Στήριγμα στο Συνήγορο του Πολίτη βρήκαν οι μικροεπαγγελματίες και έμποροι της υπαίθρου που υποχρεώνονται να αλλάξουν ασφαλιστικό φορέα και να ενταχθούν στον Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), από τον ΟΓΑ που ήταν ως σήμερα. Το θέμα απασχολεί εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, μικρές επιχειρήσεις της Λέσβου και της Λήμνου. Παρεμβάσεις για το θέμα είχαν γίνει το προηγούμενο διάστημα από το Επιμελητήριο Λέσβου και τον Εμπορικό Σύλλογο της Λήμνου.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, υπάγονται ή πρόκειται να υπαχθούν υποχρεωτικά στον ΟΑΕΕ ελεύθεροι επαγγελματίες, που όμως βάσει του νόμου δεν έχουν υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΑΕΕ όταν:
α) διαμένουν σε περιοχές κάτω των 2000 κατοίκων και
β) πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια.
Ειδικότερα, ο Συνήγορος του Πολίτη ζητάει να ανακληθεί η επίμαχη εγκύκλιος του ΟΑΕΕ, διότι η αλλαγή της νομοθεσίας για την κοινωνική ασφάλιση πρέπει να γίνεται με νόμο και όχι με εγκυκλίους. Δηλαδή θεωρεί ότι δεν είναι σύννομη η διαδικασία που ακολουθήθηκε και δεν εξετάζει την ουσία του ζητήματος.
Σε έγγραφό του προς το διοικητή του ΟΑΕΕ και σε πορισματικό έγγραφο το οποίο έστειλε στη γενική γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ο Συνήγορος του Πολίτη ζητάει την άμεση ανάκληση της εγκυκλίου του ΟΑΕΕ. Επισημαίνει δε ότι η δυσχερής δημοσιονομική κατάσταση των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης δε δικαιολογεί αποκλίσεις από την αρχή της νομιμότητας της διοικητικής δράσης.
Το ζήτημα έφτασε στο Συνήγορο του Πολίτη με καταγγελίες πολιτών, οι οποίοι ζήτησαν τη διαμεσολάβηση της ανεξάρτητης αρχής.

Βάσιμες οι διαμαρτυρίες
Ο Συνήγορος του Πολίτη διαπίστωσε με το πόρισμά του ότι οι διαμαρτυρίες των πολιτών είναι βάσιμες. Η διοίκηση του ΟΑΕΕ, χωρίς να έχει αυτήν την αρμοδιότητα, ουσιαστικά τροποποίησε την ευνοϊκή για ορισμένους ελεύθερους επαγγελματίες ρύθμιση, εκδίδοντας μια εγκύκλιο την οποία εμφάνισε ως «ερμηνευτική». Δεν επρόκειτο, όμως, για ερμηνεία του νόμου, αλλά για θέσπιση διαφορετικής και μάλιστα δυσμενέστερης για ορισμένους επαγγελματίες ρύθμισης.
Διαπιστώνει, πάντως, ότι η τροποποιούμενη με τη μη σύννομη εγκύκλιο ρύθμιση του νόμου έχει θεσπιστεί για την τόνωση της επιχειρηματικότητας και την υποστήριξη της άσκησης ελεύθερου επαγγέλματος σε μικρές πόλεις και χωριά της ελληνικής επαρχίας.
Με το πόρισμά του, ο Συνήγορος του Πολίτη ζητάει την άμεση συνεργασία υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και ΟΑΕΕ, προκειμένου να μην εφαρμοστεί (δηλαδή να ανακληθεί άμεσα και να μην ισχύσει) η μη σύννομη εγκύκλιος 113/2009 του ΟΑΕΕ. Εφόσον επιλεγεί να εισαχθεί με νέο νόμο ρύθμιση παρεμφερής με αυτή της εγκυκλίου του ΟΑΕΕ, ο Συνήγορος του Πολίτη τονίζει ότι αυτή θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ:
α) για το μέλλον και όχι αναδρομικά και
β) με γνώμονα την αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη (προβλέποντας μεταβατικό διάστημα για την αλλαγή του φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης).
Το υπουργείο ενημέρωσε το Συνήγορο του Πολίτη ότι επεξεργάζεται νομοθετική τροποποίηση του νόμου για το μέλλον, ενώ ο τελευταίος υποστηρίζει ότι θα πρέπει να επιστραφούν οι εισφορές ασφαλισμένων που κατεβλήθησαν στον ΟΑΕΕ βάσει της εγκυκλίου.