Ένα ιδιαίτερο πρόγραμμα έχει ξεκινήσει εδώ και μισό χρόνο από τη Βρετανία, με προορισμό τη Λέσβο και συγκεκριμένα τη Μονή Λειμώνος. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της Ελληνίδας κοινωνικής λειτουργού Εύας Ευαγγελάκου, που, μετά από 30 χρόνια εργασίας στις κοινωνικές υπηρεσίες της Βρετανίας, αποφάσισε να φέρει στη Λέσβο δεκάδες παιδιά τού Λάμπεθ, μιας από τις πιο υποβαθμισμένες γειτονιές του κεντρικού Λονδίνου, προκειμένου να γνωρίσουν όλα τα στάδια παραγωγής λαδιού διαμένοντας στη Μονή Λειμώνος. Το σημαντικό: η ίδια δεν έχει απολύτως καμμία σχέση με το νησί. Απλώς, είναι παθιασμένη με το λεσβιακό ελαιόλαδο και την ίδια τη Λέσβο…

Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή», μετά από τρεις δεκαετίες προσφοράς στις κοινωνικές υπηρεσίες της Βρετανίας, η κ. Ευαγγελάκου ίδρυσε πριν από ενάμιση χρόνο στη Βρετανία μια μη κερδοσκοπική εταιρεία με την ονομασία «Θεόφραστος» (εμπνευσμένη από το φιλόσοφο της Ερεσού, που θεωρείται ο πατέρας της Βοτανικής), με τα έσοδα της οποίας φτωχοί μαθητές έρχονται σε επαφή με την ελληνική γη. Πρόκειται για μια κοινωνική επιχείρηση, η οποία «τρέχει» αποκλειστικά με δικά της έξοδα και σκοπό της έχει το να πωλήσει στην Αγγλία λάδι από τη Λέσβο και με τα έσοδα να χρηματοδοτήσει επισκέψεις κοινωνικής βοτανικής Βρετανών μαθητών και φοιτητών στο νησί.
«Δουλεύοντας για χρόνια με τρίτης και τέταρτης γενιάς ανέργους, συνειδητοποίησα ότι η επιχορήγηση από μόνη της δε φτάνει, χρειάζεται να δίνεται διέξοδος», εξηγεί η ίδια στο σχετικό δημοσίευμα. «To Λάμπεθ είναι η πλέον εθνοτικά ποικιλόμορφη περιοχή του Λονδίνου, με το 59,1% των παιδιών και νέων να ζουν στη φτώχεια.»

Ταξίδι στη Λέσβο
Μέσα από την πρωτοβουλία της, αρκετά από αυτά, ανά ομάδες, θα κάνουν ένα βοτανικό ταξίδι μιας εβδομάδας στη Λέσβο, την περίοδο Σεπτεμβρίου - Ιανουαρίου, γνωρίζοντας όλη τη διαδικασία παραγωγής ελαιολάδου, από τη συγκομιδή έως και την εμφιάλωση. «Το να φέρεις ένα παιδί κάπου, όπου μπορεί να κόψει έναν καρπό και να τον φάει, δεν αγοράζεται με τίποτα. Και τα ίδια μάς λένε ότι ανυπομονούν να σηκώνονται 6 το πρωί να πηγαίνουν στο χωράφι. Θα μάθουν πώς είναι να εργάζεσαι και να βλέπεις τους καρπούς της δουλειάς σου, ότι η ντομάτα βγαίνει από το χώμα, όχι από το σούπερ μάρκετ. Προφανώς δε θα γίνουν όλα αυτά τα παιδιά αγρότες, αλλά θα αποκτήσουν μια σχέση με τη γη», λέει η κοινωνική λειτουργός.

Έτσι, αυτήν τη στιγμή, δεκάδες παιδιά τού Λάμπεθ, μιας από τις πιο υποβαθμισμένες γειτονιές του κεντρικού Λονδίνου, ετοιμάζονται να έρθουν στην Ελλάδα γεμάτα ενθουσιασμό.

Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει στο σχετικό δημοσίευμα η κοινωνική λειτουργός, από τότε που ενημερώθηκαν για το πρόγραμμα… «έχουν έτοιμες τις βαλίτσες τους». «Θα είναι το πρώτο ταξίδι της ζωής τους, είναι παιδιά που δεν έχουν πάει ούτε μέχρι το αεροδρόμιο», τονίζει.

Επιστρέφοντας, τα παιδιά θα φέρνουν μαζί τους σπόρους και φυτά προκειμένου να δημιουργήσουν βρώσιμες σχολικές αυλές, ενώ στα εννέα σχολεία τού Λάμπεθ που προς το παρόν συμμετέχουν στο πρόγραμμα, το μάθημα της ελιάς θα μπει στην ύλη. Σε δεύτερο χρόνο, θα φυτευτούν ελαιώνες σε τρία μεγάλα πάρκα του κεντρικού Λονδίνου (Kennington Park, Vauxhall Pleasure Gardens, Old Paradise Gardens), καθώς και σε μεγάλη έκταση κατά μήκος του Τάμεση (Vauxhall One Greening), ενώ τον Ιούλιο του 2014 θα πραγματοποιηθεί στην πόλη το 1ο Φεστιβάλ Ελαιόδεντρου. «Θέλουμε να δέσουμε τα παιδιά με τη γη και ταυτόχρονα να γνωρίσουμε το λάδι μας στην Αγγλία», λέει η κ. Ευαγγελάκου.

«Θέλει να φυτέψει ελιά από τη Μυτιλήνη…»

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στο «Ε» ο ελαιοπαραγωγός και συνιδρυτής τής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Συν τοις Άλλοις», Γρηγόρης Γλιγλής, ο οποίος είναι ένας από τους συνεργάτες της στο πρόγραμμα, η κ. Ευαγγελάκου δεν έχει απολύτως καμμία σχέση με τη Λέσβο.
«Το πάθος της το νησί και τη βοτανολογία του Θεόφραστου την έκανε να έρθει σε επαφή με διάφορους φορείς και ιδιώτες που ασχολούνται με το αντικείμενο, στους οποίους ήμουν κι εγώ, με σκοπό τη διακίνηση του ελαιολάδου στην Αγγλία, για να φέρει εις πέρας το έργο που έχει αναλάβει εδώ και 45 χρόνια στην Αγγλία», λέει ο ίδιος στο «Ε».
«Τα παιδιά θα μείνουν στο νησί, θα παρακολουθήσουν τη διαδικασία παραγωγής και τυποποίησης του λαδιού σε εβδομαδιαία προγράμματα και με τα έσοδα αυτά που θα προκύψουν από την αγοραπωλησία του λαδιού, θα επιτευχθεί ο στόχος της κ. Ευαγγελάτου. Η ποιότητα και η βράβευση του λεσβιακού ελαιολάδου και η απουσία του από την Αγγλία ήταν που την έκαναν να φτάσει μέχρι τη Λέσβο. Και απ’ όσο ξέρω, θέλει να φυτέψει ακόμη κι ελιά βγαλμένη από το έδαφος της Μυτιλήνης…»
Σημειώνεται ότι ο «Θεόφραστος» τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, τη συμπαράσταση του τοπικού βουλευτή Νίκου Σηφουνάκη, αλλά και της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Θερμός υποστηρικτής του εγχειρήματος επίσης είναι και ο γενικός διευθυντής τού ΣΕΒΙΤΕΛ, Γιάννης Οικονόμου. Αρωγός στην προσπάθεια είναι και η Μονή Λειμώνος, που παρέχει ξενώνα για να μένουν οι Άγγλοι μαθητές και να λειτουργεί και ως μόνιμη βάση του «Θεόφραστου».

Το μυτιληνιό λάδι στη Βρετανία

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Καθημερινής», οι Βρετανοί είναι ενθουσιασμένοι με το πρόγραμμα, ζητώντας ήδη να επεκταθεί και σε άλλα σχολεία. Ωστόσο, όπως λέει η κοινωνική λειτουργός, οι μόνοι που δε φαίνεται να συμμερίζονται τον ενθουσιασμό, είναι οι… Έλληνες.
«Ελληνικό λάδι δεν πωλείται στο Λονδίνο. Υπάρχει δυσπιστία και δεν τους κακολογώ. Εδώ κι ενάμιση χρόνο, δυσκολεύτηκα κι εγώ να βγάλω άκρη. Πήγα να ζητήσω λάδι να δειγματίσω στο Λονδίνο, προτείνοντας μάλιστα υψηλότερη τιμή από αυτή που μου ανέφεραν, ώστε να βγει μεγαλύτερο κέρδος και στον παραγωγό, και τελικά έλαβα... ταγγισμένο λάδι. Το έστειλα στο βασιλικό κατάστημα του παλατιού, όπου το δέχτηκαν κατ’ εξαίρεση μόνο για το “Θεόφραστο”, και φυσικά μού επεστράφη. Τους είπα ότι ήταν δικό μου το λάθος και τους έπεισα να μας ξαναδεχθούν. Όλα αυτά καθυστέρησαν αρκετά την έναρξη του προγράμματος.»
Ήδη, αυτές τις ημέρες, με μπουκάλια καλού μυτιληνιού ελαιολάδου υπό μάλης, η κ. Ευαγγελάκου επισκέπτεται άλλα μεγάλα καταστήματα του Λονδίνου, με σκοπό να κλειστούν οι πολύτιμες συμφωνίες, να γίνουν οι πρώτες παραγγελίες και με τα χρήματα να ξεκινήσουν τα ταξίδια των παιδιών.