Ο θεός των Φοινίκων Eresh χτίζει την Έρεσο στην…Ibiza. (Μόνο;)

05/09/2015 - 00:17

Για το πώς η ήπειρός μας δέχτηκε ελληνοποιημένους Ασιάτες -Φοίνικες ακριβέστερα- παίρνοντας ελληνικό όνομα, μας μιλάει ο υπέροχος μύθος της αρπαγής από τις ακτές της Φοινίκης (σημερινού Λιβάνου) της πανέμορφης Ευρώπης από τον μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία: Ο πατέρας της Αγήνωρ, στέλνει τους γιους του Κάδμο, Φοίνικα και Κίλικα με μεγάλη συνοδεία για να την βρουν, και να μην επιστρέψουν, εάν δεν φέρουν και την Ευρώπη.

Για το πώς η ήπειρός μας δέχτηκε ελληνοποιημένους Ασιάτες -Φοίνικες ακριβέστερα- παίρνοντας ελληνικό όνομα, μας μιλάει ο υπέροχος μύθος της αρπαγής από τις ακτές της Φοινίκης (σημερινού Λιβάνου) της πανέμορφης Ευρώπης από τον μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία: Ο πατέρας της Αγήνωρ, στέλνει τους γιους του Κάδμο, Φοίνικα και Κίλικα με μεγάλη συνοδεία για να την βρουν, και να μην επιστρέψουν, εάν δεν φέρουν και την Ευρώπη.

Σκορπίζουν ψάχνοντας, αλλά δεν βρίσκουν την αδερφή τους. Έτσι ο Κάδμος χτίζει την Θήβα, ο Φοίνικας την Καρχηδόνα, και ο Κίλικας θα αποικίσει την Κιλικία. Ο Θάσος, γιος του Κίλικα που βοηθούσε στην αποστολή ανεύρεσης, θα αποικίσει την Θάσο…

Οι Καρχηδόνιοι μετά, σαν Φοίνικες, αποικούν την Δ. Μεσόγειο. Φτάνουν στο νησί Ίμπιζα των Βαλεαρίδων, -Πιτυούσα τότε- όπως μας λέει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, λόγω των πεύκων της (Βιβλιοθ. Ιστορική 5, 16.1-3) και που «πόλιν έχει την ονομαζομένην Έρεσον, άποικον Καρχηδονίων». Επίσης «κατοικούσιν δ’ αυτήν βάρβαροι παντοδαποί, πλείστοι δε Φοίνικες».

Οι περισσότεροι Ισπανοί αρχαιολόγοι, ετυμολογώντας το όνομα «Ίμπιζα», θεωρούν σωστή την γραφή «Έβεσος» που έγινε «Έρεσος» από λάθος αντιγραφέα του Διόδωρου, λόγω φθοράς του «β» σε «ρ» στο αρχικό χειρόγραφο. Η λατινική μεταγραφή έδωσε το «Εbesos». Το “s” μεταξύ δύο φωνηέντων διαβάζεται «ζ». Εύκολα τότε ετυμολογείται η Ίμπιζα, κατ’ αυτούς, από τον θεό των Αιγυπτίων Bes.

Όμως το 1923 βρέθηκε στο σπήλαιο Es Cuieram της Ibiza η εξής φοινικική επιγραφή σε ορείχαλκο (4ος-5ος αι. π.Χ.): «Στον Κύριό μας Ρεσέφ Μελκάρτ, τούτο δώ το ιερό αφιέρωσε ο Esh’Addir, γιος του Ya Az Ay, γιος του Brgd, γιος του Eshmunhilles». «Μελκάρτ» σημαίνει θεός των Κατασκευών για τους Φοίνικες. Και το Ρεσεφ (υπαρκτό όνομα άλλου θεού των Φοινίκων), θεωρήθηκε προσωνύμιο του Μελκάρτ. Τούτο αποδέχεται μερίδα Ισπανών αρχαιολόγων.

Το 1995, ο Καθηγητής στο Παν/μιο της Λουβαίν (Βέλγιο), Edward Lipinski, Πολωνός ανατολιστής, πρότεινε [Κεφ. 3, «Θεοί της Βύβλου» (=λιβανέζικη πόλη) σελ. 111-112 «Dieux et déesses de l’univers phénicien et punique, (OLA 64, Studia Phoenicia 14), Leuven: Peeters: 1995» (δηλ. Θεοί και Θεές του φοινικικού και καρχηδονιακού κόσμου)] την πιο κάτω ανάγνωση -δικαιώνοντας τον Διόδωρο- και που δέχεται και ο Maciej Muennich στο [«God Resheph in the ancient Near East» (= Ο θεός Ρεσέφ στην αρχαία Εγγύς Ανατολή) σελ. 257-259]:
«Στον Κύριο μας Eresh, Κτίστη της πόλης μας. Τούτο είναι ένα ιερό που αφιέρωσε ο Esh’Addir γιος του Αz[ ], γιος του Bodgad, γιος του Eshmunhilles».

Ο Lipinski, λέει πως «το σημιτικό θεωνύμιο Eresh [στα φοινικικά η φωνητική γραφή είναι: ’rš], εμφανίζεται στο κύριο όνομα Abdi-Ershu (=υπηρέτης του Εresh), που έχει βρεθεί σε πινακίδες του Alalak & του Ugarit (ΝΑ Τουρκία & Μεσοποταμία), ενώ πάνω από 30 φορές στην Καρχηδόνα…». «Τούτος ο χαρακτηρισμός», καταλήγει ο Lipinski, συνοδεύοντας κατασκευές, «επιτρέπει να παραβάλουμε τον Eresh με το ακκαδικό επίθετο eršu (=σοφός) του θεού Ea-Enki, που οι μύθοι του Ugarit ταυτίζουν με τον Choussor. O Eresh θα μπορούσε έτσι να θεωρηθεί σαν μια μετάπτωση του τελευταίου».

To 2013 ο πολωνός ιστορικός Dr. Maciej Muennich στο ανωτέρω βιβλίο του (<https://books.google.gr/books/about/The_God_Resheph_in_the_Ancient_Near_East.html?id=RiLoYwdLUekC&redir_esc=y>)
αναφέρει τμήμα δεύτερης (κατεστραμμένης) επιγραφής της Καρχηδόνας, φυλασσόμενης στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού (Νο 185), που λέει «’[b]qm, o υπηρέτης του Ναού του Eresh εις…». (βλ. και Lipinski). Σκοπός του βιβλίου, είναι να ανιχνεύσει την λατρεία ενός άλλου θεού, του Reshef στις σημιτικές εθνικές ομάδες, και καταλήγει πως μεταξύ των Καρχηδονίων, δεν υπάρχει τέτοια λατρεία, ενώ αντίθετα στους δυτ. Σημίτες λατρεύεται ο Eresh!
Τον ελληνοποιημένο Φοίνικα Κάδμο, τον αφήσαμε να χτίζει -ακολουθώντας τον χρησμό των Δελφών- την Θήβα, στην Βοιωτία.

Όμως στο βυζαντινό Λεξικό «Σουΐδα» βρίσκουμε το λήμμα ‘Ερέσιον’: «Ερέσιον, πόλις Βοιωτίας»! Ουδέτερο γένος ονόματος πόλης, παραπέμπει σε Ιερό κάποιου θεού (που γύρω του χτίζεται μετά η πόλη). Ιερό…, πόλη…, ποιανού όμως; Μήπως του θεού - Κατασκευαστή πόλεων Eresh των Φοινίκων, όπως μαρτυρεί η επιγραφή για το ιερό του, στη σπηλιά της Ίμπιζα;

Ενώ οι Λεσβιακές πόλεις έχουν ονόματα των θυγατέρων του Μάκαρα, μονάχα η Ερεσός έχει του γιού του, Έρεσου!
Μήπως η Ερεσός -των Αιολέων αποίκων από Θεσσαλία/Βοιωτία στην Λέσβο- χτίζεται από τον γιο του Μάκαρα Έρεσο, που είναι ο ελληνοποιημένος θεός-κατασκευαστής πόλεων των Φοινίκων, ο ERΕSH;

Μήπως τον έφεραν στο νησί σαν μνήμη τους οι απόγονοι των Φοινίκων που -ακολουθώντας τον Κάδμο- κατοικούσαν στην πόλη-ιερόν «Ερέσιον» της Βοιωτίας; Μήπως δεν υπήρξε «λάθος αντιγραφής» του Διόδωρου Σικελιώτη;

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey