Το Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΕΕΕΕΚ) Λέσβου, είναι Δημόσιο Σχολείο Ειδικής Αγωγής και ανήκει στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Λέσβου. Ξεκίνησε τη λειτουργία του το σχολικό έτος 2002-03 και στεγάζεται στο σχολικό συγκρότημα των Υφαντηρίων Μυτιλήνης. Στο σχολείο φοιτούν μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όπως νοητική υστέρηση, αυτισμό, πολλαπλές αναπηρίες κτλ., απόφοιτοι Ειδικού ή Γενικού Δημοτικού.

Μιλήσαμε με τον διευθυντή του σχολείου Μιχάλη Βάρκα και μας ενημέρωσε για τη μεγάλη δράση τους: «Στο ΕΕΕΕΚ Λέσβου εφαρμόζονται δομημένα προγράμματα σε συνδυασμό με καινοτόμες δραστηριότητες και χρήση εξειδικευμένου παιδαγωγικού υλικού με στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την κοινωνική προσαρμογή και την κατάκτηση σχετικής αυτονομίας. Επίσης, στόχος είναι να αποκτήσουν οι μαθητές προεπαγγελματικές δεξιότητες ανάλογα με τις δυνατότητές τους, να ενταχθούν στην παραγωγική διαδικασία και να εξελιχτούν σε ισότιμα μέλη της κοινωνίας. Η παροχή της εκπαίδευσης χαρακτηρίζεται από προσαρμογές στην οργάνωση του περιβάλλοντος της τάξης (π.χ. οπτική οργάνωση σε πίνακα των ημερήσιων δραστηριοτήτων), έτσι ώστε να είναι αποτελεσματικότερη. Χρησιμοποιούνται όλα τα διαθέσιμα στο σχολείο εποπτικά μέσα, εκπαιδευτικά και διαδραστικά παιχνίδια για να ενισχυθεί η παραγωγική αλληλεπίδραση των μαθητών μεταξύ τους.»

«Το εκπαιδευτικό υλικό σχεδιάζεται, δημιουργείται και οργανώνεται από τους εκπαιδευτικούς ανάλογα με τις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε μαθητή, έχοντας ως προτεραιότητα το γνωστικό αντικείμενο, την ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας είτε μέσω του προφορικού και γραπτού λόγου είτε μέσω εναλλακτικών μορφών, την ανάπτυξη ψυχοκινητικών δεξιοτήτων, την ενίσχυση των νοητικών λειτουργιών και την οργάνωση του συναισθηματικού κόσμου» μας διαβεβαίωσε ο ίδιος.

Τα εργαστήρια του ΕΕΕΕΚ

Στο Εργαστήριο Αυτόνομης Διαβίωσης προωθείται η αυτονομία μέσω της εκπαίδευσης σε βασικές καθημερινές δραστηριότητες (π.χ. ατομική υγιεινή, ένδυση, σίτιση κτλ.) υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένων εκπαιδευτικών. Τα μαθήματα υλοποιούνται σε κατάλληλα διαμορφωμένη αίθουσα ώστε να προσομοιάζει σε μικρογραφία κατοικίας, διαθέτοντας κουζίνα, τραπεζαρία και κρεβάτι. «Οι μαθητές αποκτούν έτσι δεξιότητες αυτοεξυπηρέτησης και γνώσεις που αποσκοπούν στην κοινωνική και επαγγελματική τους ένταξη, ενώ οι θεματικές ενότητες επιλέγονται με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και προσαρμόζονται στις ανάγκες τους σε μια προσπάθεια συστηματικής ενεργοποίησης, καλλιέργειας των βασικών δεξιοτήτων αυτόνομης διαβίωσης και εκτέλεσης τους στην πράξη» σημειώνει ο διευθυντής.

Στο Εργαστήριο Γεωπονίας, Περιβάλλοντος και Τροφίμων που λειτουργεί σε σύγχρονο θερμοκήπιο δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη γνωστικών και πρακτικών δεξιοτήτων, στη βιωματική ενασχόληση με τη φροντίδα φυτών και δέντρων. Ο μαθητής υπό την καθοδήγηση έμπειρων εκπαιδευτικών εκτελεί καθημερινές εργασίες κηπουρικής: μαζεύει φύλλα, σκάβει, σκαλίζει, ποτίζει, φυτεύει, κομποστοποιεί τα απορρίμματα κλπ. «Είναι πολύ σημαντικό ο μαθητής να λαμβάνει ικανοποίηση από το αποτέλεσμα της δουλειάς του, καθώς παρατηρεί τα φυτά του να μεγαλώνουν και μετά να παίρνει στο σπίτι του την παραγωγή των προϊόντων που ο ίδιος καλλιέργησε».

Στο Εργαστήριο Κεραμικής οι μαθητές έρχονται σε επαφή με την παραδοσιακή μας τέχνη, μαθαίνουν να επεξεργάζονται τον πηλό, να χρωματίζουν με χρήση πυροχρωμάτων και να εφαρμόζουν υαλώματα. Παράλληλα, έχουν την ευκαιρία να εμπλακούν σε δραστηριότητες που σχετίζονται με την τέχνη και να εκφράσουν την δημιουργικότητα τους. «Ένα από τα ζητούμενα του εργαστηρίου είναι η εξάσκηση και η διεύρυνση των καλλιτεχνικών δεξιοτήτων ανάλογα βέβαια με τις δυνατότητες του κάθε μαθητή».

Και επιπλέον μαθήματα

Εκτός από τη συμμετοχή στα Εργαστήρια, τα παιδιά διδάσκονται μαθήματα απαραίτητα για την γνωστική τους ανάπτυξη: Γλώσσα, Αριθμητική, Επαγγελματική και Κοινωνική Αγωγή, τα οποία συχνά προσαρμόζονται ώστε να υλοποιούνται σε πιο πρακτικό επίπεδο ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες. Για αυτό μας είπε ο διευθυντής: «Για παράδειγμα, είναι σημαντικό να γνωρίζει ο μαθητής πως να πληρώσει σε ένα κατάστημα και να πάρει ρέστα ή πως να χρησιμοποιήσει μια λίστα με ψώνια. Παράλληλα, οι μαθητές μέσα από την ενασχόληση τους με το μάθημα των Εικαστικών, υπό εποπτεία και καθοδήγηση, συμβάλλουν καθοριστικά στην αισθητική αναβάθμιση του ΕΕΕΕΚ Λέσβου με τη δημιουργία τοιχογραφιών και ψηφιδωτών εντός και εκτός των αιθουσών».

Επιπλέον, στο σχολείο υπάρχει αίθουσα που χρησιμοποιείται για το μάθημα της πληροφορικής με βασικό σκοπό την απόκτηση δεξιοτήτων και γνώσεων χειρισμού των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των σχετικών προγραμμάτων ανάλογα με τις ιδιαίτερες δυνατότητές τους. Επίσης, υπάρχει ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα γυμναστικής εξοπλισμένη με εξειδικευμένα μηχανήματα εκγύμνασης. Τα οφέλη της Φυσικής Αγωγής είναι πολλά: εκτόνωση από το καθημερινό πρόγραμμα, σημαντικό όφελος για την προσωπική υγεία και την ποιότητα ζωής, διασκέδαση και ευκαιρία για κοινωνικοποίηση.

Ενώ συνεχίζει λέγοντας: «Άλλο ένα μάθημα που γίνεται στο σχολείο μας είναι αυτό της Μουσικής, που προσφέρει στους μαθητές απεριόριστες διεξόδους επικοινωνίας και έκφρασης ανεξάρτητα των δυσκολιών τους. Στο ΕΕΕΕΚ Λέσβου διοργανώνουμε συχνά κοινωνικές εκδηλώσεις (εορτασμός γενεθλίων, σχολικές γιορτές κ.α.) με στόχο την κοινωνικοποίηση των παιδιών, στις οποίες η μουσική και τα τραγούδια έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο».

Το ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό

Καθοριστική για την λειτουργία του σχολείου είναι η συνδρομή του Ειδικού Εκπαιδευτικού και του Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού που εργάζεται σε ατομικό και μικρο-ομαδικό επίπεδο χρησιμοποιώντας υλικό προσαρμοσμένο στις ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε μαθητή. «Εφαρμόζονται εξειδικευμένα προγράμματα από την Εργοθεραπεύτρια με έμφαση σε δραστηριότητες που στοχεύουν μεταξύ άλλων στη βελτίωση της λεπτής και αδρής κινητικότητας και στην αύξηση της λειτουργικότητας. Αντίστοιχα, η Λογοθεραπεύτρια επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας, στη βελτίωση της άρθρωσης και της εκφοράς του λόγου, ενώ ο Φυσικοθεραπευτής από την πλευρά του, μέσω συγκεκριμένων θεραπευτικών παρεμβάσεων, στοχεύει στη μερική ή ολική αποκατάσταση των ορθοπεδικών και νευρολογικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν αρκετοί μαθητές μας» σημειώνει ο διευθυντής του σχολείου .

Ακόμα, η Ψυχολόγος επικεντρώνεται στη συναισθηματική αγωγή των μαθητών και στην ενίσχυση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και των κοινωνικών τους σχέσεων μέσω της εξάσκησης κοινωνικά αποδεκτών συμπεριφορών. Η Κοινωνική Λειτουργός αποτελεί το συνδετικό κρίκο του σχολείου με τις οικογένειες, τις κοινωνικές υπηρεσίες και τους κοινωνικούς φορείς. Η Σχολική Νοσηλεύτρια φροντίζει για τις ανάγκες μαθητών με προβλήματα υγείας και εφαρμόζει προγράμματα πρόληψης και προαγωγής της. Επίσης, το Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό έχει επικουρικά εκπαιδευτικά καθήκοντα και φροντίζει για την υποστήριξη των βασικών αναγκών σίτισης, χρήσης τουαλέτας και καθαριότητας των μαθητών εκείνων που χρήζουν σχετικής βοήθειας.

Άνοιγμα στην τοπική κοινωνία

Κλείνοντας ο Μιχάλης Βάρκας, διευθυντής του σχολείου είπε: «Ο κύριος σκοπός του ΕΕΕΕΚ Λέσβου είναι το άνοιγμα προς την τοπική και ευρύτερη κοινωνία προωθώντας την ισότιμη ένταξη των μαθητών μας στον κοινωνικό ιστό». Ενώ συνέχισε λέγοντας πως «σε σταθερή βάση υλοποιούνται δραστηριότητες συνεκπαίδευσης με μαθητές άλλων σχολείων και λαμβάνουν χώρα δράσεις επαγγελματικού προσανατολισμού με έμφαση στην πρακτική άσκηση των τελειόφοιτων μαθητών μέσω προγραμματισμένων επισκέψεων σε πραγματικά περιβάλλοντα εργασίας». Επίσης, οργανώνονται ποικίλες κοινωνικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες και πραγματοποιούνται πολυάριθμες εκπαιδευτικές και διδακτικές επισκέψεις.

Τέλος να σημειωθεί πως το ΕΕΕΕΚ Λέσβου έχει σελίδα σε γνωστό μέσο κοινωνικής δικτύωσης (www.facebook.com/eeeeklesvou) όπου αποτυπώνονται σημαντικές στιγμές από την καθημερινή τους δράση.