Πολιτική διαμάχη εντυπώσεων βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η ουσία της διαμάχης είναι ποια από τις δύο πλευρές θα χρεωθεί τον «μουτζούρη» της αποδοχής της συμφωνίας που επιτρέπει την παραγωγή φέτας στον Καναδά με την έγκριση και της χώρας μας.

Η αλήθεια είναι ότι τόσο η συμφωνία CETA όσο και η συμφωνία TTIP θεσπίζονται για να ομογενοποιηθούν οι κανόνες του εμπορίου, οι πολιτικές δασμών και φόρων και οι κανόνες παραγωγής μεταξύ των χωρών της βόρειας Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις προαναφερόμενες συμφωνίες περιλαμβάνονται και πολλά άλλα στοιχεία, που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις, τη διευθέτηση διαφορών μεταξύ επιχειρήσεων και κρατών, τη θέσπιση ενός πιο φιλελεύθερου πλαισίου για την πραγματοποίηση επενδύσεων.

Δομικό στοιχείο των δύο συμφωνιών είναι η κατάργηση των ειδικών καθεστώτων παραγωγής σειράς αγροτικών προϊόντων που έχουν θεσπιστεί με παλαιότερες νομικές ρυθμίσεις. Αυτός είναι ο λόγος που μια σειρά προϊόντα που στην Ευρωπαϊκή Ένωση διέπονται από προστατευτικές διατάξεις δεν εξαιρέθηκαν από τις ρυθμίσεις της CETA. Κι αυτό δεν αφορά μόνο ελληνικά προϊόντα, αλλά προϊόντα όλων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένας μικρός αριθμός προϊόντων ειδικού καθεστώτος που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξαιρέθηκαν από τις διατάξεις της CETA, αυτό σημαίνει ότι για τα συγκεκριμένα προϊόντα θα συνεχίσει να ισχύει το προϋφιστάμενο προστατευτικό καθεστώς.

Με τη σύμφωνη γνώμη των κρατών

Η συγκεκριμένη συμφωνία της Ε.Ε. με τον Καναδά - CETA έγινε πραγματικότητα μετά από επτά χρόνια διαπραγματεύσεων. Σε όλο αυτό το διάστημα οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν επιδίωξαν την εξαίρεση της φέτας και σειράς άλλων προϊόντων, διότι αυτό θα ήταν αντίθετο με το πνεύμα της συμφωνίας.

Διευκρινίζουμε εδώ ότι η διαπραγμάτευση των συμφωνιών αυτών γίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για όλες τις χώρες μέλη της Ε.Ε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι υποχρεωμένη να δίνει λόγο στα κράτη μέλη για τις συμφωνίες που συνάπτει, όπως προβλέπει το κοινοτικό δίκαιο. Όμως, όταν οι εθνικές κυβερνήσεις θέσουν ενστάσεις για κάποιες πτυχές μιας συμφωνίας, αυτές λαμβάνονται υπόψη. Άλλωστε, η έναρξη μιας διαπραγμάτευσης που θα οδηγήσει σε μια συμφωνία πάντα έχει τη σύμφωνη γνώμη των κρατών μελών, που φυσικά οριοθετούν τις βασικές πτυχές και την πολιτική στόχευση των συμφωνιών.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ υπερψήφισε την επικύρωση της CETA στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη σύνοδο της 30ής Οκτωβρίου 2016. Τότε αλλά και σε προηγούμενο στάδιο είχε κατηγορηθεί από την αντιπολίτευση ότι δεν έκανε τίποτα για να προστατεύσει τη φέτα. Η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης ήταν πως η διαπραγμάτευση είχε ολοκληρωθεί επί των ημερών των προηγούμενων κυβερνήσεων και το μόνο που μπορούσε να γίνει τώρα ήταν να ληφθούν κάποιες πρόνοιες ώστε, όταν θα γίνει η αναθεώρηση της συμφωνίας, να περιληφθεί η φέτα στα προϊόντα που θα τυγχάνουν του ειδικού προστατευτικού καθεστώτος.

Τις προηγούμενες ημέρες, κατά την ψηφοφορία στην Ευρωβουλή, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ καταψήφισαν τη συμφωνία σε αντίθεση με ό,τι έκαναν οι ευρωβουλευτές της Ν.Δ., του Ποταμιού και η Εύα Καϊλή του ΠΑΣΟΚ. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας μεταφέρει το «μουτζούρη» για το πλήγμα που θα δεχθεί η φέτα, οι ελληνικές βιομηχανίες παραγωγής και η ελληνική κτηνοτροφία από την κυβέρνηση στην αξιωματική αντιπολίτευση, το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ.

Τι υποστηρίζει η Ν.Δ.

Ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Μανώλης Κεφαλογιάννης υποστηρίζει πως με τη συμφωνίαεκλείπουν οι δασμοί 8-12% για μια σειρά ελληνικών αγροτικών και όχι μόνο προϊόντων (π.χ. ροδάκινων, ελαιόλαδου, βρώσιμων ελιών, τυριών, τυποποιημένων ελληνικών προϊόντων κ.λπ.). Άρα γίνονται τα προϊόντα μας ανταγωνιστικότερα σε μια προηγμένη αγορά 30 εκ. κατοίκων, όπως είναι αυτή του Καναδά.

Σε ό,τι αφορά τη φέτα, υποστηρίζει πως η μη πλήρης προστασία του προϊόντος οφείλεται αποκλειστικά στους χειρισμούς της κυβέρνησης Τσίπρα - Καμμένου. Στη συνέχεια, παραθέτει τα γνωστά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η ελληνική παραγωγή φέτας δεν αρκεί για να καλύψει τη διεθνή ζήτηση. Στην ουσία ο ευρωβουλευτής εννοεί ότι δεν θα υποστεί ζημιά η ελληνικής παραγωγής φέτα από αυτήν τη συμφωνία. Επίσης, προσθέτει ότι οι ελληνικές εταιρείες που παράγουν γνήσια φέτα θα μπορούν να κάνουν εξαγωγές στον Καναδά. Και κυρίως, χωρίς δασμούς εισαγωγής. Τέλος, απαγορεύεται πλέον και η χρήση ενδείξεων (σε παλιούς και νέους παραγωγούς) οι οποίες να παραπέμπουν στην Ελλάδα.

Ακόμη ο ευρωβουλευτής σημειώνει ότι με τη συμφωνία εξασφαλίζεται η πλήρης προστασία για σειρά προϊόντων ΠΟΠ της χώρας μας, όπως είναι:

- Ελληνικά τυριά: κεφαλογραβιέρα, γραβιέρα Κρήτης, γραβιέρα Νάξου, μανούρι και κασέρι.

- Ελληνικά λάδια: λάδι Καλαμάτας, λάδι Κολυμπαρίου Χανίων, λάδι Σητείας Λασιθίου, λάδι Λακωνίας.

- Ελληνικές ελιές: ελιά Καλαμάτας και Άμφισσας.

- Ελληνικά μπαχαρικά: κρόκος Κοζάνης.

- Ελληνικά φρέσκα και επεξεργασμένα λαχανικά: φασόλια γίγαντες Πρεσπών Φλώρινας, φασόλια γίγαντες Καστοριάς.

- Μαστίχα Χίου.

Ανακοινώσεις με ανάλογο περιεχόμενο έχουν εκδώσει οι ευρωβουλευτές Μαρία Σπυράκη και Εύα Καϊλή.

Τι δεν λένε κυβέρνηση και αντιπολίτευση

Αυτό που αποκρύπτουν τόσο η κυβέρνηση όσο και τα κόμματα της αντιπολίτευσης που ψήφισαν τη συμφωνία είναι πως η CETA ανοίγει το δρόμο να μετακομίσουν στο εξωτερικό οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή φέτας. Η αναθεώρηση της CETA μετά από μια πενταετία είναι αδύνατο να οδηγήσει σε προστασία της φέτας και άλλων αγροτικών προϊόντων που δεν προστατεύονται από την παρούσα συμφωνία, διότι η CETA επιδιώκει τη φιλελευθεροποίηση των κανόνων του εμπορίου κι όχι την επιβολή πρόσθετων περιορισμών.

Το πιθανότερο είναι ότι μετά από μια πενταετία θα μειωθούν τα προϊόντα που θα συνεχίσουν να υπάγονται σε ειδικό καθεστώς παρά θα αυξηθούν. Στην ουσία, συμφωνίες όπως η CETA και η TTIP οδηγούν σε αναγκαστική αναθεώρηση του πλαισίου των ειδικών καθεστώτων που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση τις προηγούμενες δεκαετίες, αξιοποιώντας τους δρόμους που άνοιξε η Γαλλία.

Μια ακόμη πτυχή του θέματος είναι ο ετεροβαρής χαρακτήρας της συμφωνίας μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διότι με τη θέσπιση της CETA γίνεται ευκολότερη η πρόσβαση των προϊόντων (βιομηχανικών και υψηλής τεχνολογίας) των βορειοευρωπαϊκών χωρών στον Καναδά, την ίδια στιγμή που τα αγροτικά προϊόντα των χωρών του ευρωπαϊκού νότου θα αντιμετωπίζουν τον έντονο ανταγωνισμό των αγροτικών προϊόντων του Καναδά που έχουν χαμηλότερο κόστος παραγωγής.

Ιδιαίτερο τοπικό ενδιαφέρον έχει ότι στις ανακοινώσεις που δόθηκαν στη δημοσιότητα τις προηγούμενες ημέρες δεν γίνεται καμία αναφορά για συνέχιση του ειδικού καθεστώτος προστασίας προϊόντων όπως είναι το λαδοτύρι Μυτιλήνης, το ΠΓΕ ελαιόλαδο της Λέσβου, τα ούζα Μυτιλήνης και Πλωμαρίου κ.λπ.