Κυβέρνηση και ακτοπλοϊκές εταιρείες συγκλίνουν στην άποψη να εφαρμοστεί ένα μικτό σύστημα ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών που θα συνδυάζει τη σημερινή μορφή των γραμμών με γραμμές κορμούς και δρομολόγια ακτινωτά. Ο πρώτος που μίλησε γι’ αυτό το μοντέλο ήταν τον περασμένο Ιανουάριο από τη Μυτιλήνη ο υφυπουργός Νησιωτικής Πολιτικής Νεκτάριος Σαντορινιός, ενώ την Πέμπτη αναφέρθηκε σ’ αυτό και ο πρόεδρος του Σ.Ε.Ε.Ν. Μιχάλης Σακέλλης.

Στόχος κυβέρνησης και ακτοπλόων είναι να δημιουργηθεί ένα πιο ευέλικτο ακτοπλοϊκό δίκτυο που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες πληρότητες των πλοίων, δηλαδή σε περισσότερα έσοδα με λιγότερα έξοδα. Κρίσιμο ζήτημα για την κυβέρνηση είναι η μείωση των δαπανών για τις άγονες γραμμές που πληρώνονται κάθε χρόνο από τον κρατικό προϋπολογισμό. Στην εξίσωση μπαίνει και η παράμετρος των συνδυασμένων μεταφορών, στην οποία αναφέρθηκε πρόσφατα ο κ. Σαντορινιός, ώστε τα δρομολόγια των πλοίων να μπορούν να συνδυαστούν με δρομολόγια των αεροπλάνων, των λεωφορείων κ.λπ.

Το νέο μοντέλο που συζητιέται εδώ και οκτώ χρόνια τουλάχιστον μεταξύ των φορέων της ακτοπλοΐας φαίνεται ότι σύντομα θα λάβει την τελική του μορφή. Τα στοιχεία που φαίνεται ότι θα σφραγίσουν τις εξελίξεις, πέρα από όλα τα άλλα, θα είναι οι περιορισμένες δυνατότητες του υφιστάμενου ακτοπλοϊκού στόλου κι οι περιορισμοί που θέτουν οι υφιστάμενες λιμενικές υποδομές.

Από την ομιλία του προέδρου του Σ.Ε.Ε.Ν. Μιχάλη Σακέλλη στην ημερίδα για την ακτοπλοΐα που έγινε στη Νάξο την Πέμπτη ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτικά ορισμένα σημεία. Ειδικότερα, είπε ότι το 95% ως 97% της ακτοπλοϊκής κίνησης καλύπτεται από ελεύθερες γραμμές και μόλις το 3% ως 5% καλύπτεται από άγονες γραμμές. Ωστόσο, οι άγονες γραμμές είναι σημαντικές γιατί εξυπηρετούν 44 νησιά. Το επίπεδο των υπηρεσιών προς τα μικρά νησιά μας κατά την άποψη τού Σ.Ε.Ε.Ν. κρίνεται πολύ καλό αν λάβει κανείς υπόψη του τον χαμηλό προϋπολογισμό των άγονων γραμμών. Τα περισσότερα νησιά εξυπηρετούνται με ικανό αριθμό συνδέσεων προς την ηπειρωτική Ελλάδα αλλά και μεταξύ τους, ενώ πρέπει να τονίσουμε ιδιαίτερα τις ποιοτικές υπηρεσίες που προσφέρονται σε πολλά νησιά με τη δρομολόγηση νέων και σύγχρονων πλοίων.

Σε ό,τι αφορά το επίπεδο των υπηρεσιών που προσφέρονται στα νησιά του βορείου Αιγαίου είπε: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις επίσης πολύ καλές και αξιόπιστες υπηρεσίες που προσφέρονται τα τελευταία τέσσερα χρόνια στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου».

Τριετείς συμβάσεις για τις άγονες

Ο κ. Σακέλλης τόνισε την ανάγκη οι άγονες γραμμές να ανατίθενται -μέσα από τους διαγωνισμούς- για διάστημα δύο ως τριών ετών, ζήτημα που το μελετά η ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας. Ωστόσο, υπάρχει η απογοητευτική εμπειρία από τις συμβάσεις ανάθεσης των άγονων γραμμών για 12 έτη που θεσπίστηκαν την προηγούμενη δεκαετία κι οι οποίες, αντί να λύσουν, δημιούργησαν τεράστια προβλήματα στα νησιά.

Αναφερόμενος στο νέο μοντέλο ακτοπλοϊκών συνδέσεων, ο κ. Σακέλλης είπε: «H εξυπηρέτηση των νησιών μας με ανταποκρίσεις είναι βέβαιο ότι θα έχει θετικά αποτελέσματα, αλλά δεν είναι δυνατόν να αποτελέσει τη μοναδική λύση για όλες τις γραμμές. Για κάθε γραμμή ξεχωριστά πρέπει να γίνουν μελέτες για να εξασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση και η αξιοποίηση των πόρων που διατίθενται. Πιστεύω ότι, εάν μελετήσουμε κάθε γραμμή ξεχωριστά, θα καταλήξουμε σε ένα μικτό σύστημα, δηλαδή κάποια νησιά θα εξυπηρετούνται με απευθείας συνδέσεις και κάποια με ανταποκρίσεις ή και τα δύο, όπως εξάλλου συμβαίνει σήμερα σε αρκετές περιπτώσεις».

Σε άλλο σημείο τόνισε πως η έλλειψη υποδομών θα δημιουργήσει τεράστιες δυσκολίες στην οργάνωση δρομολογίων με ανταποκρίσεις. Στο δρομολόγιο που μελετήσαμε φανταστείτε το τοπικό πλοίο να φτάνει στη Νάξο με 1.000 άτομα και 150 ΙΧ και κάποια φορτηγά και αυτά να πρέπει να σταθμεύσουν προσωρινά για να μετεπιβιβασθούν στο πλοίο με προορισμό τον Πειραιά. Και βέβαια τα ίδια προβλήματα θα έχουμε στη Σύρο προς και από Δ. Κυκλάδες κ.λπ. Θεωρητικά μπορούμε να πούμε -ανέφερε ο πρόεδρος του Σ.Ε.Ε.Ν.- «τα δρομολόγια που προτείνουμε εξασφαλίζουν τις σημερινές συνδέσεις των μικρών νησιών με τον Πειραιά και βελτιώνουν την ενδοεπικοινωνία, η οποία πλην των άλλων αναβαθμίζεται λόγω της δρομολόγησης νεότευκτων πλοίων».

Σε μια προσπάθεια να δείξει τις ελλείψεις που υπάρχουν σε πλοία και λιμάνια, ο κ. Σακέλλης τόνισε: «Το πλοίο “Πρέβελης”, που εκτελεί τα δρομολόγια της Κάσου και Καρπάθου, είναι το μοναδικό που συμμετέχει στον διεθνή διαγωνισμό Ανάθεσης ΔΥ. Αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς δεν διατίθενται άλλα πλοία σύμφωνα με τα μισθώματα που προσφέρονται. Η αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των νησιών στο βόρειο Αιγαίο δεν είναι και αυτή τυχαία. Τι θα γίνει όμως όταν το πλοίο “Πήγασος” αποχωρήσει λαμβανομένου υπόψη ότι για μια ακόμα φορά φτιάξαμε λάθος λιμάνι στον Άη Στράτη και δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν τα μεγάλα πλοία της γραμμής;»

Ψίχουλα οι επιδοτήσεις

 

Αναφερόμενος στην κρατική δαπάνη για τις άγονες γραμμές, ο κ. Σακέλλης είπε: «Τα 80 εκατ. ευρώ που διατίθενται ως αποζημιώσεις για την εξυπηρέτηση 44 νησιών είναι αστεία ποσά όταν σε άλλες χώρες δίνονται μόνο για την εξυπηρέτηση ενός. Επίσης, λόγω έλλειψης κεφαλαίων, τα απομακρυσμένα νησιά μας δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα με τα κοντινότερα, οι υπηρεσίες που προσφέρονται δεν είναι οι ενδεδειγμένες και πρέπει να βελτιωθούν.

Εάν όμως θέλουμε να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες, εάν θέλουμε να αυξηθεί η συχνότητα των δρομολογίων, να βελτιωθεί η ενδοεπικοινωνία, να δρομολογηθούν νέα σύγχρονα πλοία και κυρίως να αντιμετωπίσουμε το μεγάλο πρόβλημα της προβλεπόμενης έλλειψης πλοίων, πρέπει να μελετήσουμε, να σχεδιάσουμε για την επόμενη δεκαπενταετία και κυρίως να αντιμετωπίσουμε τα νησιά μας ισότιμα με τους χερσαίους προορισμούς, για την εξυπηρέτηση των οποίων διατίθενται πολλά δις χωρίς κανένας να το θεωρεί παράλογο σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στις ακτοπλοϊκές μας συγκοινωνίες».