων αυτών πριν μερικά χρόνια εκεί. Ντροπή μας που κι αυτό δεν το σεβαστήκαμε!

Η περίπτωση του Burcanışla

Και επειδή υπερηφανευόμαστε για την καταγωγή, τον πολιτισμό και την ιστορία μας, και πάντα μας αρέσει να κριτικάρουμε τους άλλους τους «βάρβαρους και απολίτιστους», αξίζει να γίνει μία αναφορά στους γείτονες μας τούρκους και πως ενήργησαν σε ανάλογη περίπτωση με νεκροταφείο Αρμενίων. Στο χωριό Burcanışla της Yozgat, στα βάθη της Μ. Ασίας, το 1924 εγκατέστησαν πρόσφυγες - ανταλλαγέντες της συνθήκης της Λωζάννης απ’ την Θεσσαλονίκη, σε σπίτια Αρμενίων που μετά το 1915 εγκατέλειψαν ή υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή. Κατά πως λένε, οι έποικοι αυτοί έζησαν αρμονικά με τους εναπομείναντες ελάχιστους Αρμένιους ο τελευταίος των οποίων έφυγε απ’ το χωριό το 1966. Από τότε ο μουσουλμάνος ιμάμης και άλλοι κάτοικοι, χωρίς κανείς να τους υποχρεώσει, θεώρησαν καθήκον τους να φροντίζουν το νεκροταφείο που άφησαν πίσω τους οι Αρμένιοι. 50 χρόνια μετά κάποιοι αρμένιοι απ’ το εξωτερικό επισκέφτηκαν το χωριό τους ως τουρίστες και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι υπάρχουν απείραχτοι οι τάφοι των προγόνων τους! Από τότε κάθε χρόνο γίνεται προσκύνημα Αρμενίων στο Burcanışla και βέβαια απ’ την αρμονική αυτή συνύπαρξη ωφελούνται οικονομικά οι ντόπιοι.

Η «Αντιγόνη» και το μήνυμά της!

Αλίμονο νεοέλληνες! Χιλιάδες χρόνια πριν, ο Σοφοκλής στην τραγωδία του «Αντιγόνη» εξιστορεί την προσπάθεια της Αντιγόνης να θάψει τον νεκρό αδελφό της Πολυνείκη, παρά την αντίθετη εντολή του βασιλιά Κρέοντα, θέτοντας την τιμή των θεών και την αγάπη για τον αδερφό της υπεράνω των νόμων των ανθρώπων. Η τραγωδία «Αντιγόνη» που έχει ενταχθεί στη κλασσική παιδεία και διδάσκεται σε όλα τα σχολεία του κόσμου, αυτό ακριβώς επισημαίνει, τον σεβασμό στους νεκρούς. Όποιοι κι αν είναι αυτοί εχθροί ή φίλοι, ομόθρησκοι ή αλλόθρησκοι, ομόφυλοι ή αλλόφυλοι. Να είμαστε περήφανοι για τον πολιτισμό που οι έλληνες μεταλαμπαδεύσαμε στην ανθρωπότητα, αλλά να μην λησμονούμε τα μηνύματά του και για μας τους ίδιους.

Ποθς