Με τον μειωμένο ΦΠΑ στα νησιά να αποχαιρετά και επίσημα στο προχθεσινό Eurogroup, 17 βουλευτές της ΝΔ, μεταξύ αυτών και ο βουλευτής Λέσβου Χαράλαμπος Αθανασίου, φέρνουν στο προσκήνιο το χαρακτηριστικότερο αλλά και μεγαλόστομο ομολογουμένως «αντισταθμιστικό» της κυβέρνησης. Που δεν είναι άλλο από την διαχρονική επιδίωξη των νησιωτών, το μεταφορικό ισοδύναμο το οποίο σύμφωνα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, έρχεται για να αποδειχθεί ως ένα μέτρο που θα άρει πιο αποφασιστικά και από τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ, τις φυσικές ανισότητες που υπάρχουν στο νησιωτικό χώρο σε σχέση με την ηπειρωτική Ελλάδα. Η επίκαιρη Επερώτηση ωστόσο των βουλευτών της ΝΔ προς τον Υπουργό Ναυτιλίας Παναγιώτη Κουρουμπλή, σε συνδυασμό με τον απλό… λογιστικό συλλογισμό που κάνει ο οποιοσδήποτε ακούγοντας την εξαγγελία του πρωθυπουργού για 50 περίπου εκ. ευρώ (και από το ΠΔΕ που ασθμαίνει) που θα δοθούν για την εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου, αναδεικνύει γλαφυρά τον προβληματισμό που επικρατεί στις νησιωτικές κοινωνίες. Καθώς ακούγεται οξύμωρο το ότι το κράτος μπορεί να διαθέσει (χωρίς πάντως χειροπιαστές εγγυήσεις της Ε.Ε. για δική της ενίσχυση) σημαντικούς πόρους για την εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου, αλλά την ίδια στιγμή καίγεται για τα (μόλις) 85 εκ. ευρώ που έχει προϋπολογιστεί ότι θα εξασφαλίσει η κατάργηση των μειωμένων ΦΠΑ! Στη ΝΔ πάντως, βάσει των όσων καταθέτουν ως ερώτηση προς την κυβέρνηση, όχι μόνο δεν πιστεύουν ότι το μπορεί να εφαρμοστεί «μεταφορικό ισοδύναμο» αλλά βάσει των μέχρι τώρα στοιχείων τους, θεωρούν ότι πρόκειται για μία ακόμη «χονδροειδή προσπάθεια εξαπάτησης» της σημερινής κυβέρνησης. Ενώ το πλήρες κείμενο της Επερώτησης των βουλευτών, έχει και «Μυτιληνιό» άρωμα, αφού ισχυρίζεται πως το μεταφορικό ισοδύναμο θα εφαρμοστεί βάσει μελετών που έχει αναλάβει να εκπονήσει το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. 

«Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει σαφείς και πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα που τίθενται. Διαφορετικά θα επιβεβαιώσει ότι πρόκειται για μια ακόμα χονδροειδή προσπάθεια εξαπάτησης των νησιωτών», γράφει στην ανακοίνωσή της η ΝΔ, με βάση την επίκαιρη επερώτηση των 17 βουλευτών της για το θέμα του μεταφορικού ισοδύναμου. Αποδέκτης αυτής είναι ο Παναγιώτης Κουρουμπλής και με αφορμή την (με κάθε επισημότητα) εξαγγελία περί αυτού, του Αλέξη Τσίπρα κατά την επίσκεψή του την ημέρα των Θεοφανείων στην Κάλυμνο.

«Λένε λόγια του αέρα»!

«Ο κ. Πρωθυπουργός, ανακοίνωσε τη χορήγηση 50 εκ. ευρώ για να καλυφθεί το κόστος από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (το οποίο ήδη έχει συρρικνωθεί και υποεκτελείται, για να παρουσιάζει πλεονάσματα η κυβέρνηση), ενώ άφησε να εννοηθεί ότι θα υπάρξει στήριξη και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι σαφές ότι οι συγκεκριμένες εξαγγελίες, θα κριθούν από τη συνέπειά τους, αλλά και από την αντιστοίχησή τους με την πραγματικότητα», σχολιάζεται από τους υπογράφοντες βουλευτές της Ερώτησης που συνεχίζουν: «Είναι, όμως, εμφανές ότι υπηρετούν προεκλογικού χαρακτήρα σκοπιμότητες για να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις από την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά. Μια απόφαση, η οποία έχει την υπογραφή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και προσωπικά του Πρωθυπουργού. Η εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου που εξήγγειλε ο κ. Πρωθυπουργός, είναι κυριολεκτικά λόγια του αέρα από τη στιγμή που δεν υφίστανται εθνικοί πόροι για να το χρηματοδοτήσουν, ενώ, ταυτόχρονα, δεν υπάρχει σαφής δέσμευση από την Ε.Ε. για τη χρηματοδότησή του».

Αν λεφτά… υπήρχαν, γιατί κόψανε τον ΦΠΑ;

Οι βουλευτές στηρίζουν την αίσθησή τους πως η εξαγγελία του μεταφορικού ισοδύναμου είναι «λόγια του αέρα» υποστηρίζοντας ειδικότερα πως τα 50 εκ. ευρώ που εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας δεν καλύπτουν το κόστος, «εκτός εάν οι πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης είναι η επανάληψη επιδοματικών πρακτικών για λίγους, δίκην φιλοδωρήματος με μια περιορισμένη και συμβολική εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου». Κι αυτό γιατί «μετριοπαθείς υπολογισμοί που έγιναν κατά το παρελθόν, υπολογίζουν, πως το κόστος από την πλήρη εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου θα είναι πολλαπλάσιο. Είναι δυνατόν η κυβέρνηση να καταργεί τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για να εισπράξει, όπως έχει προϋπολογίσει 85 εκ. ευρώ, και την ίδια στιγμή να εμφανίζεται ως έχουσα τη δυνατότητα να διαθέσει πολλαπλάσιο ποσό για την εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου στα νησιά του Αιγαίου;», αναρωτιούνται με νόημα οι υπογράφοντες βουλευτές της ερώτησης, υποστηρίζοντας πως αν υπήρχε πράγματι αυτή η δυνατότητα, δεν υπήρχε τελικά κανένας λόγος να προχωρήσει στην κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ.

Η μελέτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Υπάρχουν όμως και άλλα «κενά» στην εξαγγελία της κυβέρνησης κατά την εκτίμηση της ΝΔ. Κι αυτό γιατί ο Πρωθυπουργός δεν διευκρίνισε, επίσης, αν η εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου θα ισχύει για τα νησιά του Αιγαίου ή για όλες τις νησιωτικές περιοχές της χώρας, οπότε ανεβαίνει και το κόστος. Μίλησε, επίσης, για εκπόνηση μελέτης, χωρίς να διευκρινίζει αν πρόκειται για νέα μελέτη ή για τη μελέτη που η ανάθεσή της δημοσιεύθηκε στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ τον περασμένο Ιούλιο. Η μελέτη αυτή μάλιστα, σύμφωνα με τους βουλευτές, πρόκειται για την απόφαση ανάθεσης μελέτης από τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής προς το Πανεπιστήμιο Αιγαίου με ημερομηνία 17-7-2017.

Με βάση την απόφαση, η μελέτη προβλεπόταν να ολοκληρωθεί σε 6 μήνες, δηλαδή, στο τέλος Ιανουαρίου θα πρέπει να έχει παραδοθεί. Αντικείμενο της μελέτης είναι ο υπολογισμός του κόστους  του  Νησιωτικού  Μεταφορικού Ισοδυνάμου για έξι (6) κατηγορίες νησιών, αναλόγως του μεγέθους τους. Προβλεπόταν, επίσης, ο υπολογισμός του μεταφορικού ισοδύναμου με βάση τον πληθυσμό και την παραδοχή ότι το κόστος αυτό θα υπολογίζεται για δύο (2)  μετακινήσεις  ανά  κάτοικο  και  έτος  προς την  έδρα  της  Διοικητικής Περιφέρειας, τον Πειραιά ή αντίστοιχο άλλο προορισμό.

«Ουσιαστικά, με αυτό τον τρόπο αποκαλύπτεται η πρόθεση της κυβέρνησης να περιορίσει το κόστος του μεταφορικού ισοδύναμου, τον αριθμό των δικαιούχων αλλά και τις μετακινήσεις. Φυσικά, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη ή μνεία για την κάλυψη του αυξημένου μεταφορικού κόστους αγαθών, πρώτων υλών και υπηρεσιών που θα εκτοξευθεί ακόμα περισσότερο με την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ. Καμία, επίσης, πρόβλεψη δεν υπάρχει για την κάλυψη του μεταφορικού ισοδύναμου για τις μετακινήσεις από νησί σε νησί», καταλήγει ο σχολιασμός των βουλευτών.

Οι ερωτήσεις που απαιτούν ξεκάθαρες απαντήσεις

1. Ποιοι είναι οι πόροι που διαθέτει η κυβέρνηση για την πλήρη εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου για τους κατοίκους των νησιών και από που προέρχονται; Επαρκούν αυτοί οι πόροι για να υπάρξει πλήρης εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου;

2. Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί η κυβέρνηση, σε επίπεδο Ε.Ε., για να υπάρξει χρηματοδότηση για την εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου με δεδομένο ότι το κόστος είναι ιδιαίτερα υψηλό και σε ετήσια βάση;

3. Θα υπάρξει νέα ανάθεση προς το Πανεπιστήμιο Αιγαίου για την εκπόνηση μελέτης και πότε θα γίνει αυτό;

4. Ποια είναι η τύχη της μελέτης που ήδη εκτελείται από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου;

5. Με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη μελέτη είχε την εμφανή στόχευση του εντολέα της- της κυβέρνησης δηλαδή-, να περιορίσει τον αριθμό των δικαιούχων, το εύρος και το πεδίο εφαρμογής του μεταφορικού ισοδύναμου, ποια είναι η πρόθεση της κυβέρνησης; Η πλήρης εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου ή η περιορισμένη εφαρμογή του σε μικρά νησιά ή για ελάχιστους δικαιούχους και περιορισμένες κατηγορίες;

6. Η εφαρμογή αφορά μόνο στα νησιά του Νοτίου και Βορείου Αιγαίου ή σε όλα τα νησιά της χώρας;

7. Υπάρχει μελέτη ανάλυσης κόστους-οφέλους για την πλήρη εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδύναμου, με δεδομένο ότι δεν υπήρξε αντίστοιχη μελέτη για την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, ούτε υπάρχουν μέχρι σήμερα, απολογιστικά στοιχεία για τη δημοσιονομική απόδοση αλλά και τις επιπτώσεις του συγκεκριμένου μέτρου;