«Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να επιβεβαιώνει ότι επίκειται μεγαλύτερος σεισμός. Επιστημονικά δεν τεκμηριώνεται από πουθενά. Εκτός αν κάποιοι έχουν μαντικές ικανότητες…». Οι δηλώσεις του καθηγητή του Τμήματος Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Νίκου Ζούρου, σε επικοινωνία που είχε η εφημερίδα μας μαζί του το μεσημέρι της Τετάρτης, ήταν καθησυχαστικές. Ο ίδιος βρισκόταν καθοδόν για τη Βρίσα, εκεί όπου βρέθηκε και χθες, σε μια προσπάθεια να συνεχιστεί η επιτόπια έρευνα για τα αίτια της εκτεταμένης καταστροφής στο γραφικό χωριό της νότιας Λέσβου από τον φονικό σεισμό των 6,3R με βάση τη μέτρηση του Ευρωμεσογειακού Ινστιτούτου.

Η ανησυχία των κατοίκων είναι έκδηλη, ειδικά από τη στιγμή που υπάρχουν δημόσιες τοποθετήσεις σεισμολόγων, οι οποίοι αναφέρουν ότι ο σεισμός της Δευτέρας δεν ήταν πιθανότατα ο κύριος, αφήνοντας να εννοηθεί πως θα ακολουθήσει άλλος ακόμη ισχυρότερος. Ο κ. Ζούρος επισημαίνει στο «Ε»: «Υπάρχει ένα δεδομένο αυτή τη στιγμή. Η σεισμική ακολουθία τις πρώτες 48 ώρες είναι πράγματι ήπια. Ωστόσο οφείλουμε να λάβουμε υπόψη μας ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι εκτόνωσης αυτής της δραστηριότητας. Υπάρχει δηλαδή και το ενδεχόμενο να προκύψει μια μακρά ακολουθία μικρότερων σεισμών, αντί για κάποιο ισχυρό μετασεισμό. Εκείνο που οφείλουμε να σκεφτόμαστε, είναι πως δεν πρέπει να πανικοβάλλουμε τον κόσμο. Απαιτείται ψυχραιμία και ενότητα από όλους. Η νότια Λέσβος βρίσκεται εν μέσω μιας σημαντικής καταστροφής. Στη Βρίσα χθες (σ.σ. την Τρίτη) με ρωτούσαν με αγωνία γιατί υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις από τους σεισμολόγους. Χρειάζεται προσοχή. Ασκείται τρομακτική πίεση. Υποχρέωσή μας, τη δεδομένη στιγμή, είναι να συμβάλλουμε στην άμβλυνση των επιπτώσεων. Δεν χρειάζεται να μιλάμε πολύ, αλλά να προσπαθούμε να παράσχουμε επιστημονικά την καλύτερη βοήθεια».

Εξαιρετική η αντίδραση της Πολιτείας

Σχολιάζοντας τα αντανακλαστικά όλων των αρμόδιων υπηρεσιών, μετά την ισχυρή σεισμική δόνηση της Δευτέρας, ο κ. Ζούρος δήλωσε πραγματικά εντυπωσιασμένος: «Ήταν και άμεση και εξαιρετική η αντίδραση της Πολιτείας. Θα τη χαρακτήριζα υποδειγματική. Από την εμπειρία των 25 χρόνων που διαθέτω προσωπικά στην ενασχόλησή μου με τους σεισμούς, ήταν η καλύτερη δυνατή».

Ο σεισμός του 1845

 

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Λέσβος είχε ζήσει και στο παρελθόν μια ισχυρή σεισμική δόνηση από παρόμοιο ρήγμα. Ήταν Οκτώβρης του 1845, όταν με βάση τις πληροφορίες και τις ιστορικές καταγραφές που υπάρχουν, ξεκίνησε μια έντονη σεισμική δραστηριότητα, η οποία κορυφώθηκε στις 11 του μήνα με μια δόνηση, που υπολογίστηκε από την ομάδα του κ. Παπαζάχου -με βάση τα στοιχεία- από 6,6R έως 6,8R. Όπως σημειώνεται, ακολούθησαν τρεις δυνατοί μετασεισμοί μέχρι το τέλος του μήνα, ενώ τη νύχτα της 14^ης προς 15^η Οκτωβρίου, η καταστροφή ολοκληρώθηκε όταν πελώριοι βράχοι αποκολλήθηκαν από το βουνό κοντά στη Βρίσα, καταπλακώνοντας 60 περίπου σπίτια με θύμα μια γυναίκα. Καταγραφές για ζημιές υπήρξαν όμως τόσο στο Ακράσι, όσο και στο Πλωμάρι, ενώ στο Λισβόρι οι μαρτυρίες ανέφεραν πως από τα 70-80 σπίτια του χωριού, ελάχιστα έμειναν όρθια!

Μιλώντας στο «Ε», ο κ. Ζούρος αναφέρθηκε στο συγκεκριμένο σεισμό, τονίζοντας: «Γνωρίζουμε τη σεισμική ιστορία της περιοχής. Μας είχε δώσει ισχυρές δονήσεις και το 1845, οι οποίες είχαν υπολογιστεί σχετικά ισχυρότερες σε σχέση με εκείνη που συνέβη τώρα. Ωστόσο οι επιπτώσεις περιορίζονταν και πάλι στο νότιο τμήμα του νησιού. Εκείνο που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχει μελετήσει το γεωτεκτονικό καθεστώς της περιοχής, υπάρχει γνώση και έχουν δημοσιευτεί αντίστοιχες έρευνες».