Σύμφωνα με το άρθρο ένα του νόμου πλέον «Επείγουσες ρυθμίσεις για τη διαπραγμάτευση και σύναψη συμφωνίας με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (Ε.Μ.Σ.)», δηλαδή το νόμο που εισαγάγει στην έννομη τάξη της χώρας το τρίτο μνημόνιο, προβλέπει την κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.

Ειδικότερα ο νόμος προβλέπει ότι από την 1η Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους στα τουριστικά αναπτυγμένα νησιά με το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα, παύουν να ισχύουν οι μειωμένοι συντελεστές του ΦΠΑ.

Η κατάργηση επεκτείνεται στα λιγότερο αναπτυγμένα νησιά από την 1η Ιουνίου του 2016. Εξαιρούνται από την καταργήση και παραμένουν σε ισχύ έως την 31η Δεκεμβρίου του 2016 οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές στα πλέον απομακρυσμένα νησιά.

Σε τρεις φάσεις
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ θα γίνει σε τρεις δόσεις ως το τέλος του 2016. Το κριτήριο είναι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε κάθε νησί. Όμως ο νόμος δεν ορίζει σε ποια νησιά θα καταργηθούν οι μειωμένοι συντελεστές του ΦΠΑ από την 1η Οκτωβρίου του 2015 και σε ποια θα παραμείνουν μέχρι τον επόμενο Ιούνιο.

Αυτό θα γίνει με υπουργική απόφαση η οποία θα εκδοθεί το επόμενο διάστημα από τους υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών.

Στην τρίτη φάση θα καταργηθεί ο μειωμένος ΦΠΑ στα απομακρυσμένα νησιά. Ούτε σε αυτό το σημείο ο νόμος είναι σαφής, πιθανότατα όμως στην κατηγορία αυτή θα υπαχθούν νησιά όπως ο Άη Στράτης, τα Ψαρά, οι Φούρνοι κ.λπ.

Στο νόμο αυτό δεν περιλήφθηκε η διάταξη που επιβάλει τη διενέργεια όλων των συναλλαγών άνω των 70 ευρώ στα νησιά μέσω τραπεζών (π.χ. με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες). Αυτό πιθανότατα θα γίνει με τα νομοσχέδια που θα ψηφιστούν τις επόμενες ημέρες.

Παρακράτηση από τις τράπεζες
Ωστόσο ο νόμος ορίζει πως στις συναλλαγές που με βάση το σχετικό νόμο του 2010 γίνονται διαμέσου των τραπεζών θα γίνεται άμεση παρακράτηση του ΦΠΑ. Συγκεκριμένα αναφέρεται: «Το ποσό του Φ.Π.Α. που αναλογεί στο σύνολο των συναλλαγών, οι οποίες εμπίπτουν στις ρυθμίσεις των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρθρου και διενεργούνται με οποιονδήποτε τρόπο και ιδίως μέσω χρήσης πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, ηλεκτρονικής τραπεζιτικής (e-banking), τραπεζικής κατάθεσης σε εξόφληση τιμολογίου ή τραπεζικής επιταγής, δεσμεύεται από την τράπεζα και αποδίδεται κατευθείαν στο Δημόσιο εντός πέντε (5) ημερών από τη διενέργεια της πληρωμής.

Σε περίπτωση φορολογούμενων που υποβάλλουν δήλωση Φ.Π.Α., η τράπεζα χορηγεί βεβαίωση για το εισπραχθέν ποσό ΦΠΑ, ώστε να υπολογίζεται στη δήλωση του φορολογούμενου».

Για την παραπάνω διάταξη δεν ορίζεται χρόνος έναρξης της εφαρμογής της. Κατά συνέπεια η εφαρμογή της θα ξεκινήσει άμεσα με την δημοσίευση του νόμου στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.