H φετινή τουριστική σεζόν, τουλάχιστον για τη Λέσβο, τείνει προς το τέλος της, αν και σε άλλες περιοχές της χώρας κρατά ακόμη καιρό, αφήνοντας γενικώς «πικρή» γεύση στους εμπλεκόμενους με τον τουρισμό, αφού κινήθηκε συνολικά σε χαμηλά επίπεδα και σε καμιά περίπτωση όχι μόνο δεν ξεπέρασε, αλλά ούτε καν πλησίασε το 2019, που είναι έτος αναφοράς και συγκρίσεων της τουριστικής κίνησης, ως το έτος προ της πανδημίας. Το νησί μας, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχουν δημοσιοποιήσει οι ίδιοι οι παράγοντες του τουρισμού, αν εξαιρέσεις τον Αύγουστο που πράγματι κινήθηκε ανοδικά και έσωσε κατά κάποιο τρόπο την «παρτίδα», η υπόλοιπη σεζόν κινήθηκε σε χαμηλά επίπεδα, ακόμη και συγκρινόμενη και με τα περσινά δεδομένα, γεγονός που προβληματίζει και προκαλεί ανησυχία στον τουριστικό κλάδο του νησιού και σε όσους εμπλέκονται με τον έναν ή άλλον τρόπο με αυτόν, όταν σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι τουριστικοί προορισμοί της χώρας «βούλιαζαν» κυριολεκτικά από κόσμο. Δεν χωρεί καμιά αμφιβολία ότι η εικόνα αυτή έχει τις «εξηγήσεις» και τις αιτίες της, που άλλωστε έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί και ενδεχομένως να μην αποτελούν και έκπληξη. Ωστόσο αν θέλουμε να μη περιοριστούν οι εκτιμήσεις μόνο στις διαπιστώσεις, αλλά να βγουν και κάποια κρίσιμα συμπεράσματα, χρήσιμα για το παρόν και το μέλλον- άμεσο και απώτερο-, ώστε να πάνε καλύτερα τα πράγματα και να δημιουργηθούν και βάσιμες προσδοκίες για μια τουριστική «άνοιξη» και στη Λέσβο, χρειάζεται να λεχθούν τα πράγματα με το... όνομα τους και να δρομολογηθούν χωρίς άλλη καθυστέρηση, εκείνα που πρέπει, για να μπει το νησί επιτέλους σε αναπτυξιακή τροχιά. Και για να συμβεί αυτό θα πρέπει όλοι- τοπικές αρχές, τοπικοί παράγοντες και οι ποικιλοτρόπως εμπλεκόμενοι με τον τουρισμό- να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να πάρουν τις αναγκαίες πρωτοβουλίες προκειμένου η Λέσβος να μπει στον τουριστικό χάρτη, ως ένας νέος δυναμικός τουριστικός προορισμός αξιώσεων, αξιοποιώντας τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα που παραμένουν «εν υπνώσει»! 

Είναι βέβαιο, χωρίς καμιά αμφιβολία, ότι η ιστορία με το μεταναστευτικό έπληξε «βαρύτατα» το νησί, με πιο εμφανείς τις επιπτώσεις στην τουριστική κίνηση, όχι μόνο σε σχέση με τις υφιστάμενες δυνατότητες των υποδομών του νησιού, που έτσι και αλλιώς είναι μικρής δυναμικότητας συνολικά, αλλά κυρίως γιατί απέτρεψε, τα τελευταία αρκετά χρόνια, να υπάρξει επενδυτικό ενδιαφέρον, χωρίς το οποίο η Λέσβος θα παραμένει σε «υστέρηση» τουριστικά, αφού δεν διαθέτει τις τουριστικές εκείνες μονάδες που μπορούν να την ανεβάσουν ...πίστα στον τουριστικό χάρτη. Και μιλάμε για το τρίτο σε έκταση νησί της Ελλάδας, μετά την Κρήτη και την Εύβοια, που υπολείπεται σε υποδομές κατά πολύ, μικρότερων σε έκταση και σε δυνατότητες νησιών, γεγονός που πρέπει να αλλάξει άρδην αν πράγματι θέλει να μην παραμένει τουριστικά «ουραγός», με ό,τι αυτό σημαίνει για την οικονομία του νησιού και για το εισόδημα των κατοίκων του. Όταν άλλες περιοχές αναζητούν τρόπους και επιδιώκουν τη διεύρυνση της τουριστικής σεζόν, η Λέσβος μετρά μόνο απώλειες και αγωνιά για το τι μέλλει γενέσθαι. Γιατί η αλήθεια είναι πως η ιστορία του μεταναστευτικού πήγε πίσω τουριστικά- και όχι μόνο- το νησί, αφού τα τελευταία χρόνια η υπόθεση αυτή μονοπώλησε το ενδιαφέρον σε όλους τους τομείς, αρχές και τοπική κοινωνία, αφήνοντας εκτός συζητήσεων άλλα κρίσιμα ζητήματα που θα έπρεπε να ήταν σε πρώτη προτεραιότητα για τον τόπο και την κοινωνία. Δυστυχώς την περίοδο που άλλες περιοχές με δεδομένη την οικονομική κρίση αναζητούσαν διεξόδους για την ανάπτυξη τους, η Λέσβος βρέθηκε στη δύνη του προσφυγικού να αναμετράται με πρωτόγνωρες καταστάσεις που άλλαξαν από τη μια στιγμή στην άλλη τα μέχρι τότε δεδομένα, υποχρεώνοντας και ένα μεγάλο μέρος της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν.  

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι πολλοί ήταν εκείνοι που «βολεύτηκαν» με τη νέα αυτή πραγματικότητα και παρά το γεγονός που εμφανίζονταν να αντιδρούν με αυτήν, κατά βάθος, όσο περνούσε ο καιρός και «έρεε» χρήμα, δεν τους ...χαλούσε η διαιώνιση της ανεξέλεγκτης αυτής κατάστασης. Είναι δεδομένο ότι γύρω από τη διαχείριση του μεταναστευτικού αναπτύχθηκε μια οικονομική δραστηριότητα που δημιούργησε και θέσεις εργασίας, καθόλου ευκαταφρόνητη, ειδικά για τη Λέσβο της στασιμότητας, που τώρα που το θέμα αυτό πέρασε σε δεύτερη μοίρα και πάει να μπει σε μια τάξη, εκ των πραγμάτων αλλάζει τα δεδομένα και ως εκ τούτου και την ατζέντα των προτεραιοτήτων και των αναγκών του νησιού. Αν για τη Λέσβο πριν 5-6 χρόνια, το μείζον πρόβλημα που απασχολούσε τις τοπικές αρχές, τους παραγωγικούς φορείς και την τοπική κοινωνία, ήταν τι θα γίνει με το προσφυγικό -μεταναστευτικό, προκειμένου να απαλλαγεί το νησί από αυτό το βάρος και να επιστρέψει σε μια «κανονικότητα», σήμερα πρώτη και πιεστική προτεραιότητα για το νησί , που δεν σηκώνει καμιά άλλη αναβολή, είναι η ανάπτυξή του. Και για να ρθει αυτή η πολυπόθητη ανάπτυξη , έστω και με καθυστέρηση σε σχέση με άλλες περιοχές, καθοριστικό ρόλο θα παίξει ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας. Ο μεν πρώτος αναγνωρίζοντας το βάρος που σήκωσε το νησί τα προηγούμενα χρόνια και τις συνέπειες που είχε όλη αυτή η «εμπλοκή» του στην οικονομική και κοινωνική ζωή του, δεσμεύτηκε να στηρίξει την προσπάθεια «ανασυγκρότησής» του, με επιπλέον χρηματοδοτήσεις για έργα και παρεμβάσεις, που αποτελούν υποδομές ανάπτυξης, και το ζητούμενο είναι αυτές να υλοποιηθούν. Ενώ ο δεύτερος, ο ιδιωτικός τομέας, με το επενδυτικό ενδιαφέρον που αρχίζει να δείχνει, για να αξιοποιήσει τις τεράστιες δυνατότητες του νησιού, που έμεναν ανενεργές όλα αυτά τα χρόνια, φαίνεται να θέλει να εκμεταλλευτεί την «παρθένα» τουριστικά -και όχι μόνο - Λέσβο για να επενδύσει ποικιλοτρόπως, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ανάπτυξη του τόπου μας, που χρειάζεται και τις μικρές, αλλά κυρίως τις μεγάλες επενδύσεις για να φύγει μπροστά και να «εκτοξευθεί» αναπτυξιακά. 

Όπως έχουμε υπογραμμίσει και άλλη φορά από αυτό εδώ το βήμα, η δεκαετία που ήδη έχει ξεκινήσει, είναι πολύ κρίσιμη για το μέλλον του νησιού μας, γιατί αναμένονται το διάστημα αυτό να πέσουν αρκετά χρήματα από τα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ε.Ε. , αλλά και από τους εθνικούς πόρους για έργα και παρεμβάσεις που μπορούν να αλλάξουν σημαντικά την εικόνα του νησιού, αποκτώντας υποδομές που μέχρι τώρα έλειπαν, χρήσιμες και αναγκαίες για την ανάπτυξη του. Και μπορεί να υπάρχει μια διαφορετική προσέγγιση από τις πολιτικές δυνάμεις για το ύφος των χρηματοδοτήσεων προς το νησί μας, κυρίως από την αξιωματική αντιπολίτευση που ασκεί κριτική για το ύψος του νέου ΕΣΠΑ, επικαλούμενη τις απλόχερες «υποσχέσεις» της προηγούμενης κυβέρνησης, αλλά το ζητούμενο και το μείζον, όπως ήδη έχει λεχθεί, είναι να μπορέσουν να απορριφθούν τα έτσι και αλλιώς αυξημένα κονδύλια και να αξιοποιηθούν καταλλήλως προς όφελος του τόπου μας και της οικονομίας που χρειάζεται αυτές τις «ανάσες» για να προχωρήσει μπροστά. Δεν αρκούν ωστόσο μόνο τα έργα υποδομής, που μπορούν να αναβαθμίσουν το νησί, χρειάζονται και οι αναγκαίες παρεμβάσεις, θεσμικού χαρακτήρα, που μπορούν να προσελκύσουν επενδυτικό ενδιαφέρον, και μάλιστα μεγάλο, χωρίς το οποίο οι όποιες δημόσιες υποδομές δεν αρκούν για να αναβαθμιστεί αναπτυξιακά ένας τόπος. Και μια τέτοια θεσμική παρέμβαση είναι η εκπόνηση του τοπικού πολεοδομικού σχεδίου, που αν αξιοποιηθεί με τον καλύτερο τρόπο από τους φορείς του νησιού και κυρίως από της αυτοδιοίκηση θα μπορέσει να αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα «εργαλεία» για την ανάπτυξη του τόπου μας, κάνοντας πιο σαφές και ξεκάθαρο το «καθεστώς» που θα ισχύει στο νησί , για το τι μπορεί να γίνει και που και με ποιους όρους. Και επειδή ο κάθε επιχειρηματίας και επενδυτής θέλει να γνωρίζει το καθεστώς που ισχύει σε έναν τόπο, πριν κάνει την όποια επιχειρηματική του κίνηση, είναι μοναδική ευκαιρία για το νησί μας -και για τους δυο δήμους του- να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο και πληρέστερο τρόπο αυτό το «εργαλείο» ανάπτυξης που μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε το επενδυτικό ενδιαφέρον για το νησί μας να εκτοξευθεί. 

Όλα αυτά και πολλά άλλα συνηγορούν ότι οι «καλύτερες μέρες» για τη Λέσβο μπορούν να ρθούν, αρκεί οι θεσμικοί φορείς, πρωτίστως η αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού, και η τοπική κοινωνία σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, χωρίς τη μιζέρια και τις εμμονικές αντιδράσεις του «όχι σε όλα» , που δυστυχώς πληρώσαμε και πληρώνουμε ως τόπος, αποβάλλοντας και τις «παθογένειες» που μας χαρακτηρίζουν ως κοινωνία, ώστε με σχεδιασμό και την αναγκαία συναίνεση να δώσουμε προοπτική στον τόπο μας, γιατί έχει όλα τα ...φόντα και είναι κρίμα να μένει στο περιθώριο της ανάπτυξης. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που οφείλουμε ως τόπος να κερδίσουμε και για το άμεσο μέλλον, αλλά και για τις επόμενες γενιές που δικαιούνται να ζήσουν σε έναν τόπο με ευκαιρίες και προοπτικές. Και επειδή οι αυτοδιοικητικές αρχές, τωρινές και επόμενες που θα προκύψουν, ασφαλώς σε συνεργασία και με την εκάστοτε κυβέρνηση, καλούνται να διαχειριστούν όλο αυτό το «πακέτο»... δράσεων και παρεμβάσεων, καταλαβαίνει κανείς πόσο κρίσιμες είναι οι εκλογικές αναμετρήσεις που έρχονται και σε τοπικό και σε κεντρικό επίπεδο, αφού από τις πολιτικές και τα πρόσωπα που θα προκύψουν θα εξαρτηθούν πολλά, για το τι μέλλει γενέσθαι και στο νησί μας. Ωρα λοιπόν για περισυλλογή εν όψει κρίσιμων αποφάσεων ...