Η ιδέα μάς κατέπληξε, το θέαμα μάς αποστόμωσε! Η υπαίθρια σκακιέρα φτιαγμένη από τα άλλοτε περίσσια κι άλλοτε αναγκαία εξαρτήματα των προσφύγων, τα σωσίβια και τις βάρκες, αλλά και τα ανακυκλώσιμα χαρτιά των φοιτητών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, εγκαινιάστηκε το απόγευμα της Δευτέρας. Στο υπαίθριο αμφιθέατρο του Λόφου, ο grandmaster και Έλληνας πρωταθλητής 2015 στο σκάκι, Αθανάσιος Μαστροβασίλης, έπαιξε το πρώτο συμβολικό «Παιχνίδι Στρατηγικής στη Σκακιέρα του Κόσμου» μαζί με φοιτητές του Π.Α. και μαθητές του Πειραματικού Λυκείου Μυτιλήνης. Παράλληλα, οργανώθηκαν σκακιστικοί αγώνες (simultane chess) σε συνεργασία με τον Σκακιστικό Όμιλο Μυτιλήνης, με τη συμμετοχή φοιτητών και φοιτητριών του Π.Α. και μικρών και μεγάλων σκακιστών και σκακιστριών από την τοπική κοινωνία της Μυτιλήνης.

Η «Σκακιέρα του Κόσμου» είναι μια γιγάντια υπαίθρια σκακιέρα, εμπνευσμένη από την καλλιτέχνη και μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας, Φερενίκης Τσαμπαρλή. Η ιδέα υιοθετήθηκε από το «Πράσινο Πανεπιστήμιο» και αποδίδει υλική, πλην συμβολική αξία σε δύο κορυφαία ζητήματα της καθημερινότητάς μας στο Αιγαίο και το Πανεπιστήμιο, την ανακύκλωση και επανάχρηση «άχρηστων υλικών». Στον ασταθή και ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο μας, η «Σκακιέρα» επιδιώκει να αναδείξει τον διπλό συμβολισμό της Ημέρας: Άνθρωπος και Περιβάλλον, Παιχνίδι και Στρατηγική.

«Ανεπανάληπτα συμβολικό»
Στο σύντομο χαιρετισμό του, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Στέφανος Γκρίτζαλης τόνισε: «Το Π.Α. προσπαθεί τα τελευταία 30 χρόνια να είναι παρόν σε κάθε δραστηριότητα τα νησιά μας. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, η Επιτροπή “Πράσινο Πανεπιστήμιο” με εθελοντές και ντόπιους παρουσιάζουν αυτή τη σκακιέρα, το ευφυές αποτέλεσμα που βλέπουμε μπροστά μας». Χαιρετισμό απηύθυνε και ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Μπορίς Τσεσίρκοφ, χαρακτηρίζοντας ανεπανάληπτα συμβολικό και ευφάνταστο το υπαίθριο γιγάντιο σκάκι.
Η Φερενίκη Τσαμπαρλή, που επιδοκιμάστηκε από το κοινό, ανέφερε: «Ευχαριστώ όλους τους εθελοντές που συνέβαλαν ώστε να γίνει πραγματικότητα η ιδέα, το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού, το TedX Lesvos, συνάδελφοι που βρίσκονται εδώ σε αυτή την τόσο σημαντική μέρα».

Ο grandmaster στο σκάκι, κ. Μαστροβασίλης επεσήμανε: «Είναι τιμή μου που βρίσκομαι εδώ να στηρίξω την προσπάθεια που έχετε κάνει και είναι πολύ σημαντική με πολλούς συμβολισμούς, Η ιδέα των ανθρώπων να χρησιμοποιήσουν φαινομενικά άχρηστα υλικά που έχουν κλείσει τον κύκλο της ζωής τους, να τα μεταμορφώσουν σε κάτι ζωντανό που δίνει ελπίδα, είναι καταπληκτική. Κι εμείς σήμερα εδώ με το πανέμορφο παιχνίδι του σκάκι, θα προσπαθήσουμε να δώσουμε πνοή σε αυτά τα κομμάτια».

Για τη Μέρα Περιβάλλοντος
Η Μαρία Χατζηαντωνίου, διδάσκουσα στο Τμήμα Περιβάλλοντος και μέλος της «Πράσινης Επιτροπής» του Π.Α., εξήγησε τη διαδικασία και τον συμβολισμό της: «Το Π.Α., εσείς οι Λέσβιοι το γνωρίζετε πολύ καλά, είναι αυτό που από την ίδρυσή του δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο περιβάλλον, μέσα από τις περιβαλλοντικές σπουδές.

Δίνει επίσης έμφαση σε καινοτόμα αντικείμενα, σε κυρίαρχα κοινωνικά προβλήματα που συμβαίνουν στα νησιά μας. Η σύνδεσή μας με την τοπική κοινωνία ήταν πάντα επιλογή και επιθυμία μας». Στο πλαίσιο αυτό, εξήγησε ότι την Ημέρα Περιβάλλοντος σκέφτηκαν να μεταδώσουν ένα λίγο διαφορετικό μήνυμα, «έχοντας στο μυαλό μας ότι αυτή τη στιγμή τα κυρίαρχα θέματα της καθημερινότητας εδώ στο Αιγαίο ήταν άχρηστα υλικά που συσσωρεύονται, τα οποία όμως έχουν πολύ υψηλή συμβολική αξία». Τα προσφυγικά σωσίβια ήταν το πρώτο υλικό που σκέφτηκε η κ. Τσαμπαρλή, όπως και το λειτουργικό έργο τέχνης. Κάθε πιόνι φτιάχτηκε από 83 δίσκους. Κάθε δίσκος είναι από το εσωτερικό των σωσιβίων.

Ζωές σαν σκάκι
Χρειάστηκαν πολλά χέρια για τη σκακιέρα. «Ο Δήμος Λέσβου άδειασε μπροστά μας ένα σωρό σωσιβίων: μεγάλα, μικρά και βρεφικά, συγκλονιστήκαμε από το θέαμα», τόνισε η κ. Χατζηαντωνίου, που ευχήθηκε ο δυνατός αυτός συμβολισμός να παραμείνει τέτοιος στην πορεία των χρόνων. Το σκάκι «είναι ένα παιχνίδι στρατηγικής από μόνο του» επεσήμανε και πρόσθεσε: «Το ίδιο όμως συμβαίνει και με εμάς στη Σκακιέρα του Κόσμου. Γι’ αυτό λοιπόν πήρε αυτό το όνομα, γιατί περιλαμβάνει “υπολείμματα” που όμως ελπίζουμε να είναι από ζωές που εξακολουθούν και υπάρχουν και ότι κάποια στιγμή θα βρουν την ασφάλεια και την ελπίδα που περιμένουν».

Ο grandmaster και Έλληνας πρωταθλητής 2015 στο σκάκι, Αθανάσιος Μαστροβασίλης έπαιξε παράλληλα με… 20 σκακιστές!

Το κάτω μέρος της σκακιέρας δημιουργήθηκε από τις προσφυγικές βάρκες. Η βάση των κομματιών έγινε από πλαστικά μεγάλα μπουκάλια.
Το εξωτερικό κομμάτι των κομματιών ντύθηκε από χαρτοπολτό με χαρτί του Πανεπιστημίου Αιγαίου: «Αυτό είναι το συμβολικό υλικό της ακαδημαϊκής πρακτικής που είναι το χαρτί». Και κατέληξε: «Τίποτα δεν είναι άχρηστο. Τα πάντα μπορούν να μεταμορφωθούν, να επαναχρησιμοποιηθούν, ώστε να μειωθεί ο φόρτος στο περιβάλλον και να μείνει το μήνυμα ότι ο άνθρωπος και το περιβάλλον είναι στενά αλληλένδετες έννοιες».