Κατά 5,3% μειώθηκε ο συνολικός αριθμός των προσφύγων και μεταναστών που διαμένουν στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020, παρά τις αυξημένες αφίξεις του συγκεκριμένου διαστήματος, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιοποίησε το αρμόδιο υπουργείο.

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε την Παρασκευή το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, στο διάστημα Ιανουάριος – Μάρτιος ο αριθμός των διαμενόντων στα ΚΥΤ μειώθηκε στα 36.387 άτομα, από 38.423 που ήταν στην λήξη  του 2019. Επίσης, μειωμένος κατά 4,2% είναι και ο συνολικός αριθμός αυτών που διαμένουν σε ΚΥΤ, ξενοδοχεία και διαμερίσματα των νησιών κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020 (40.139), σε σύγκριση με τη χρονική στιγμή πριν το τρίμηνο αυτό, δηλαδή στις 31 Δεκεμβρίου του 2019 (41.899). Ωστόσο σε ότι αφορά τη Λέσβο και οι διαμένοντες στο ΚΥΤ της Μόριας και οι διαμένοντες συνολικά στο νησί, για τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα, τα στοιχεία είναι αυξητικά. Στη Μόρια στις 31 Μαρτίου του 2020 διέμεναν 18.966 άνθρωποι ,ενώ πριν 3 μήνες , στις 31 Δεκεμβρίου 2019 ο αριθμός των φολοξενουμένων ήταν 18.615, είχαμε δηλαδή μια αύξηση της τάξης του 1,9%!  Ιδια περίπου αύξηση εγκλωβισμένων στο νησί έχουμε συνολικά στη Λέσβο , αφού στις 31 Μαρτίου 2020 μετρούσαμε 21.147. ενώ στη λήξη του 2019 είχαμε 20.875, δηλαδή μια αύξηση 1,7%. Με δεδομένη αυτήν την εικόνα, η οποία για τη Λέσβο εξακολουθεί να είναι αποκαρδιωτική, αφού αντί να έχουμε έστω και μερική αποσυμφόρηση τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εγκλωβισμένοι αυγατίζουν, τη στιγμή που σε όλα τα άλλα νησιά υπάρχειέστω και μικρή μείωση των φιλοξενουμένων σε αυτά, δεν μπορεί να μιλά ο αρμόδιος υπουργός για αναστροφή της τάσης συμφόρησης των νησιών. Αυτή η τάση , τουλάχιστον για τη Λέσβο, δεν υφίσταται και είναι ενα θέμα που οφείλουν οι τοπικές αρχές να το αναδείξουν και να πιέσουν, ώστε το νησί μας να μην παραμείνει ...χωματερή ψυχών και μάλιστα εν μέσω πανδημίας. 

Γιατί  μπορεί σε δήλωσή του ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης να σημείωνε  ότι: «Από την πρώτη στιγμή τόνισα την ανάγκη αποσυμφόρησης των νησιών μας. Σε συνδυασμό με την ισχυρή φύλαξη των συνόρων και την επιτάχυνση της διαδικασίας ασύλου και επιστροφών, αναστρέψαμε την τάση συμφόρησης των νησιών του 2019. Ξεκίνησε το 2020 με μείωση διαμενόντων στα ΚΥΤ κατά 5,3%. Θα συνεχίσουμε με πιο αυξημένους ρυθμούς την αποσυμφόρηση, παράλληλα με πολιτικές ουσιαστικής μείωσης των ροών», αλλά ακόμη τα νησιά και κυρίως η Λέσβος παραμένει με υπερπληθυσμό που δεν είναι σε καμιά περίπτωση διαχειρισιμος ειδικά εν μέσω πανδημίας. Ευτυχώς που μέχρι στιγμής στα ΚΥΤ των νησιών, και της Μόριας , δεν έχει επιβεβαιωθεί κάποιο κρούσμα και τα περιοριστικά μέτρα που λήφθηκαν κατά κάποιο τρόπο προστατεύουν από τη διασπορά του ιού. Η καλή είδηση βέβαια είναι ότι έχουν περιοριστεί και οι αφίξεις από τα απέναντι παράλια, πλην ελαχίστων αφίξεων σε σχέση με το παρελθόν, που αν παραμείνουν σε χαμηλές ...πτήσεις μπορούν να είναι διαχειρίσιμες με τα μέτρα που λαμβάνονται ή που σχεδιάζονται προκειμένου οι  όποιες νέες αφίξεις παραμείνουν σε περιορισμό και σε καραντίνα για όσο διάστημα χρειαστεί

Πίνακας 1: Αριθμός διαμενόντων ανά ΚΥΤ

Πίνακας 2: Διαμένοντες σε ΚΥΤ, διαμερίσματα και ξενοδοχεία ανά νησί

Μηταράκης: «Αναλάβετε τις ευθύνες σας»

Να σημειώσουμε, όπως άλλωστε έχει γίνει γνωστό ότι από τις 29 Μαρτίου, λίγες μέρες πριν εκπνεύσει η ισχύς της ΠΝΠ για την αναστολή του ασύλου στους νεοεισερχόμενους στη χώρα, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου ενημέρωσε με επείγουσα επιστολή του τους επτά δημάρχους των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου (Δήμοι Δυτικής Λέσβου, Μυτιλήνης, Ανατολικής Σάμου, Χίου Δυτικής Σάμου, Κω και Λέρου) για την αναστολή λειτουργίας, λόγω των επειγουσών συνθηκών δημόσιας υγείας, της Υπηρεσίας Ασύλου, καθώς και για την ανάγκη να τεθούν σε απομόνωση όσοι εισέλθουν στην χώρα από την 1^η Απριλίου 2020, που δεν θα ισχύει η ΠΝΠ που προαναφέραμε. Στην ίδια επιστολή, όπως πληροφορούμαστε, ανέφερε ρητά την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να χρηματοδοτήσει είτε προσωρινές δομές είτε την ενοικίαση ξενοδοχείων για διαμονή ευπαθών ομάδων, με την τελευταία, δηλαδή η λύση των ξενοδοχείων, να προτιμάται ως λύση και βάση συναίνεσης από τον ίδιο. Στην τηλεδιάσκεψη της Επιτροπής για την Πολιτική Ελευθερία, Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις (LIBE), η Ευρωπαία Επίτροπος, κ. Ylva Johansson, υπογράμμισε ότι η ενοικίαση ξενοδοχειακών καταλυμάτων προκρίνεται ως λύση για την προστασία των ευάλωτων ομάδων. Αυτό άλλωστε εννοούσε , όπως προκύπτει από τα λεγόμενα της περί μετακίνησης των ευπαθών ομάδων από τα ΚΥΤ των νησιών σε άλλες περιοχές των νησιών.

Μέχρι σήμερα, η πλειοψηφία των Δήμων των νησιών που διαθέτουν ΚΥΤ, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του αρμόδιου υπουργείου, δεν έχει ανταποκριθεί. Η ηγεσία του υπουργείου μάλιστα τους  κατηγορεί για υπεκφυγή και αντιμετώπιση του θέματος  με ελαφρότητα.

Τι απάντησαν οι δήμοι για την καραντίνα

Είναι χαρακτηριστικές οι απαντήσεις των επτά δήμων, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, που διέρρευσαν ποια είναι η ανταπόκριση των δήμων , ενώ υπήρξε και οξύτατη κριτική από μέρους του κ. Μηταράκη, που φωτογράφησε και επέκρινε ορισμένες από τις απαντήσεις. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά και δημοσιοποιήθηκαν στο ehtnos.gr :

• O Δήμος Χίου απέστειλε συγκεκριμένη πρόταση για ενοικίαση χώρου από ιδιώτη που πληρεί τις προδιαγραφές του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Στην απάντηση δεν προτείνεται κάποιο ξενοδοχείο.

• Ο Δήμος Δυτικής Λέσβου, με απόφαση έκτακτου Δημοτικού συμβουλίου, δεν υποδεικνύει στο υπουργείο κανένα χώρο για υγειονομική απομόνωση των νέων αφίξεων. Ο Δήμαρχος αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η δημοτική αρχή είναι αντίθετη και στην χρησιμοποίηση ξενοδοχείων ή καταλυμάτων και αντιπροτείνει τη μίσθωση πλοίου για την παραμονή των νεοεισερχόμενων σε απομόνωση.

• Ο Δήμος Μυτιλήνης ανέφερε ότι θα συνεχίσει την επίβλεψη των μέτρων που προτείνονται από τον ΕΟΔΥ. Στην επιστολή του αναφέρει ότι θα εξασφαλιστεί ο αναγκαίος χώρος για την φιλοξενία τους, χωρίς να τον υποδεικνύει.

• Ο Δήμος Δυτικής Σάμου, μετά από διαβούλευση του Δημοτικού Συμβουλίου, επισημαίνει ότι δεν υπάρχει κατάλληλος χώρος στα διοικητικά του όρια. Αντ’ αυτού ζητείται η ναύλωση πλωτού χώρου (πλοίου) καραντίνας.

• Στην απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ανατολικής Σάμου δεν υποδεικνύεται κανένας χώρος ειδικής απομόνωσης, ενώ αντίθετα προτείνεται η ναύλωση θαλασσίου μέσου που θα πλέει ανάμεσα στα 5 νησιά και θα φιλοξενεί νεοαφιχθέντες αιτούντες ασύλου.

• Ο Δήμος Κω ανέφερε ότι έχει δημιουργηθεί προσωρινός χώρος για τους νεοαφιχθέντες στη χώρα από 1η Μαρτίου και μετά, χωρίς να προτείνει άλλο χώρο. Και τονίζει ότι δε διαθέτει άλλο χώρο, απαντώντας, με αυτόν τον τρόπο, στο αίτημα του Υπουργού Μετανάστευσης για την ενοικίαση ξενοδοχειακών καταλυμάτων.

• Ο Δήμαρχος Λέρου, σε επιστολή του, καλεί το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την υγειονομική προστασία του νησιού. Ωστόσο, δεν προτείνει κάποιο σχετικό χώρο.

Οι παραπάνω απαντήσεις των δήμων των νησιών του Αν. Αιγαίου στο αίτημα του υπ. Μετανάστευσης πλην ελαχίστων εξαιρέσεων , μεταξύ των οποίων και του δήμου Μυτιλήνης, είτε αποποιείται της ευθύνης υπόδειξης χώρου , είτε προτείνει εναλλακτική τη λύση πλωτού χώρου (πλοίου) που  να φιλοξενήσει τους ευρισκόμενους σε καραντίνα νεοεισερχόμενους μετανάστες στα νησιά. Όπως και αν έχει το θέμα είναι πολύ κρίσιμο εν μέσω πανδημίας και προστασίας και των ίδιων των μεταναστών -και των νεοεισερχομένων και των διαμενόντων και πριν την υγειονομική αυτή κρίση - αλλά και των κατοίκων των νησιών, δεδομένου ότι η τυχόν διασπορά του ιού θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα , που καλό είναι να μην τα αναφέρουμε καν! Δυστυχώς το γεγονός ότι έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη μεταξύ κυβέρνησης και τοπικών αρχών  έχει τις επιπτώσεις της και στη διαχείριση καταστάσεων κρίσιμων, όπως αυτή της πανδημίας ,που επιβάλλεται η συνεργασία κυβέρνησης και τοπικών αρχών για την προστασία της δημόσιας υγείας που είναι το μείζον στην παρούσα φάση. Δεν γνωρίζουμε πως μπορεί να ξεπεραστεί αλλά για να μην έχουμε δυσάρεστες εξελίξεις είναι φρόνιμο  να βρεθεί μια ελάχιστη συνεννόηση, διαφορετικά αν συμβεί το κακό, θα είναι αργά για ...δάκρυα και οι ευθύνες δεν  θα είναι μόνο στη μια πλευρά , αλλά σε όλους που έχουν ρόλο στην υπόθεση αυτή.