Ηλίας Νικολακόπουλος

Ηλίας Ηλιού

Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων

Αθήνα 2017, σελ. 2017

Η παρούσα έκδοση επιχειρεί να παρουσιάσει την πολιτική διαδρομή και δράση του Ηλία Ηλιού. Ενός πολιτικού που υπήρξε σημαντικότατο στέλεχος της Αριστεράς, με πλούσια κοινοβουλευτική παρουσία και δράση, άνδρας με άρτια νομική κατάρτιση αλλά και ευρύτατη παιδεία, λάτρης των γραμμάτων και μαχητικός δημοτικιστής, με μεγάλη αγωνιστικότητα αλλά ταυτόχρονα και με μειλίχιο χαρακτήρα, για τον οποίο έχαιρε της εκτίμησης και του σεβασμού από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. Η πορεία της ζωής του είναι συνυφασμένη μέχρι τον θάνατό του με την ιστορία της Αριστεράς, έστω και αν οι απόψεις που κατά καιρούς υποστήριξε, δεν έτυχαν πάντα της αποδοχής των συναγωνιστών του.

Ο Ηλίας Ηλιού του Φιλίππου (Μύρινα Λήμνου, Μάιος 1904 - Αθήνα, 25 Ιανουαρίου 1985) ήταν Έλληνας βουλευτής, δικηγόρος, συγγραφέας και πρόεδρος του κόμματος «Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά» (ΕΔΑ). Γεννήθηκε στο Κάστρο (σημερινή ονομασία Μύρινα) της Λήμνου τον Μάιο του 1904. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρωτοδιορίστηκε δικηγόρος στο Πρωτοδικείο Μυτιλήνης το 1928, στο Πρωτοδικείο Αθηνών το 1935 και στον Άρειο Πάγο το 1942. Παραιτήθηκε το 1966. Ήταν παντρεμένος με την Ελευθερία Καλδή (1908-2003) από το 1930 και απέκτησε δύο παιδιά: τον Φίλιππο (ιστορικός) και τη Μαρία.

Ασχολήθηκε με την πολιτική από το 1923, όταν ως φοιτητής εντάχθηκε στη νεολαία του κόμματος «Δημοκρατική Ένωση» του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, με το οποίο πολιτεύτηκε αργότερα στο Νομό Λέσβου, το 1932 και 1936. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής προσχώρησε στο «Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο» (ΕΑΜ) και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Το 1945 έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο συμμετείχε σε όλους τους συνδυασμούς των κομμάτων της Αριστεράς εκλεγόμενος συνεχώς βουλευτής Λέσβου ή Αθηνών. Για την πολιτική του δραστηριότητα εξορίστηκε από το 1947 ως το 1951.

Το 1951 εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ στην εκλογική περιφέρεια Λέσβου-Λήμνου αν και ήταν εξόριστος, αλλά η εκλογή του ακυρώθηκε. Εκλέχτηκε ξανά το 1956 και στη συνέχεια σε όλες τις επόμενες εκλογές. Ως το 1963 στο Νομό Λέσβου και το 1964 στην Α΄ Αθήνας. Ως το 1967 ο Ηλίας Ηλιού ήταν μόνιμος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΕΔΑ. Ως νομικός με σπάνια γενική παιδεία και ως μετριοπαθής πολιτικός, έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης από όλες τις πολιτικές πτέρυγες της Βουλής. Προφητική υπήρξε η καταγγελία του από το βήμα της Βουλής κατά της επερχόμενης τότε «χούντας των στρατοκρατών» και συγκεκριμένα κατά του αντισυνταγματάρχη Γεώργιου Παπαδόπουλου στις 23 Ιουλίου 1965, που όλοι τότε έδειξαν ότι κώφευαν. Ακόμα και η στρατιωτική δικαιοσύνη.

Μετά την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας των συνταγματαρχών (Μεταπολίτευση) ανασυγκρότησε την ΕΔΑ της οποίας και έγινε πρόεδρος. Εξελέγη δε για δύο κοινοβουλευτικές περιόδους βουλευτής με την «Ενωμένη Αριστερά» (1974) και με τη «Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων» (1977). Αποσύρθηκε από την πολιτική το 1981.