Τελειώνει η πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου και κανένας υπάλληλος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Λέσβου δεν αναλαμβάνει να προχωρήσει το διαγωνισμό της δακοκτονίας.

Ο λόγος είναι ότι κανένας υπάλληλος αυτήν τη στιγμή δεν έχει εκπαιδευτεί στο σύστημα ηλεκτρονικών δημοπρασιών, η εφαρμογή του οποίου από τις αρχές του χρόνου έγινε υποχρεωτική, καθώς όλοι οι υπάλληλοι φοβούνται ότι ένα λάθος που είναι λογικό να κάνει όποιος δε γνωρίζει να χειρίζεται το σύστημα, θα τους βάλει σε περιπέτειες και φυσικά θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην υλοποίηση του φετινού προγράμματος της δακοκτονίας.

Ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης, Κώστας Αδαμίδης, χθες το απόγευμα δήλωσε στο «Ε»: «Εδώ και αρκετό καιρό έχουμε ζητήσει από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να εξαιρέσει τη δακοκτονία από την εφαρμογή του μέτρου αυτού, ώστε να προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες του διαγωνισμού, για να μην καθυστερήσει η έναρξη της καταπολέμησης του δάκου».

Το Υπουργείο δεν έχει απαντήσει ως τώρα στο παραπάνω αίτημα, γι’ αυτό και η περιφερειάρχης Χριστιάνα Καλογήρου χθες επρόκειτο να θέσει το θέμα στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, διότι όσο περνούν οι μέρες, τόσο το πρόβλημα γίνεται πιεστικότερο.

Όμως δεν είναι μόνο οι υπηρεσίες της Περιφέρειας που δε γνωρίζουν να χειρίζονται το σύστημα της ηλεκτρονικής δημοπράτησης. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι πιθανοί εργολήπτες του έργου της δακοκτονίας. Αυτό σημαίνει πως ακόμη κι αν βρεθεί τρόπος να γίνει ηλεκτρονική δημοπρασία, υπάρχει κίνδυνος να μην κατατεθεί καμμία προσφορά από τους ενδιαφερόμενους εργολάβους.

Σύμφωνα με τον κ. Αδαμίδη, το ηλεκτρονικό σύστημα δημοπράτησης είναι καλό και πρέπει να εφαρμοστεί, όμως η εφαρμογή του πρέπει να γίνει αφού πρώτα εκπαιδευτούν κατάλληλα οι δημόσιοι υπάλληλοι.

Αν λυθεί το παραπάνω πρόβλημα, ο κ. Αδαμίδης πιστεύει ότι είναι εφικτό η δακοκτονία να ξεκινήσει την ίδιες ημέρες που ξεκίνησε και πέρυσι, διότι ήδη έχουν προχωρήσει μια σειρά από γραφειοκρατικές διαδικασίες, όπως είναι η λήψη απόφασης από την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.

Κατανομή των πιστώσεων
Στις 25 Φεβρουαρίου, έγινε η κατανομή των πιστώσεων για το φετινό πρόγραμμα της δακοκτονίας και το συνολικό ποσό που θα δοθεί, ανέρχεται στα 18,36 εκατ. ευρώ. Στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου θα δοθούν 1,93 εκατ. ευρώ, από τα οποία το 1,42 αφορά τη Λέσβο, τα 0,306 εκατ. ευρώ τη Σάμο και την Ικαρία και τα 0,197 τη Χίο.

Αξίζει να σημειωθεί πως για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου θα δοθούν μόλις 0,309 εκατ. ευρώ, για την Περιφέρεια της Κρήτης θα δοθούν 6,9 εκατ. ευρώ και για την Περιφέρεια Πελοποννήσου θα δοθούν 3,76 εκατ. ευρώ.

Καιρός να αλλάξει η δακοκτονία

Πεταμένα λεφτά είναι οι δαπάνες για το πρόγραμμα της δακοκτονίας έτσι όπως υλοποιείται στη χώρα μας και στη Λέσβο ειδικότερα. Αυτό το γνωρίζουν όλοι και είναι πεποίθηση της μεγάλης πλειοψηφίας των αγροτών πως πρέπει να αλλάξουν τα πράγματα, ώστε οι πόροι που δίνονται, να πιάνουν τόπο.

Η δακοκτονία είναι από τα ελάχιστα μέτρα συλλογικής προστασίας της αγροτικής παραγωγής που εφαρμόζονται στη χώρα μας.

Όμως εδώ και πολλά χρόνια, ή ορθότερα εδώ και δεκαετίες, είναι αναποτελεσματική. Βέβαια από το 2010 και μετά, εκτός από την αποτελεσματικότητα της δακοκτονίας, ζητούμενο είναι και η έγκαιρη έναρξη του προγράμματος, ενώ δεν έλειψαν και οι χρονιές που υπήρξε κίνδυνος να μη γίνουν καθόλου ψεκασμοί.

Χθες ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης Κώστας Αδαμίδης, που γνωρίζει καλά τις διοικητικές εργασίες που απαιτούνται για να ξεκινήσει η δακοκτονία, μας έλεγε ότι φέτος έτσι όπως είναι τα πράγματα δεν προλαβαίνουμε να αλλάξουμε τίποτα. Πιθανότατα έχει δίκιο. Όμως, κατά την άποψή μας τώρα είναι που πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για ριζικές αλλαγές.
Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.

Το πρώτο πράγμα που μπορεί να γίνει, είναι να εκμηχανιστεί η δακοκτονία. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να προσλαμβάνονται εκατοντάδες εργάτες, όταν θα μπορούσαν μερικά τρακτέρ με ψεκαστικά για δενδρώδεις καλλιέργειες να κάνουν πιο γρήγορα και αποτελεσματικά αυτήν τη δουλειά. Σίγουρα τα τρακτέρ δεν μπορούν να μπουν σε όλους τους ελαιώνες της Λέσβου, όμως μπορούν να μπουν σε πολλούς από αυτούς. Κατά συνέπεια, μπορεί να εξοικονομηθεί χρόνος και χρήμα.

Οι ψεκασμοί θα ολοκληρώνονται ταχύτερα και το αποτέλεσμά τους θα είναι πολύ καλύτερο.
Οι δακοκτόνοι με τους ατομικούς ψεκαστήρες θα περιοριστούν μόνο στους πολύ επικλινείς ελαιώνες, όπου δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν ψεκαστικά μηχανήματα. Να σημειωθεί εδώ ότι εκτός από τους χειροκίνητους ατομικούς ψεκαστήρες, υπάρχουν και ηλεκτροκίνητοι, που είναι πολύ πιο αποτελεσματικοί και δίνουν δυνατότητα να γίνεται γρηγορότερα περισσότερη δουλειά.

Ταυτόχρονα, οι δακοκτόνοι θα πρέπει να εφοδιαστούν με συσκευές λήψης σήματος GPS, για να λαμβάνουν στίγμα από τα σημεία όπου έχουν κάνει ψεκασμούς. Έτσι θα καταστεί δυνατός ο ψηφιακός έλεγχος της δακοκτονίας.

Η εκμηχάνιση της δακοκτονίας, λοιπόν, θα δώσει τη δυνατότητα να προσλαμβάνονται λιγότεροι δακοκτόνοι. Έτσι, οι πόροι που θα εξοικονομηθούν, μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την πρόσληψη γεωπόνων προκειμένου, παράλληλα με τη δακοκτονία, να γίνονται και άλλες φυτοπροστατευτικές δραστηριότητες (π.χ. ψεκασμοί με χαλκούχα σκευάσματα για την προστασία της ελιάς από το κυκλοκώνιο).

Επίσης με τη δακοκτονία θα μπορούσαν να συνδυαστούν ψεκασμοί καλίου και άλλων συστατικών απαραίτητων για τη σωστή θρέψη των δέντρων.

Μια άλλη λύση για να γίνει σωστή προστασία από το δάκο, είναι η χορήγηση των εντομοκτόνων στους ελαιοπαραγωγούς προκειμένου εκείνοι να κάνουν τους ψεκασμούς.

Σε αυτή την περίπτωση μηδενίζεται το κόστος για την πρόσληψη αρχιεργατών και εργατών. Όμως θα απαιτηθούν περισσότεροι πόροι για την πρόσληψη γεωτεχνικών προκειμένου να ενημερώνουν τους ελαιοπαραγωγούς πότε και πώς πρέπει να κάνουν τους ψεκασμούς.
Τα παραπάνω είναι εφικτό να υλοποιηθούν από φέτος κατά την άποψή μας, αλλά αν δεν καταστεί δυνατό να γίνει φέτος, μπορεί να γίνει την αμέσως επόμενη χρονιά.

Μεσοπρόθεσμα
Τα προηγούμενα χρόνια οι δημοσιογράφοι που ασχολούνται με το αγροτικό ρεπορτάζ, δημοσίευσαν σειρά άρθρων για τους νέους τρόπους καταπολέμησης του δάκου.
Υπάρχουν έντομα που αντιμετωπίζουν το δάκο και μειώνουν τον πληθυσμό του, ενώ άλλες μέθοδοι εξασφαλίζουν τη μη αναπαραγωγή του.

Οι λύσεις αυτές είναι σε πειραματικό στάδιο, αλλά έχουν ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα: εξασφαλίζουν την καταπολέμηση του δάκου χωρίς τη χρήση χημικών εντομοκτόνων, δηλαδή είναι μέθοδοι πολύ φιλικές για το περιβάλλον.

Σίγουρα δεν είναι άμεσα εφαρμόσιμες, όμως μπορούν να δοκιμαστούν πιλοτικά σε ελαιοκομικές περιοχές της Λέσβου, ώστε σε μερικά χρόνια να γενικευθεί η χρήση τους στο νησί κι αργότερα σε όλη τη χώρα.