Δεν έχει τέλος η πτώση στην οικοδομή, με τους κατασκευαστές να έχουν ήδη καταγράψει πτώση της δραστηριότητας στον κλάδο κατά τη διάρκεια της πενταετίας 2006 - 2010 στο 80%, αναμένοντας μάλιστα και δυσκολότερες... ημέρες από τις αρχές του 2011 με την αύξηση των αντικειμενικών αξιών.
«Δε θα γίνεται μεταβίβαση διαμερίσματος από την 1η Ιανουαρίου του 2011», προβλέπει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστών και Οικοδομικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, κ. Δ. Καψιμάλης, υποστηρίζοντας ότι από τις αρχές του έτους έως τον Αύγουστο, για το οκτάμηνο δηλαδή του 2010, οι συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν ήταν, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, μόλις 12.000 πανελλαδικά. Σημειωτέον ότι οι συναλλαγές που πραγματοποιούνταν στη χώρα μας, πριν την περίοδο των ισχνών αγελάδων αντιστοιχούσαν σε 70.000 περίπου πανελλαδικά. Με τα νέα δεδομένα που τίθενται σε επίπεδο φορολογίας (βλέπε την εφαρμογή τού «πόθεν έσχες»), αλλά και την επικείμενη αύξηση των αντικειμενικών αξιών, οι κατασκευαστές εκτιμούν ότι από τις αρχές του επόμενου έτους ο αγοραστής θα πρέπει να πληρώνει σε επιβαρύνσεις το 30% της αγοραίας αξίας του ακινήτου! Ο κ. Καψιμάλης, δε, προειδοποιεί ότι αν επιμείνει το υπουργείο στην αύξηση των αντικειμενικών αξιών από την 1η Ιανουαρίου του 2011, «δε θα γίνει καμμία μεταβίβαση διαμερίσματος».

Οι αντικειμενικές αξίες
Πέραν των διαμερισμάτων, η αύξηση των αντικειμενικών αξιών θα επηρεάσει αρνητικά και τα επαγγελματικά ακίνητα, για τα οποία μάλιστα, όπως υποστηρίζουν, η συνεχώς αυξανόμενη μαζική εγκατάλειψη και απαξίωσή τους, σε όλη τη χώρα, η οικειοθελής μείωση των μισθωμάτων και η έλλειψη οποιουδήποτε αγοραστικού ή μισθωτικού ενδιαφέροντος γι’ αυτά επιβάλλουν την άμεση και δραστική μείωσή τους!
Για τις αντικειμενικές αξίες, ιδιαίτερα των επαγγελματικών ακινήτων, προτείνεται:
- Μείωση των τιμών ζώνης σε πολλές υπερτιμημένες περιοχές, οι οποίες έχουν ήδη χάσει την αγοραστική τους αξία για διάφορους λόγους (εγκατάλειψη, γκετοποίηση, εγκληματικότητα κ.λπ.).
- Μείωση των συντελεστών εμπορικότητας σε όλα τα επαγγελματικά ακίνητα της χώρας τουλάχιστον κατά το 50% τού πέραν της μονάδας ύψους τους.
- Προσαύξηση των μειωτικών συντελεστών παλαιότητας όλων των κατηγοριών κτηρίων κατά 10% - 20%, λόγω της παλαίωσης του κτηριακού δυναμικού της χώρας μας.
- Ειδικά για τα επαγγελματικά γραφεία, η αποσύνδεση της αντικειμενικής αξίας τους από το συντελεστή εμπορικότητας των ισόγειων καταστημάτων και η προσθήκη μειωτικού συντελεστή έλλειψης χώρου υγιεινής αποκλειστικής χρήσης εντός του γραφείου.
- Ο συνυπολογισμός του κριτηρίου βάθους και των λοιπών μειωτικών συντελεστών.

Απόθεμα των αδιάθετων
Όπως τόνισε ο κ. Καψιμάλης στο πλαίσιο της έκτης συνεδρίασης της Ομοσπονδίας στη Θεσσαλονίκη, το απόθεμα αδιάθετων ακινήτων σε όλη την επικράτεια κυμαίνεται από 120.000 έως 150.000 διαμερίσματα, εκ των οποίων περί το 7% είναι εξοχικές κατοικίες. Ως φυσικό επακόλουθο, οι εκδόσεις νέων αδειών έχουν μειωθεί κατά 27% στην Αττική και κατά 20% - 25% στην υπόλοιπη Ελλάδα σε σχέση με πέρσι, ενώ σε επίπεδο πενταετίας η μείωση είναι πάνω από 80%. Στην κτηματαγορά της Θεσσαλονίκης τα αδιάθετα ακίνητα είναι περί τα 25.000 - 30.000, ενώ η δραστηριότητα στον κλάδο από το 2006 έχει μειωθεί κατά 70%.
Την ίδια ώρα, στο οκτάμηνο του 2010 περί τις 950 οικοδομικές επιχειρήσεις προχώρησαν σε παύση εργασιών ή περιήλθαν σε αδράνεια, ενώ σχεδόν 400.000 οικοδόμοι δεν έχουν δουλειά. «Σε αυτούς πρέπει να προστεθούν και άλλοι περίπου 600 χιλιάδες άνεργοι από τα σχεδόν 160 επαγγέλματα που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την οικοδομή», ανέφερε ο κ. Καψιμάλης και προσέθεσε: «Διώξαμε και τους τελευταίους επενδυτές που ήθελαν να επενδύσουν στην ελληνική κτηματαγορά.»
Ο ίδιος εκτίμησε ότι οι τιμές δε γίνεται να πέσουν άλλο, διότι ήδη οι κατασκευαστές στην περιφέρεια πωλούν κάτω από το κόστος για να αποκτήσουν την αναγκαία ρευστότητα και να μην κλείσουν. Μοναδική εξαίρεση, ορισμένες περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, όπου γίνονται πωλήσεις με κάποιο μικρό κέρδος.
Όσον αφορά τη ρύθμιση για τους ημιυπαίθριους, η Ομοσπονδία ζητά τετράμηνη παράταση, καθώς η εφαρμογή του νόμου ουσιαστικά τέθηκε σε εφαρμογή από τον Αύγουστο, αντί για τον Απρίλιο, με ευθύνη της κυβέρνησης. «Μέχρι στιγμής έχουν εξυπηρετηθεί 90.000 περιπτώσεις, από το 1,5 εκατομμύριο που υπάρχουν και οι πολεοδομίες είναι αδύνατο να αντεπεξέλθουν στο διάστημα που μένει», τόνισε ο κ. Καψιμάλης.

Οι εκτιμήσεις τής Alpha Bank
Αντίστοιχες με των κατασκευαστών είναι και οι προβλέψεις των τραπεζών, οι οποίες μάλιστα τοποθετούν τη μείωση όσον αφορά τις επενδύσεις σε κατοικίες στο 40% για το 2010 σε σχέση με τα επίπεδα του 2007. Η Alpha Bank έχει αρχίσει να βλέπει «πάτο» όσον αφορά την κρίση στην αγορά κατοικίας, αναμένοντας ωστόσο την ανάκαμψη από το 2012.
Η πτώση της απασχόλησης στον τομέα των κατασκευών ήταν σημαντική (περίπου 70 χιλιάδες άτομα στα τελευταία δύο έτη) και έχει ήδη συντελεστεί. Οφείλεται όχι μόνο στη μεγάλη πτώση των επενδύσεων σε κατοικίες (οι οποίες το 2010 θα είναι μειωμένες στο 40% του επιπέδου τους το 2007), αλλά και λόγω της μεγάλης πτώσης των επενδύσεων στις λοιπές κατασκευές κατά 27% στο πρώτο εξάμηνο του 2010, λόγω της πτώσης των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά 39% στο διάστημα αυτό.
Ωστόσο, στα επόμενα έτη θα πρέπει να απορροφηθούν 17 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εκτέλεση των έργων του ΕΣΠΑ 2007 - 2013, ενώ θα πρέπει να προωθηθούν και οι επενδύσεις στην ενέργεια, τα λιμάνια, τα περιφερειακά αεροδρόμια κ.ά..
Επίσης, οι επενδύσεις σε κατοικίες έχουν μειωθεί από τα 14,4 δισ. ευρώ το 2007 στα 6,3 δισ. ευρώ το 2010. Επομένως, η δυνατότητα για περαιτέρω πτώση είναι περιορισμένη, ενώ από το 2012 αναμένεται ανάκαμψη και στην αγορά κατοικιών από εγχώριους και ξένους κατοίκους.