Βρισκόμαστε σε μια πολλή κρίσιμη περίοδο, όπου πολλά διακυβεύονται και για την επόμενη μέρα του νησιού μας, αλλά και γενικότερα για την κατάσταση που διαμορφώνεται σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Πολλά τα στοιχήματα που πρέπει να κερδηθούν και σε τοπικό και σε κεντρικό επίπεδο, με το μεταναστευτικό και την πανδημία να βρίσκονται σε μια κρίσιμη καμπή που μπορεί να αποτελέσει την απαρχή μιας νέας περιόδου, θέτοντας άλλα ζητήματα στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και κυρίως αναπτυξιακούς στόχους και παρεμβάσεις για την επόμενη μέρα, που έτσι και αλλιώς θα πρέπει να ενεργοποιηθούν για να αξιοποιηθούν δυνατότητες που για χρόνια παρέμεναν σε στασιμότητα. Η περίοδος αυτή συμπίπτει με το τέλος μιας προγραμματικής περιόδου με τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, όπου ολοκληρώνονται έργα ή εντάσσονται τα τελευταία «ώριμα» έργα προς δημοπράτηση και υλοποίηση και την αρχή μιας νέας με πρόσθετους πόρους και ακόμη περισσότερες ευκαιρίες για σημαντικές παρεμβάσεις που μπορούν να αφήσουν το στίγμα τους στις επόμενες γενιές. Και όλα αυτά, ενώ οι θητείες των αυτοδιοικητικών αρχών βαδίζουν προς το μέσο τους, όπως και της κεντρικής κυβέρνησης, αν υποθέσουμε ότι προτίθεται , όπως επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία ο πρωθυπουργός, ότι θα ολοκληρώσει τη θητεία της και δεν θα έχουμε πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.

Αν παρακολουθήσει κανείς τα έργα που εκτελούνται αυτήν την εποχή, εκείνα που δρομολογούνται και είναι έτοιμα για δημοπράτηση και αυτά που προτείνονται για να ενταχθούν στα νέα προγράμματα χρηματοδότησης, θα αντιληφθεί ότι η περίοδος που διανύουμε , αλλά κυρίως αυτή που ακολουθεί, είναι ευκαιρία για να δημιουργήσουμε υποδομές που θα μείνουν και θα αναβαθμίσουν το νησί μας συνολικά, προκειμένου με καλύτερες προδιαγραφές να διεκδικήσει τη θέση του στο αναπτυξιακό γίγνεσθαι της περιοχής μας. Και έχοντας αυτήν την προοπτική, θα ήταν ολέθριο να μην αξιοποιηθεί στο μέγιστο βαθμό όλη αυτή η δυνατότητα που απορρέει από την αξιοποίηση πόρων και ευκαιριών που παρουσιάζονται, μέσα από ποικίλα χρηματοδοτικά εργαλεία, που δεν είναι δεδομένο ότι θα υπάρχουν πάντοτε. Γι αυτό από αυτήν την μεταβατική περίοδο και λόγω της πανδημίας γενικότερα, αλλά και ειδικότερα λόγω του μεταναστευτικού, θα πρέπει να βγει το νησί με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και με την καλύτερη δυνατή «θωράκιση» έναντι των νέων προκλήσεων που μπορεί να προκύψουν. Και μπορεί για την πανδημία το «παιχνίδι» να παίζεται σε κεντρικό και σε παγκόσμιο επίπεδο, για την αντιμετώπιση της, με «πολιορκητικό κριό» την επιχείρηση εμβολιασμού, αλλά σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό πολλά θα κριθούν και από τις ενέργειες και σε τοπικό επίπεδο, προκειμένου σε συνεργασία με τους καθ΄ύλη αρμόδιους κυβερνητικούς και ευρωπαίους παράγοντες να βρεθεί η καλύτερη λύση, ώστε το πρόβλημα να περάσει σε ...δεύτερη μοίρα, προκειμένου να αναδειχθούν τα μείζονα θέματα του τόπου που πρέπει να προχωρήσουν. Και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί από τις τοπικές αρχές, χωρίς άλλη καθυστέρηση. Αρκετά «καταναλώθηκαν» με το μεταναστευτικό, αφήνοντας πίσω μια σειρά σημαντικά ζητήματα που αναβαθμίζουν την συνολική εικόνα του νησιού μας.

Είναι εντυπωσιακό ότι μετά από τόσα ευρωπαικά «πακέτα» χρηματοδότησης και ενώ ένα μεγάλο μέρος από αυτά κατευθύνθηκε σε δρόμους, πολλοί οδικοί άξονες στο νησί παραμένουν στα χάλια τους , ενώ κεντρικοί άξονες, είτε τώρα εκτελούνται (βλέπε τον Καλλονής -Σιγρίου), είτε τώρα δημοπρατούνται (βλέπε Καλλονής-Πέτρας), είτε βρίσκονται σε επίπεδο μελετών και όχι ολοκληρωμένων (βλέπε Γέρα-Πλωμάρι, ή Θερμή -Μανταμάδου). Και θα είναι κρίμα να παρέλθει και το νέο ΕΣΠΑ και να μείνουν αυτοί οι οδικοί άξονες στο περίμενε, όπως και σημαντικά άλλα έργα υποδομών που έχει ανάγκη ο τόπος μας. Οπως κρίμα θα είναι να μην αξιοποιηθούν και τούτη τη φορά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του νησιού μας, που μπορούν να το καταστήσουν ελκυστικό τόπο και τουριστικό προορισμό με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, σαν και αυτά που εδώ και χρόνια πασχίζει να αναδείξει σχεδόν μόνο του το Μουσείο του Απολιθωμένου Δάσους, προβάλλοντας τον προορισμό Λέσβο  στις διάφορες τουριστικές εκθέσεις. Στόχος θα πρέπει να είναι η αναβάθμιση του τουριστικού προιόντος του νησιού, μαζί με τις αναγκαίες τουριστικές υποδομές που απαιτούνται για να ξεκολλήσει από την υφιστάμενη θέση που κάθε άλλο παρά αξίζει και τιμά τη Λέσβο.   Αυτά τα ζητήματα θα πρέπει να απασχολήσουν τις τοπικές αρχές και τους φορείς του νησιού μας, ιεραρχώντας προτεραιότητες και έργα, προκειμένου τα δεδομένα σημαντικά κονδύλια να πιάσουν τόπο, να «απορροφηθούν» όπως λέμε, βελτιώνοντας υποδομές και δημιουργώντας άλλες που είναι αναγκαίες.

Και στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας σημαντικές και αναγκαίες είναι οι παρεμβάσεις που έχουν να κάνουν με την ποιότητα ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών του τόπου μας. Είναι σημαντικό ότι το νησί διαθέτει ένα νοσηλευτικό ίδρυμα, που τα τελευταία χρόνια έχει αναβαθμιστεί και κτιριακά και από μεριάς εξοπλισμού και αν τελικά στελεχωθεί και με το αναγκαίο υγειονομικό προσωπικό, μπορεί να εξασφαλίσει σε μεγάλο βαθμό την υγειονομική του θωράκιση. Τα έργα ύδρευσης- αποχέτευσης που εκτελούνται αυτήν την περίοδο, όπως το έργο του αγωγού της Λαγκάδας, αλλά και αυτά που πρόκειται να δημοπρατηθούν, όπως αυτό των δικτύων και του βιολογικού στο νότιο μέρος της πόλης και σε άλλες περιοχές, είναι βέβαιο ότι αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των περιοχών αυτών και των κατοίκων τους και δημιουργούν άλλες συνθήκες διαβίωσης. Ωστόσο το ζητούμενο είναι να μπορούν να υποστηριχθούν  οι νέες αυτές υποδομές σε μόνιμη βάση και να μην αφεθούν στην τύχη και στη φθορά τους, όπως δυστυχώς έχει συμβεί σε παρόμοια έργα, που είτε έμειναν αναξιοποίητα και απαξιώθηκαν λόγω έλλειψης φροντίδας και του αναγκαίου προσωπικού. Ειδική κατηγορία είναι η αισθητική αναβάθμιση κυρίως της πόλης, της βιτρίνας της που είναι η προκυμαία και το λεγόμενο ιστορικό κέντρο, αλλά και συγκεκριμένων κομματιών της Μυτιλήνης, όπως είναι τα Τσαμάκια και το Κάτω Κάστρο και η περιοχή της Επάνω Σκάλας, με τις ξεχωριστές παρεμβάσεις σε χώρους της, που ομολογουμένως αλλάζουν την όψη, δημιουργούν υποδομές αναψυχής και ψυχαγωγίας που έλλειπαν, ενώ αξιοποιούνται και χώροι που έμεναν για χρόνια στα αζήτητα.

Προυπόθεση για να προχωρήσουν όλα αυτά, να αξιοποιηθούν δηλαδή πόροι και ευκαιρίες, που μπορεί να βελτιώσουν και να δημιουργήσουν υποδομές, αλλάζοντας την όψη του νησιού, είναι να υπάρχει η μέγιστη ενεργοποίηση του πολιτικού και υπηρεσιακού προσωπικού του νησιού, που εμπλέκονται με τον έναν ή άλλο τρόπο με την όλη υπόθεση, η καλύτερη δυνατή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων αρχών και φορέων και φυσικά η στήριξη της κεντρικής διοίκησης, προκειμένου τα όποια εμπόδια που είναι και αναμενόμενα και ενδεχομένως και μη αναπόφευχθα να ξεπεραστούν χωρίς απώλειες. Το νησί επιχειρεί να επανέλθει σε μια κανονικότητα, έχοντας περάσει πολύ δύσκολα με την οικονομική κρίση, το μεταναστευτικό και την πανδημία, ελπίζοντας ότι η επόμενη μέρα μπορεί να είναι καλύτερη και πάντως με προσδοκίες ότι οι «χειρότερες» μέρες έχουν περάσει, ενώ η αξιοποίηση των ευκαιριών πράγματι μπορεί να αλλάξουν το κλίμα δίνοντας την αναγκαία δυναμική στις εξελίξεις που τόσο ανάγκη έχουμε ως τοπική κοινωνία. Αυτή τη δυναμική οφείλουν να στηρίξουν οι τοπικές αρχές με τις παρεμβάσεις και τις δράσεις τους, ενεργοποιώντας τις υγιείς δυνάμεις της κοινωνίας, με τις αποφάσεις και τις  πρωτοβουλίες που ενδεχομένως θα λάβουν, προκειμένου η... επανεκκίνηση να έχει πολλούς «πρωταγωνιστές» που θα βάλουν τις βάσεις ενός νέου ξεκινήματος. Γιατί ναι, η νέα δεκαετία που μόλις ξεκίνησε, σηματοδοτεί την μετά-οικονομική,μεταναστευτική,υγειονομική κρίση εποχή, που όλοι ελπίζουν να είναι καλύτερη.