Άνοιξε η αυλαία του 6ου Διεθνή Διαγωνισμού Ελαιολάδου ATHENA INTERNATIONAL OLIVE OIL COMPETITION 2021, το απόγευμα της Τετάρτης 2 Ιουνίου, στο Μουσείο Βρανά στον Παπάδο,  με τους παραγωγούς να εκθέτουν τα προϊόντας τους, με τα οποία προσπαθούν να δώσουν στο λεσβιακό ελαιόλαδο την θέση που του αξίζει στην εγχώρια και διεθνή αγορά.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο  Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κωνσταντίνος Μουτζούρης συνοδευόμενος από τον Αντιπεριφερειάρχη Λέσβου Πανάγο Κουφέλο και τον Αντιπεριφερειάρχη Δημήτρη Κουρσουμπά. Η Περιφέρεια ως αρωγός της εκδήλωσης ενέκρινε το ποσό των 30.000 ευρώ. Να θυμίσουμε ότι η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου είναι μαζί με την εταιρία Vinetum συνδιοργανωτές του Διαγωνισμού, στον οποίον συμμετέχουν επίσης το Επιμελητήριο Λέσβου και ο Δήμος Δυτικής Λέσβου.                                                                

Ο Περιφερειάρχης είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τοπικούς ελαιοπαραγωγούς και να ενημερωθεί για τις δραστηριότητες τους, χαιρετίζοντας τις προσπάθειες τους να αναδείξουν το ελαιόλαδο της Λέσβου σε διεθνές επίπεδο.  Παράλληλα συνεχάρη τους διοργανωτές για την εξαιρετική όπως την χαρακτήρισε διοργάνωση του διαγωνισμού, ο οποίος θα προβάλλει την Λέσβο και τον Πρωτογενή της τομέα παγκοσμίως.

Ο Περιφερειάρχης εξέφρασε για μια ακόμη φορά τον θαυμασμό του για τις εγκαταστάσεις του Μουσείου Βρανά, κάνοντας αναφορά στον αείμνηστο Νίκο Κούνδουρο και στον τέως Υπουργό Νίκο Σηφουνάκη, οι οποίοι ήταν οι πρωτεργάτες της αποκατάστασης του βιομηχανικού αυτού μνημείου και της μετατροπής του σε ένα χώρο πολιτισμού ο οποίος όπως τόνισε πρέπει να αξιοποιηθεί περαιτέρω.

Στο Σεμινάριο Κριτών που διοργανώθηκε  με τίτλο:  «Ο ελαιώνας της Λέσβου και οι ποικιλίες ελιάς του νησιού: ιστορία και συνεισφορά στην οικονομία της Λέσβου» χαιρετισμό απηύθυνε ο Αντιπεριφερειάρχης Πανάγος Κουφέλος, ενώ ομιλητής ήταν ο Προϊστάμενος Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης της Περιφέρειας Γιώργος Λαγουτάρης.

Ο διαγωνισμός γευσιγνωσίας

Ο διαγωνισμός γευσιγνωσίας γίνεται στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας της Αγίας Παρασκευής και θα διαρκέσει από την Πέμπτη 3 Ιουνίου έως και το Σάββατο 5 Ιουνίου. Φέτος στον ATHENA συμμετέχουν 570 ελαιόλαδα απ’ όλον τον κόσμο, τα οποία θα δοκιμάσουν και θα αξιολογήσουν 25 κριτές από 12 χώρες. Οι εμπειρογνώμονες που απαρτίζουν τη διεθνή κριτική επιτροπή προέρχονται από Αργεντινή, Βραζιλία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ισπανία, Ισραήλ, Ιταλία, Μαρόκο, Πορτογαλία, Τουρκία και, φυσικά, Ελλάδα· τα ελαιόλαδα προέρχονται από 24 χώρες του βορείου και του νοτίου ημισφαιρίου, το 52% ελληνικά και το 48% ξένα. Η αύξηση των συμμετοχών σε σχέση με πέρυσι είναι της τάξης του 30%, ενώ ανάμεσα στους συμμετέχοντες βρίσκονται πολλά από τα πιο γνωστά και καλύτερα ελαιόλαδα της υφηλίου.

Ο ATHIOOC 

Ο ATHIOOC είναι ο πλέον δυναμικά ανερχόμενος διεθνής διαγωνισμός ελαιολάδου και ο μοναδικός  διεθνής διαγωνισμός που διοργανώνεται στην Ελλάδα. Έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη εκατοντάδων ελαιοπαραγωγών από όλες τις ελαιοπαραγωγικές χώρες του κόσμου και το σεβασμό σημαντικών κριτών παγκοσμίου βεληνεκούς.
Η 6^η διοργάνωσή του το 2021 διεξάγεται στη Λέσβο, ένα από τα μεγαλύτερα νησιά του Αιγαίου, με πολύ σημαντικό ελαιώνα και υψηλής ποιότητας παραγωγή εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, το οποίο εκφράζει την αυθεντικότητα των γηγενών ποικιλιών ελαίας του νησιού και την αξία της γης του. 

Γιατί στη Λέσβο;

Μετά από Κρήτη και Πελοπόννησο η Λέσβος είναι η πιο σημαντική ελαιοκομική περιοχή της Ελλάδας, καλύπτοντας το 20% της συνολικής παραγωγής της χώρας. Η Λέσβος έχει σπουδαία ιστορία στην ελαιοκαλλιέργεια. Το ελαιόλαδό της, από τις σχετικά άγνωστες στην υπόλοιπη Ελλάδα ντόπιες ποικιλίες Κολοβή και Αδραμυτινή, διαθέτει ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

Είναι ένας τόπος αυθεντικός και ανόθευτος, ιδανικός για να φιλοξενήσει τη διεθνή κριτική επιτροπή του διαγωνισμού Athena.

Οι φυσικές ομορφιές της Λέσβου είναι περίφημες: Οι κόλποι Γέρας και Καλλονής, οι υγροβιότοποί της και το απολιθωμένο δάσος έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και το νησί ανήκει στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO. Κύτταρο πολιτισμού από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, η Λέσβος δικαιολογημένα επαίρεται για τα 14 μουσεία της, τρία εκ των οποίων είναι αφιερωμένα στην ελιά και το λάδι, ενώ τα πολυάριθμα και πανέμορφα αρχοντικά του νησιού μαρτυρούν την πλούσια κοινωνική ζωή της. Τόπος αγροτικής παραγωγής, είναι επίσης γνωστή για τα τυριά της, τα βότανά της, το ούζο και τη σαρδέλα της, από την Καλλονή.

Ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης, αποκάλεσε τη Λέσβο «πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους», λόγω του σχήματος του νησιού αλλά και λόγω της ομορφιάς του. Με πρωτεύουσα τη Μυτιλήνη, είναι το 3ο σε μέγεθος νησί της Ελλάδας και βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του Αιγαίου πελάγους, στο Αδραμυτηνό άνοιγμα του κόλπου απέναντι από την Τουρκία.

Χαρακτηρίζεται επίσης «κήπος του Αιγαίου» ή «το νησί με τους κόλπους των ελαιώνων», επειδή είναι γνωστό για την πλούσια χλωρίδα του, συμπεριλαμβανομένων και των ελαιώνων, που καλύπτουν το ¼ της συνολικής έκτασής του. Το γεμάτο ζωή οικοσύστημα της Λέσβου, το κλίμα της και η ιδιαίτερη γεωμορφολογία της, συνεισφέρουν σημαντικά στη δημιουργία ενός μοναδικού και ιδιαίτερου στη γεύση εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου.

Η Λέσβος της ελιάς

Σύμφωνα με διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα, όπως για παράδειγμα, ένα ελαιοτριβείο που χρονολογείται στο 2800 π.Χ., η παρουσία της ελιάς στο νησί τοποθετείται στην εποχή του χαλκού. 

Μαζί με το παράγωγο του, το σαπούνι, το ελαιόλαδο έπαιζε ανέκαθεν σημαντικό ρόλο στην οικονομία της Λέσβου.

Κατ’ ουσίαν, η Λέσβος είναι ένα μεγάλο ελαιοδάσος, που το σχηματίζουν 9 εκατομμύρια ελαιόδενδρα διαμορφωμένα σε αναρίθμητους ελαιώνες, σε αναβαθμίδες (ή σέτια όπως τα ονομάζουν οι ντόπιοι). Ξεκινούν από τη θάλασσα και τελειώνουν εκεί που αρχίζει να ευδοκιμεί το πεύκο, δηλαδή περίπου στα 600 μέτρα υψόμετρο. Σήμερα, η ετήσια παραγωγή τού νησιού είναι γύρω στους 15-20.000 τόνους ελαιόλαδο. Το ελαιόλαδο της Λέσβου φέρει τη νομοθετική ένδειξη ΠΓΕ Λέσβος.

Σημαντικό ρόλο στη συνολική επικράτηση της ελαιοκαλλιέργειας στο νησί έπαιξε η εμφάνιση της φυλλοξήρας, στις αρχές του περασμένου αιώνα, η οποία κατέστρεψε ολοκληρωτικά την αμπελοκαλλιέργεια, με αποτέλεσμα όλοι οι αμπελώνες να μετατραπούν σταδιακά σε ελαιώνες.

Ιδιαίτερη είναι η συνεισφορά στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του λεσβιακού ελαιολάδου, του ηφαιστιογενούς πετρώματος του νησιού, το οποίο, σε συνδυασμό με το εξαιρετικό μικροκλίμα, τη μεγάλη ηλιοφάνεια και τις θαλάσσιες αύρες εξασφαλίζουν άριστες συνθήκες για την παραγωγή υψηλής ποιότητας ελαιολάδου.

Ο ελαιώνας της Λέσβου είναι μεικτός. Τον συναπαρτίζουν δηλαδή δύο βασικές, μεσόκαρπες, ποικιλίες: η Κολοβή και η Αδραμυτινή. Η Κολοβή είναι γνωστή και ως Μυτιλινιά ή Βαλανολιά (λόγω του σχήματος του καρπού που μοιάζει με βελανίδι). Η δε Αδραμυτινή ή Αιβαλιώτικη προέρχεται από τα παράλια της Μικράς Ασίας και συγκεκριμένα από την περιοχή του Αϊβαλί.  

Η Κολοβή αντιστοιχεί στο το 80% της ελαιοκαλλιέργειας και συναντάται κυρίως στο νότιο και νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού ως μονοκαλλιέργεια· η Αδραμυτινή (περίπου το 15%) εντοπίζεται κυρίως στη περιοχή της Μυτιλήνης και στο βόρειο και βορειανατολικό τμήμα του νησιού, ατενίζοντας τον Αδραμυτινό κόλπο. Διάσπαρτα στο νησί, σε μικρά ποσοστά καλλιεργούνται και οι ποικιλίες Θρούμπα ή Θασίτικη και Αγριελιά. 

Κολοβή και Αδραμυτινή

Το ελαιόλαδο της Λέσβου στηρίζεται στη γηγενή ποικιλία ελιάς Κολοβή, η οποία δεν καλλιεργείται πουθενά αλλού στην Ελλάδα.

Το ελαιόλαδο από Κολοβή ξεχωρίζει αρχικά από το ζωηρό χρυσαφί χρώμα του και τη λεπτόρρευστη υφή  του, που διαφέρει από τα συνήθη παχύρευστα, πράσινα ελαιόλαδα. Οι ιδιότητες αυτές οφείλονται στη μικρή περιεκτικότητα της ποικιλίας σε χλωροφύλλη και στα υψηλά επίπεδα των καροτενοειδών, ενώ η λεπτόρρευστη υφή προέρχεται από τον αυξημένο βαθμό ακορεστότητας των λιπαρών οξέων, τα οποία συμβάλλουν επίσης στο να διατηρούνται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Γευστικά, το ελαιόλαδο της Λέσβου ξεχωρίζει για το έντονο φρουτώδες του σε μύτη και στόμα, που έρχεται σε απόλυτη γευστική ισορροπία με την διακριτική παρουσία του πικρού και την τονισμένη γεύση του πικάντικου. Αυτό, όμως, που το κάνει ιδιαίτερο και μοναδικό είναι η συνολική πολυπλοκότητα των αρωμάτων του, με πρωτεύον χαρακτηριστικό τα αρώματα πράσινης ντομάτας και φύλλων ντοματιάς, αγκινάρας και ευκαλύπτου, πλαισιωμένα από φρέσκα αρωματικά βότανα, ανοιξιάτικο χορτάρι και πράσινους καρπούς. Στην επίγευση, η οποία είναι μεγάλης διάρκειας, υπερισχύει η αίσθηση της ντομάτας.

Η ποικιλία Αδραμυτινή, με τη σειρά της, εμπλουτίζει συνολικά το ελαιόλαδο της Λέσβου προσδίδοντας στα χαρμάνια επιπλέον ανθικές και νότες εξωτικών φρούτων, πιο έντονα διακριτές στη γεύση, χαρίζοντας κομψότητα και χάρη.