Με ανάμεικτα συναισθήματα υποδέχονται εργαζόμενοι στο κτηματολόγιο και μελετητές τη μεταφορά της «Ελληνικό Κτηματολόγιο» από το υπουργείο Περιβάλλοντος στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Από τη μια πλευρά θεωρούν ότι το νέο «σπίτι» θα δώσει μια νέα δυναμική στο έργο και θα απελευθερώσει τις ψηφιακές του δυνατότητες. Από την άλλη, υπάρχει ο φόβος ότι το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δεν θα είναι σε θέση να διαχειριστεί τα πολύπλοκα νομικά και τεχνικά προβλήματα της κτηματογράφησης, αλλά και το πλήθος των έργων κτηματογράφησης που βρίσκονται σήμερα σε εξέλιξη. Η νομοθετική αρμοδιότητα για το κτηματολόγιο, πάντως, θα παραμείνει στο υπουργείο Περιβάλλοντος. 

Προχθές, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο επικυρώνεται η μεταφορά της αρμοδιότητας από το ένα υπουργείο στο άλλο. Οπως αναφέρεται, εκτός από την «Ελληνικό Κτηματολόγιο» μεταφέρεται και το σχετικό τμήμα του ΥΠΕΝ (τμήμα κτηματολογικών γραφείων), ενώ ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης υποκαθιστά τον υπουργό Περιβάλλοντος σε θέματα της μεταφερόμενης εποπτείας του νομικού προσώπου. Αυτό που απομένει να ξεκαθαριστεί είναι οι αρμοδιότητες του υφυπουργού Γιώργου Στύλιου, που αναλαμβάνει χαρτοφυλάκιο «ψηφιακών έργων και κτηματολογίου», και βέβαια να γίνουν κάποιες απαραίτητες νομοθετικές αλλαγές.

Πηγές του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης μετέφεραν στην «Κ» τη φιλοσοφία και το περίγραμμα της μετακίνησης του κτηματολογίου. Οπως αναφέρουν, το υπουργείο έχει ήδη αναλάβει αρκετές δομές ή υπηρεσίες που έχουν σημαντικό ψηφιακό κομμάτι (όπως το Γενικό Πληροφοριακό Σύστημα του υπουργείου Οικονομικών, το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Ερευνας από το υπουργείο Παιδείας), αλλά και λειτουργικό (όπως τα ΚΕΠ από το υπουργείο Εσωτερικών). Επομένως, η μεταφορά της «Ελληνικό Κτηματολόγιο» έρχεται ως κίνηση τεχνικής υποστήριξης και αναβάθμισης των υπηρεσιών που προσφέρει το κτηματολόγιο, οι οποίες σε λίγα χρόνια θα είναι ούτως ή άλλως στον μεγαλύτερο βαθμό ψηφιακές. 

«Η πολιτική γύρω από το κτηματολόγιο θα παραμείνει στο υπουργείο Περιβάλλοντος», αναφέρει πηγή κοντά στον υπουργό Κυριάκο Πιερρακάκη, «ενώ σε σύντομο διάστημα θα γίνουν και οι απαιτούμενες νομοθετικές αλλαγές» (λ.χ. η προσθήκη εκπροσώπων του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας, μαζί με εκείνους των υπουργείων Περιβάλλοντος και Δικαιοσύνης). Στόχος είναι η «Κτηματολόγιο» να μπορέσει σε μικρό χρονικό διάστημα να προσφέρει νέες ψηφιακές υπηρεσίες στους πολίτες.

Αιφνιδιασμένοι

Ο «χώρος» του κτηματολογίου (στελέχη της εταιρείας, ανάδοχοι έργων, ειδικοί κ.λπ.) αιφνιδιάστηκε από την είδηση της μετακίνησης της αρμοδιότητας, παρότι αυτή ήταν γνωστό ότι συζητούνταν τους τελευταίους μήνες. «Δεν είναι ασυνήθιστο στην Ευρωπαϊκή Ενωση να αλλάζει υπουργείο το κτηματολόγιο», λέει στην «Κ» ο κ. Απόστολος Αρβανίτης, καθηγητής στη σχολή τοπογράφων του ΑΠΘ, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της εταιρείας μεταξύ 2009-2013. «Η μόνη χώρα στην οποία ανήκει σε σχετικό υπουργείο (Καινοτομίας και Οικονομίας) είναι η Λιθουανία. Στην Εσθονία ανήκει στο υπουργείο Περιβάλλοντος, στη Λετονία στο υπουργείο Δικαιοσύνης, στην Ιταλία στο υπουργείο Οικονομικών. Σε πολλές χώρες, όπως λ.χ. στην Ισπανία, παραμένει μια κεντρική, ανεξάρτητη υπηρεσία με δικά της συστήματα. Για εμένα η μετακίνηση δεν είναι θετική ή αρνητική, εξαρτάται από το πόσο καλή είναι η διοίκηση της “Ελληνικό Κτηματολόγιο” και κατά πόσον το όποιο υπουργείο θα την εμπιστευθεί». 

Οι ιδιώτες μελετητές που αναλαμβάνουν το έργο της κτηματογράφησης είναι διχασμένοι. «Ούτως ή άλλως, η “Ελληνικό Κτηματολόγιο” λειτουργεί ανεξάρτητα από το υπουργείο. Δεν έχει σημασία ποια είναι η πολιτική αρχή. Μένει να δούμε, βέβαια, τι αρμοδιότητες θα έχει ο κ. Στύλιος και σε ποια λογική θα κινηθεί», εκτιμά ο κ. Σωτήρης Λιάρος, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Γεωπληροφορικής και Κτηματολογίου (ΣΕΓΕΚ). «Είναι προφανές ότι η στόχευση είναι η μετατροπή του κτηματολογίου σε έργο πληροφορικής», εκτιμά ο κ. Γιάννης Λυμπεράκης, επικεφαλής της εταιρείας «Χωροβάτης». 

«Το κομμάτι της λειτουργίας του κτηματολογίου θα είχε ενδιαφέρον να το δει κάποιος στο πλαίσιο μιας ψηφιακής διακυβέρνησης, να είναι πιο κοντά στον πολίτη. Το κομμάτι της κτηματογράφησης, όμως, είναι διαφορετικό. Το ΥΠΕΝ είναι υπεύθυνο για τους δασικούς χάρτες, τις βασικές θεσμικές γραμμές (λ.χ. όρια οικισμών) και πλήθος άλλων σημαντικών για το κτηματολόγιο στοιχείων, επομένως δεν καταλαβαίνω πώς θα εξυπηρετηθεί το κτηματολόγιο από ένα υπουργείο που δεν έχει αρμοδιότητα για τα υπόλοιπα. Κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε το κτηματολόγιο να ωριμάσει πριν γίνει η μετακίνηση, να οριστικοποιηθούν πρώτα οι πρώτες εγγραφές που έχουν νομικά και τεχνικά ζητήματα». 

Θετικά τα στελέχη

Στο εσωτερικό της «Ελληνικό Κτηματολόγιο» το κλίμα είναι συγκρατημένα θετικό. «Οι περισσότεροι υπουργοί Περιβάλλοντος ούτως ή άλλως αντιμετώπιζαν το κτηματολόγιο ως πρόβλημα», λέει έμπειρο στέλεχος. «Μπορεί, λοιπόν, να βγει σε καλό η μετακίνηση, εφόσον το νέο υπουργείο εγκύψει στα προβλήματα που υπάρχουν. Από την άλλη πλευρά, δεν νομίζω ότι το Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει εικόνα της πολυπλοκότητας του κτηματολογίου, της δυσκολίας να χειρίζεται τόσους διαγωνισμούς ταυτόχρονα με τόσα επιμέρους συμβατικά, νομικά και τεχνικά ζητήματα. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει η μετακίνηση να γίνει κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην προκύψει μια δυαρχία η οποία θα δημιουργεί προβλήματα στη συνέχεια».