Με γόρδιο δεσμό μοιάζει η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στους αγροτικούς συνεταιρισμούς της χώρας, καθώς η εφαρμογή του νέου νόμου περί συνεταιρισμών αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση.

Ο υπηρεσιακός υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Ναπολέων Μαραβέγιας, με την εξάμηνη παράταση που έδωσε, διευκολύνει τις ενώσεις Συνεταιρισμών στην εφαρμογή του νόμου, δεν ισχύει όμως το ίδιο και με τους πρωτοβάθμιους συνεταιρισμούς. Οι τελευταίοι θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα τις διαδικασίες πραγματοποίησης εκλογών για την ανάδειξη νέων διοικήσεων, σύμφωνα με αυτά που προβλέπει ο νόμος. Μόνο που ο νόμος και οι όποιες εφαρμοστικές εγκύκλιοι έχουν βγει, δεν έχουν μέχρι σήμερα δώσει απαντήσεις σε βασικά προβλήματα.

Δεν έχει διευκρινιστεί, για παράδειγμα, πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της μη καταβολής της αξίας των συνεταιριστικών μερίδων σε πολλούς συνεταιρισμούς από τα μέλη τους. Σε πολλούς συνεταιρισμούς το καταβεβλημένο συνεταιριστικό κεφάλαιο είναι το μισό ή ακόμη χαμηλότερο από το ονομαστικό κεφάλαιο του συνεταιρισμού, με αποτέλεσμα τα μέλη του συνεταιρισμού να μην είναι οικονομικώς τακτοποιημένα. Αυτό σημαίνει ότι δε θα μπορούν να ψηφίσουν στις εκλογές για την ανάδειξη των νέων Δ.Σ., όποτε κι αν γίνουν αυτές, μια και ο νόμος δίνει δικαίωμα ψήφου μόνο στα μέλη που δεν έχουν οικονομικές εκκρεμότητες προς τους συνεταιρισμούς τους.

Απόρροια αυτού είναι πως θα υπάρξουν συνεταιρισμοί που εξ αυτού του λόγου δε θα μπορέσουν να κάνουν εκλογές και θα πρέπει να αποταθούν στα πρωτοδικεία για να οριστούν νέες διοικήσεις. Στο παρελθόν, το πρόβλημα αυτό λυνόταν με απόφαση του Δ.Σ., το οποίο θεωρούσε οικονομικώς τακτοποιημένα όλα τα μέλη του συνεταιρισμού. Τώρα η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στο δικαστικό αντιπρόσωπο, που υποχρεωτικά πραγματοποιεί τις εκλογές σε κάθε συνεταιρισμό.

Θα μπορούσε, αλλά…
Το θέμα θα μπορούσε να λυθεί με μια νέα εγκύκλιο, που θα όριζε ότι για φέτος δε θα ισχύει η παραπάνω διάταξη. Μόνο που αυτή δεν έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα.

Το ζήτημα των ισολογισμών. Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι συνεταιρισμοί, είναι ο έλεγχος και η επικύρωση των ισολογισμών τους, ώστε να γίνονται δεκτοί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Η διάταξη αυτή σημαίνει πως οι συνεταιρισμοί θα πρέπει να πληρώσουν σημαντικά ποσά σε ορκωτούς λογιστές, για να ελεγχθούν οι ισολογισμοί των τελευταίων τριών ετών.

Φυσιολογικά οι ισολογισμοί θα πρέπει να ακολουθούν τα όσα προβλέπονται στο Ελληνικό Λογιστικό Σχέδιο και να δημοσιευτούν.

Μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει να δημοσιεύεται κανένας ισολογισμός πρωτοβάθμιου συνεταιρισμού. Όσο για έλεγχο από ορκωτούς λογιστές, ούτε που συζητείται.

Ας υποθέσουμε ότι οι συνεταιρισμοί, παρά τα όσα αναφέραμε πιο πάνω, ξεκινήσουν τις διαδικασίες για την πραγματοποίηση εκλογών. Αυτό σημαίνει ότι παύει η λειτουργία των απερχόμενων Δ.Σ.. Αν η διαδικασία δεν ολοκληρωθεί, τότε θα υπάρξουν συνεταιρισμοί που θα μείνουν χωρίς διοίκηση, με συνέπεια να μπει σε κίνδυνο η λειτουργία τους.

Ένα άλλο ουσιαστικό πρόβλημα είναι το να βρεθούν μέλη που θα δεχθούν να αναλάβουν το βάρος της λειτουργίας των συνεταιρισμών, έστω και για μερικούς μήνες, εν όψει των συγχωνεύσεων που αναμένονται.

Εδώ και μια δεκαετία, είναι προφανής η αδυναμία να βρεθούν μέλη για τη συμπλήρωση των Δ.Σ. των συνεταιρισμών. Όμως το πρόβλημα οξύνεται συνεχώς. Κι επιπλέον τώρα, εκτός από τα μέλη τού Δ.Σ., πρέπει να εκλεγεί και εποπτικό συμβούλιο. Δηλαδή σε κάθε συνεταιρισμό πρέπει να βρεθούν οκτώ μέλη που θα δεχθούν να εκλεγούν σε όργανα.

Η συμμετοχή στο Δ.Σ. ενός συνεταιρισμού δεν είναι απλή υπόθεση. Οι περισσότεροι συνεταιριστές γνωρίζουν πως ανεξόφλητες υποχρεώσεις προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία σημαίνει ποινικές κυρώσεις για τις διοικήσεις των συνεταιρισμών, και γι’ αυτό αποφεύγουν τη συμμετοχή στα Δ.Σ..