Αναλυτικές διευκρινίσεις για την εξισωτική αποζημίωση, έδωσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, κάτω από την πίεση των αντιδράσεων που προκλήθηκαν από την προκήρυξη του προγράμματος. Οι αλλαγές, κατά το Υπουργείο, οφείλονται στην συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης και Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και αποδίδονται σε προηγούμενες κυβερνήσεις.

Η πρώτη καθοριστική αλλαγή, σύμφωνα με το Υπουργείο, είναι ότι δικαιούχοι δεν είναι μόνο οι μόνιμοι κάτοικοι των ορεινών - μειονεκτικών περιοχών. Δικαιούχοι είναι όλοι οι ενεργοί γεωργοί που έχουν γεωργική εκμετάλλευση (αγροτεμάχια - βοσκότοπο) σε ορεινές - μειονεκτικές περιοχές. Ενεργός αγρότης είναι όποιος δικαιούται να λάβει τη βασική ενίσχυση.

Η κατάργηση του κριτηρίου του μόνιμου κατοίκου, κατά το Υπουργείο, οδηγεί σε μεγάλη αύξηση των δικαιούχων της επιδότησης αυτής. Το Υπουργείο δεν εξηγεί πώς προκύπτει ο πολύ μεγαλύτερος αριθμός των δικαιούχων παραγωγών. Παρότι με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία του ΟΣΔΕ του 2015, είναι πολύ εύκολο να υπολογίσει με απόλυτη ακρίβεια τον αριθμό των εν δυνάμει δικαιούχων της επιδότησης.

Σε άλλο σημείο, το Υπουργείο υποστηρίζει ότι κοινοτικός κανονισμός υποχρέωσε τη χώρα μας να θέσει ανώτατο όριο έκτασης της κάθε εκμετάλλευσης πάνω από το οποίο δεν χορηγείται ενίσχυση. Το όριο προσδιορίστηκε βάσει μελέτης (που πραγματοποιήθηκε επί προηγούμενης κυβέρνησης), η οποία εξέτασε από ποιο μέγεθος εκμετάλλευσης και πάνω, αντισταθμίζεται το μειονέκτημα που έχουν οι ορεινές περιοχές (και άρα δεν είναι αναγκαία η ενίσχυση για την άσκηση της γεωργικής δραστηριότητας).

Επίσης το Υπουργείο διευκρινίζει ότι η πληρωμή της εξισωτικής αποζημίωσης θα γίνεται κλιμακωτά. Δηλαδή ένας κτηνοτρόφους που έχει 250 στρέμματα βοσκοτόπων σε ορεινή περιοχή, θα επιδοτείται κατά 100% για τα πρώτα 200 στρέμματα. Τα υπόλοιπα 50 στρέμματα θα επιδοτηθούν με το 80% της επιδότησης των 10 ευρώ ανά στρέμμα. Κατά συνέπεια το τελικό ποσό που θα εισπράξει ο κτηνοτρόφος του παραδείγματος μας, είναι 2.400 ευρώ, ενώ το ανώτατο ποσό που μπορεί να λάβει ένας κτηνοτρόφος ορεινής περιοχής, διαμορφώνεται στα 2.650 ευρώ.

Μέχρι το 2015, οι κτηνοτρόφοι μπορούσαν να λάβουν ως 5.500 ευρώ, ενώ για ορισμένα έτη είχε φθάσει το ανώτατο ποσό στα 7.000 ευρώ.  

Η περίπτωση της διπλής επιδότησης
Σύμφωνα με το Υπουργείο, μια άλλη αλλαγή είναι ότι ο ενεργός γεωργός που κρίνεται δικαιούχος εξισωτικής και έχει γεωργική εκμετάλλευση και σε ορεινή περιοχή και σε μειονεκτική περιοχή, θα λάβει ενίσχυση αντίστοιχα τόσο για τα αγροτεμάχια (ή βοσκότοπο) στην ορεινή περιοχή, όσο και για τα αγροτεμάχια (ή βοσκότοπο) στη μειονεκτική περιοχή.

Οπότε, για παράδειγμα, αν ο δικαιούχος έχει 35 εκτάρια σε ορεινές περιοχές και άλλα 35 εκτάρια σε μειονεκτικές περιοχές, τότε μπορεί να λάβει 2.650 ευρώ από την ορεινή περιοχή και 2.517 ευρώ για τη μειονεκτική περιοχή, δηλαδή σύνολο 5.167,5 ευρώ ανά έτος.
Το Υπουργείο δεν εξηγεί πόσοι είναι οι κτηνοτρόφοι που μπίπτουν σε αυτή την περίπτωση και διαθέτουν 700 στρέμματα επιλέξιμων προς επιδότηση βοσκοτόπων.

Τι δεν λέει το Υπουργείο
Εκείνο που δεν λέει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είναι πως η εξισωτική αποζημίωση έχει μεταφερθεί στον τομέα των άμεσων ενισχύσεων.

Δηλαδή έφυγε από το λεγόμενο δεύτερο πυλώνα και τομέα των αγροπεριβαλλοντικών (βιολογική γεωργία, βιολογική κτηνοτροφία κλπ.). Το ποσό των άμεσων ενισχύσεων που έχει δεσμευτεί για την εξισωτική αποζημίωση, ανέρχεται στα 100 εκατ. ευρώ. Γι’ αυτό και η προκήρυξη του σχετικού προγράμματος που έγινε λίγο πριν το Πάσχα, ανέφερε ότι το συνολικό ύψος της δαπάνης μπορεί να φθάσει μέχρι τα 160 εκατ. ευρώ. Δηλαδή σκόπιμα δεν καταγράφηκε το πραγματικό ποσό που θα διατεθεί, αλλά μια ανώτατη δυνατότητα.

Η μείωση των διαθέσιμων πιστώσεων στα 100 εκατ. ευρώ, οδηγεί εκ των πραγμάτων σε μείωση του ύψους της επιδότησης προκειμένου να καταστεί εφικτή η καταβολή της επιδότησης σε όλους τους δικαιούχους.
Η μεταφορά του προγράμματος στον πρώτο πυλώνα, απαγορεύει τη χρηματοδότηση του από πόρους του δεύτερου πυλώνα.

Κατά συνέπεια δεν αναμένεται τα επόμενα χρόνια αύξηση του διαθέσιμου ποσού. Αντίθετα αναμένουμε μείωση του, όσο θα μειώνονται οι πιστώσεις που διαθέτει η ΚΑΠ για την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής στη χώρα μας.