Σοβαρή μείωση των παραγώμενων ποσοτήτων ελαιολάδου παρουσιάζει η Λέσβος τα τελευταία χρόνια, με τον πρόεδρο του Παραρτήματος Αιγαίου του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Παναγιώτη Κατσαβέλλη να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς αφορά ένα προϊόν στο οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό η οικονομία του νησιού.  

Επισημαίνει ότι μπορεί το λεσβιακό ελαιόλαδο να έχει αναδειχθεί ποιοτικά τα τελευταία χρόνια, ωστόσο το γεγονός ότι από 14.000 τόνους που ήταν άλλοτε η παραγωγή έχει πέσει κάτω από τις 3.500 τόνους αποτελεί πολύ σοβαρό πρόβλημα που θα πρέπει να μας προβληματίσει και να αντιμετωπιστεί.  

Στα προβλήματα περιλαμβάνεται και η υποστελέχωση των υπηρεσιών που σχετίζονται άμεσα με τον πρωτογενή τομέα. Αναφορά έγινε στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και στην Κτηνιατρική Υπηρεσία, όπου ο αριθμός των υπαλλήλων (κυρίως γεωπόνων και κτηνιάτρων) δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες που υπάρχουν και εστιάζονται σε υποθέσεις και προγράμματα που αφορούν τους παραγωγούς της Λέσβου, όπου εδράζεται σημαντικό κομμάτι - αν όχι το μεγαλύτερο- της οικονομίας των νησιών. «Θα πρέπει η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου να δει σοβαρά το θέμα της υποστελέχωσης των δύο αυτών καίριων υπηρεσιών», είπε χαρακτηριστικά κατά την διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο «Ε». Η αποκλειστική συνέντευξη του προέδρου του ΓΕΩΤΕΕ Αιγαίου έχει ως εξής: 

Ποιο είναι το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η Λέσβος, σε ότι έχει να κάνει με τον πρωτογενή τομέα; 

Το πρόβλημα εστιάζεται στην ελαιοπαραγωγή. Ειδικότερα θα πρέπει να πούμε ότι ο μέσος όρος της παραγωγής μας που ήταν γύρω στις 14.000 τόνους έχει πέσει τα τελευταία χρόνια κάτω από τις 3.500 και 4.000 τόνους. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν έχουμε προϊόν. Αυτή τη στιγμή το ζητούμενο στη Λέσβο δεν είναι το ποιοτικό ελαιόλαδο. Το ποιοτικό ελαιόλαδο υφίσταται γιατί το προϊόν και η μοναδικότητα των ποικιλιών μας είναι καθοριστική. Επίσης οι μελέτες που έχουν γίνει από εξαίρετους επιστήμονες, έχουν δείξει τα χαρακτηριστικά του λεσβιακού ελαιολάδου και το έχουν αναδείξει. Το αποδεικνύουν άλλωστε και τα βραβεία που έχουν πάρει διάφοροι παραγωγοί και μεταποιητές. Τι να τα κάνεις, όμως, όλα αυτά όταν δεν έχεις προϊόν; Φτάσαμε δηλαδή στην άλλη άκρη και φέτος είχαμε ακόμη μία άσχημη χρόνια. Ενώ το προϊόν έχει πολύ καλή τιμή δεν υπάρχει προϊόν για μπορέσει η οικονομία του νησιού να το αξιοποιήσει.  

Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τα προγράμματα 

Ποια είναι τα προγράμματα εκείνα που αναμένεται να προκηρυχτούν το επόμενο διάστημα;  

Στην προκήρυξη που έρχεται και αφορά την βιολογική κτηνοτροφία -γεωργία αναμένεται το κονδύλι πανελλαδικά να είναι γύρω στα 490 εκατομμύρια. Έχουμε ήδη ξεκινήσει και εμείς σαν Επιμελητήριο με επιστολή στον υφυπουργό καθώς και στον κυβερνητικό βουλευτή Χαράλαμπο Αθανασίου -που σε συνεργασία μαζί του- προσπαθούμε να πετύχουμε α) την περιφερειοποίηση του προγράμματος, δηλαδή το πρόγραμμα να έχει συγκεκριμένο κονδύλι για το Βόρειο Αιγαίο και β) την αύξηση του ποσοστού των χρημάτων που θα έρθουν στο Βόρειο Αιγαίο. 

Υπάρχει αρκετά σοβαρό ενδιαφέρον, τόσο στη βιολογική γεωργία όσο και στη βιολογική κτηνοτροφία, είναι ένα επιπλέον εισόδημα το οποίο το χρειάζεται ο νησιώτης και το Βόρειο Αιγαίο.  

Σε αυτό το πρόγραμμα θα υπάρχουν τέσσερα υπόμετρα θα είναι δύο υπομέτρα στο πρόγραμμα της Γεωργίας και δύο στο πρόγραμμα της Κτηνοτροφίας. Ουσιαστικά είναι διατήρηση εκείνων που είναι ήδη βιοκαλλιεργητές και αυτοί οι οποίοι θα κάνουν τη μετατροπή. Στο πρόγραμμα της διατήρησης ουσιαστικά εμπλέκονται αυτοί οι οποίοι έχουν κάνει σύμβαση με τον πιστοποιητικό οργανισμό μέχρι τις 30/12 /20.  

Η δεύτερη κατηγορία που αφορά την μετατροπή και το ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε εκμεταλλεύσεις οι οποίες είναι πάνω από 25 και παραπάνω στρέμματα γιατί εκεί υπάρχει και μία διαφορά όσον αφορά και το πριμ. Βέβαια δεν είναι μόνο αυτοσκοπός η επιδότηση είναι και το προϊόν που δίνει προστιθέμενη αξία. Το προϊόν αυτή τη στιγμή έχει διαφορετική αξία στα ράφια και στην συνείδηση του κάθε καταναλωτή -άλλο να λες παίρνω βιολογικό προϊόν και άλλο συμβατικό.  

Στα προγράμματα των νέων αγροτών έχει εξαγγελθεί ότι στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι να προκηρύσσονται ανά δύο χρόνια. Δηλαδή θα έχουμε προκήρυξη και το 2023 & το 2025. Τουλάχιστον αυτός είναι ο σχεδιασμός τους αυτή τη στιγμή δεν θα έχουμε δηλαδή παρατεταμένα μεγάλα κενά. Οπότε θεωρώ ότι θα υπάρχει και καλύτερη διαχείριση από τους υποψήφιους στο ότι ανάλογα πότε ο καθένας θα είναι έτοιμος θα μπορέσει να συμμετέχει στο εκάστοτε πρόγραμμα και με πάρα πολύ ψηλά πριμ. Αυτή τη στιγμή είναι 40.000 ευρώ για την Κτηνοτροφία μας και 37.500 ευρώ για τη Γεωργία.  

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μία ανάκαμψη όσον αφορά τα επενδυτικά προγράμματα κυρίως στην Κτηνοτροφία και δεν είναι τυχαίο που ο σχεδιασμός όλων σε πανελλαδικό επίπεδο βασίζεται στην κτηνοτροφία. Θα δείτε ότι πάρα πολλοί κτηνοτρόφοι μπαίνουν στη λογική της δημιουργίας σύγχρονων σταβλικών εγκαταστάσεων , με αρμεκτήρια , με μηχανολογικό εξοπλισμό, ο οποίος δεν έχει να ζηλέψει τίποτα με τους Ευρωπαίους και στον οποίον αποσκοπούν στο να μηχανοποιήσουν την παραγωγή και να μειώσουν το κόστος λειτουργίας. Έχουμε σαν νησιά πολύ καλή επιδότηση, δηλαδή έχουμε ένα 75% που αυτή τη στιγμή η υπόλοιπη Ελλάδα δεν το διαχειρίζεται, διαχειρίζεται στο 50% με 60%. Σε μας είναι, στους Νέους Αγρότες, 75% με 80% και στα σχήματα έχει φτάσει μέχρι 85% . Οπότε αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχει χρηματοδότηση και πολύ μεγάλη βοήθεια. Το ενδιαφέρον είναι πολύ μεγάλο στην περιφέρεια μας με σχέδια, που ενώ παλιότερα ήταν σε αριθμό γύρω στα 300 με 350, στην τελευταία προκήρυξη ήταν περίπου 1.250. Θεωρώ ότι οι νέοι - γιατί σε αυτούς απευθυνόμαστε, αν συμβουλευτούν σωστά το σύμβουλό τους, αν θέλουν να ασχοληθούν σοβαρά με αυτό το αντικείμενο έχουν τη δυνατότητα με τα εργαλεία που υπάρχουν να στήσουν μία πολύ αξιόλογη και δυναμική επιχείρηση.  

«Προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε περισσότερα κονδύλια» 

Η Λέσβος είναι ένα νησί που η οικονομία του στηρίζεται στον πρωτογενή τομέα. Το προηγούμενο διάστημα το ΓΕΩΤΕΕ ότι έχει κάνει διάφορες συναντήσεις προκειμένου να συζητήσει και να μεταφέρει τα προβλήματα. Ποια είναι αυτά και ποιες οι κινήσεις του ΓΕΩΤΕΕ; 

Το ΓΕΩΤΕΕ δεν θα μπορούσε να ήταν αμέτοχο σε θέματα που αφορούσαν το πρωτογενή τομέα. Πήραμε την πρωτοβουλία να οργανώσουμε αυτές τις ημερίδες και να μεταφέρουμε προβλήματα που ταλανίζουν τον αγροτικό τομέα ,τόσο στο χώρο του γάλακτος όσο και στο χώρο της ελιάς και του λαδιού, παρουσία του κυβερνητικού βουλευτή Χαρ. Αθανασίου ,στον αρμόδιο Υπουργό & στα επιτελεία της Κυβέρνησης.  

Θεωρώ ότι έγινε μία πολύ καλή πρώτη κίνηση -δεν φτάνει- θα πρέπει να υπάρξει συνέχεια, γιατί μπορεί να έγινε μία καταγραφή των θεμάτων, αλλά θα χρειαστεί δρόμος για να βρεθούν λύσεις και τρόποι να προσεγγίσουμε καλύτερα τα προβλήματα.  

Ο Αγροτικός κόσμος αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μία κατάσταση που τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητα δεν του αφήνουν χρόνο να εμβαθύνει και να προχωρήσει παραπέρα. Εγώ θα κάνω ένα κάλεσμα στους πάντες όσοι έχουν τη διάθεση γιατί δεν μας περισσεύει κανένας. Είμαστε σε μία ακριτική περιφέρεια με ιδιαίτερα προβλήματα που δυστυχώς ποτέ δεν τα αναδείξαμε. Για παράδειγμα η νησιωτικότητα συζητιέται επί πολλά έτη, το θέμα αυτό. Και που συζητιέται δεν μπορέσουμε ποτέ να εμβαθύνουμε και να δούμε τη διαφορά αυτής της νησιωτικότητας. Για παράδειγμα στην κτηνοτροφία τα μεταφορικά που χρειάζονται αυτή τη στιγμή για ζωοτροφές και το κόστος των ζωοτροφών καθιστά πολύ μη ανταγωνιστική τη δυναμική που έχει ένας αγρότης της Λέσβου με έναν αγρότη της στεριάς. Αντιλαμβάνεστε ότι η θάλασσα δημιουργεί κάποια θέματα. Υπάρχει η επιδότηση των ζωοτροφών αλλά δεν αρκεί.  

Στην ελαιοκομία δεν υπάρχει διακίνηση του προϊόντος έτσι όπως θα έπρεπε να υπάρχει ,με ότι συνεπάγεται αυτό.  

Θεωρώ ότι η πολιτεία μας βοήθησε για να είμαστε αντικειμενικοί. Παράδειγμα αποτελούν τα σχέδια βελτίωσης. Όταν ξεκίνησαν τα σχέδια βελτίωσης είχαμε σαν Βόρειο Αιγαίο μία κατανομή 16 εκ. ευρώ. Αυτά μετά έγιναν 46 εκ. ευρώ. Οπότε αντιλαμβάνεστε ότι είχαμε μία βοήθεια πολύ σημαντική για την περιφέρεια μας. Tώρα στις διάφορες προκηρύξεις που γίνονται πάντα λαμβάνουν υπόψη και πάντα εμείς σαν Επιμελητήριο -το λέω και θέλω να το λέω συνέχεια και με τη βοήθεια της πολιτικής που κάνει αυτή τη στιγμή ο κ. Αθανασίου - προσπαθούμε να τραβήξουμε περισσότερα κονδύλια για να έχουμε μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας σαν Περιφέρεια.  

Στους νέους αγρότες ξεκινήσαμε με μία κατανομή από την οποία από τα 420 εκ. ευρώ θα μας δινόταν σε πρώτη φάση κάτι λιγότερο από 15 εκ. ευρώ, με παρεμβάσεις αυτά έγιναν 19εκ. ευρώ. Αυτή τη στιγμή έχουμε 859 προτάσεις στην Περιφέρεια Βόρειου Αιγαίου. Σημειώνεται ότι το Νότιο Αιγαίο είναι πλήρως καλυμμένο, δηλαδή με την κατανομή που πήρε των χρημάτων πέρασαν όλες οι προτάσεις του με αποτέλεσμα να έχει αυτή τη στιγμή ένα πλεόνασμα και προσπαθούμε αυτό το πλεόνασμα να μεταφερθεί στο Βόρειο Αιγαίο. Με στόχο να καλύψουμε όσο το δυνατόν περισσότερες ακόμα θέσεις στο Βόρειο Αιγαίο. Υπάρχει μία θετική ανταπόκριση από το υπουργείο ,η ηγεσία του οποίου θέλει να βοηθήσει το Βόρειο Αιγαίο.  

Δεν περισσεύει κανείς 

Η δυναμική της Λέσβου σε σχέση με την θέση που βρίσκεται σήμερα τι διαφορά παρουσιάζει; 

Στη Λέσβο το πρόβλημα είμαστε εμείς. Η Λέσβος από μόνη της έχει τεράστια δύναμη. Αντιλαμβάνεστε όλοι από όποιο χώρο και να βρίσκεστε ,ότι είμαστε σε ένα νησί εύφορο, μεγάλο, με εναλλαγή πολλών και καλλιεργειών και τοπίων. Δυστυχώς έχουμε μία ιδιοσυγκρασία λίγο διαφορετική και αυτό είναι ουσιαστικά για μένα το πρόβλημα .Το πρόβλημα είναι η συνεννόηση. Δεν περισσεύει κανένας που πραγματικά θέλει να βοηθήσει αυτό τον τόπο. Θέλει λίγο να αυξήσουμε τη δυναμική της συλλογικότητας που δεν υπάρχει.