Αδέσποτα.. είναι οι τετράποδοι φίλοι μας, οι οποίοι γεννήθηκαν στους δρόμους χωρίς να το επιλέξουν, ή εγκαταλείφτηκαν από ασυνείδητους. Εδώ στην Μυτιλήνη είναι ένα φαινόμενο που παρ’ όλες τις προσπάθειες των φιλοζωικών οργανώσεων, των φιλόζωων της γειτονιάς αλλά και του δήμου δεν έχει λυθεί και ούτε πρόκειται αν δεν αλλάξει για αρχή η νοοτροπία. Αυτή η νοοτροπία, δείχνει να κυκλοφορούν ανάμεσα μας άνθρωποι οι οποίοι δολοφονούν εν ψυχρό αδέσποτους σκύλους, τους πατάνε με το αυτοκίνητο και τους εγκαταλείπουν αιμόφυρτους, ή αυτούς που επειδή γέρασε το κατοικίδιο τους, το πετάνε στον δρόμο επειδή το βαρέθηκαν.

Μπορεί η φιλοζωία εδώ στην Μυτιλήνη με το πέρασμα των χρόνων να έχει αναπτυχθεί, παρ’ όλα αυτά η λάθος ενημέρωση και η έλλειψη ευαισθητοποίησης αλλά και κατανόησης οδηγεί το νησί σε έναν φαύλο κύκλο, με τελικά θύματα τις αθώες ψυχές των ζώων. Ο πυρήνας της φιλοζωίας εδώ στην Μυτιλήνη είναι ο Σύλλογος Μέριμνας Απροστάτευτων Ζώων "Η ΚΙΒΩΤΟΣ ", οι οποίοι καθημερινά μάχονται για τα δικαιώματα των ζώων. «Όλοι εμείς που βρισκόμαστε στην Κιβωτό, έχουμε αποφασίσει πως πρέπει να υπάρχει κάποιος να προστατεύει τα ζώα τα οποία μέχρι τώρα δεν τα έχει αγαπήσει κανένας» μας είπε ο Πρόεδρος της Κιβωτού, Ιωσήφ Μποτετζάγιας. «Είμαστε εδώ για να προστατεύσουμε τους απροστάτευτους απέναντι στους εγκληματίες, ανώμαλους και δολοφόνους, οι οποίοι νομίζουν πως το να έχεις τέσσερα πόδια και ουρά σε κάνει κάτι κατώτερο», συνεχίζει.

Όλοι μαζί προσπαθούν να είναι η ασπίδα των ανυπεράσπιστων. Ο πυρήνας της Κιβωτού είναι 10 άτομα, αλλά υπάρχουν και άνθρωποι που βοηθάνε με τον οποιονδήποτε τρόπο, επειδή πολύ απλά είναι Άνθρωποι.



Η ΚΙΒΩΤΟΣ

Η Κιβωτός δημιουργήθηκε το 2008, από μια ομάδα συμπολιτών μας οι οποίοι αποφάσισαν πως είναι αδύνατον να μένουν απαθείς απέναντι στα αδέσποτα της Μυτιλήνης αλλά και ολόκληρης της Λέσβου. «Η πραγματικότητα πίσω από τις φιλοζωικές οργανώσεις δεν είναι ότι έχουν κάποιο οικονομικό όφελος από αυτό. Αυτό που ισχύει είναι πως από μόνοι μας είμαστε πάρα πολύ αδύναμοι, αλλά και πως οι υπηρεσίες (δήμος, αστυνομία, δικαστήρια)  δεν αναγνωρίζουν τις καλές προθέσεις ενός ανθρώπου αλλά θέλουν να υπάρχει ένα θεσμοθετημένο όργανο με το οποίο θα μπορούν να μιλήσουν και να συνδιαλλαγούν» μας είπε ο κ. Μποτετζάγιας.

Ο Ιωσήφ Μποτετζάγιας είναι Πρόεδρος της Κιβωτού εδώ και περίπου 6 χρόνια, ενώ είναι και ο εκπρόσωπος της Κιβωτού στην πενταμελή επιτροπή του Δήμου Λέσβου στην διαχείριση των αδέσποτων ζώων. Το βασικό μέλημα της Κιβωτού είναι να βρουν ανθρώπους που θέλουν να υιοθετήσουν υπεύθυνα, εμβολιασμένα και τσιπαρισμένα αδεσποτάκια. Μια ακόμα μεγάλη δράση τους είναι οι στειρώσεις των αδέσποτων, όπως και η ενημέρωση σε σχολεία. Την Κιβωτό την ενδιαφέρει κάθε είδος ζώου, και αγωνίζονται για να λογοδοτήσουν όσοι τα κακοποιούν.

Κάμερα-Μοντάζ: Ιγνάτης Τσικνής

Η ευθύνη στους Δήμους

Τα τελευταία χρόνια ξεκινώντας από το 2012 η νομοθεσία στην Ελλάδα για τα αδέσποτα ζώα έχει αλλάξει και έχει αυστηροποιηθεί. Η ευθύνη για τα αδέσποτα ζώα έχει περάσει στους δήμους. Το Υπουργείο μέσα από τους νόμους, ζητάει κάθε χρόνο από όλους τους δήμους να έχει ένα πρόγραμμα διαχείρισης των αδέσποτων ζώων.

Στα πλαίσια αυτού ο Πρόεδρος της Κιβωτού μας είπε πως «Ο δικός μας δήμος, επιτρέπει να περνάει μισός χρόνος, τουλάχιστον, για να ξεκινήσει το πρόγραμμα διαχείρισης αδέσποτων ζώων στην Λέσβο». Η γραφειοκρατία συνήθως είναι η απάντηση, και εφόσον υπάρχει για όλα τα πράγματα, θεωρείτε απαράδεκτο να αμελείτε ένα τόσο σοβαρό θέμα, που σε αντίστοιχη περίπτωση αυτή η “γραφειοκρατία” που θα αφοράει κάτι άλλο, θα ξεπεραστεί πιο άμεσα. «Πρέπει να καταλάβουμε πως μπορεί να έχουν τέσσερα πόδια και ουρά, αλλά πονάνε και αισθάνονται το ίδιο με έναν άνθρωπο. Μόνο αν καταλάβουμε το αυτονόητο, ίσως ξεπεραστεί αυτή η γραφειοκρατία» σημειώνει.

Οι δήμοι πρέπει να δίνουν χρήματα για στειρώσεις, κτηνιατρική φροντίδα, περίθαλψη κλπ, τα έσοδα αυτά προέρχονται είτε από τους φόρους, είτε από χρηματοδοτήσεις του κράτους, είτε από τα πρόστιμα παραβάσεων της φιλοζωικής νομοθεσίας. Αυτή τη στιγμή στη Λέσβο, ο δήμος έχει να εισπράξει γύρω στις 100 χιλιάδες ευρώ από πρόστιμα τα οποία είναι επικυρωμένα. Οι περίπου 90 χιλιάδες από αυτά, είναι για δολοφονίες ζώων.

Για αυτό, μιλήσαμε και με τον αρμόδιο Νίκο Καρασάββα, Αντιδήμαρχο Ποιότητας Ζωής του Δήμου Λέσβου και μας είπε «Κατά την διάρκεια της θητείας μας και σε συνεργασία με τις φιλοζωικές οργανώσεις, φτιάξαμε ένα πρόγραμμα για τις ευπαθείς ομάδες του νησιού, είχαμε κάνει αρκετές στειρώσεις μέσω του προγράμματος αυτού και είναι μια δράση που πρέπει να συνεχιστεί και στο μέλλον».

Ακόμα, σημείωσε πως «Μέσα στο πρόγραμμα υπάρχει και κτηνίατρος, περίθαλψη φαρμακευτική και ζωοτροφές, οι οποίες χορηγούνται όπου χρειάζεται και εντός και εκτός του Δημοτικού Κτηνιατρείου. Αυτό το πρόγραμμα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, αλλά μερικές φορές καθυστερούμε να το υλοποιήσουμε μέσα στην χρονιά για λόγους γραφειοκρατικούς. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία για να γίνει η ανάληψη καθηκόντων κτηνιάτρου και θεωρώ ότι στο επόμενο χρονικό διάστημα θα έχουμε ανάδοχο, όπου για τα αδέσποτα, θα γίνει ένας μεγάλος αριθμός στειρώσεων, όπως και περίθαλψη σε ζώα που είναι άρρωστα ή χτυπημένα».

Το Δημοτικό Κτηνιατρείο

Το Δημοτικό Κτηνιατρείο δημιουργήθηκε το 2004 μέσα από Ευρωπαϊκό πρόγραμμα και λειτουργεί μέχρι και σήμερα. «Κάθε χρόνο κάνουμε κάποιες ιατρικές πράξεις, όπως στειρώσεις, τσιπαρίσματα και δημιουργούμε τέτοιες συνθήκες στα ζώα σωστές ούτος ώστε να αναρρώσουν σωστά και στην συνέχεια επιστρέφουν στο σημείο από όπου βρέθηκαν, σύμφωνα με την νομοθεσία» μας είπε ο αρμόδιος Νίκος Καρασάββας, Αντιδήμαρχος Ποιότητας Ζωής του Δήμου Λέσβου.

Ο Δήμος σύμφωνα με τον κ. Καρασάββα, ξοδεύει πάνω από 50 χιλιάδες ευρώ τον χρόνο για αυτές τις υπηρεσίες και παρόλα αυτά το πρόβλημα αντί να μειώνεται αυξάνεται. «Αυτό είναι αποτέλεσμα της δικής μας συμπεριφοράς, στην οποία θεωρούμε ότι το ζώο είναι κάτι άψυχο και το παίρνουμε ελαφρά τη συνείδηση, δεν μας αρέσει και το πετάμε στα σκουπίδια. Αν δεν αλλάξει η νοοτροπία η δικιά μας θεωρώ ότι το πρόβλημα δεν θα σταματήσει να υπάρχει ότι δράση και αν κάνει ο δήμος» σημειώνει. 

Ενώ συνέχισε λέγοντας πως «Εμείς έχουμε το Δημοτικό Κτηνιατρείο που έχει την δυνατότητα να γίνονται μέσα ιατρικές πράξεις, αλλά καθώς δεν διαθέτει κτηνίατρο ο δήμος, κάθε χρόνο κάνουμε έναν διαγωνισμό όπου δηλώνουν ενδιαφέρων κάποιοι κτηνίατροι και έτσι ένας ιδιώτης κτηνίατρος κάθε χρόνο αναλαμβάνει αυτή τη θέση».

Η υπηρεσία εκτός από κτηνίατρο χρειάζεται βέβαια και υπάλληλο, ο Αλέκος Χαχαλάτος βρίσκεται σε αυτή τη θέση πάνω από 14 χρόνια, εξυπηρετεί όλο το νησί με ένα μονάχα βαν και κουβαλάει στην πλάτη του ένα πολύ βαρύ φορτίο.

Αν κάποιος κάνει μια βόλτα από το Δημοτικό Κτηνιατρείο θα καταλάβει από μόνος του πόσο πιο ευαίσθητοι πρέπει να γίνουμε στο κομμάτι των αδέσποτων. «Θα δεις εικόνες που δεν αρέσουν σε κανέναν, φυλακισμένα ζώα, τραυματισμένα ή άρρωστα, στα οποία πολλές φορές δεν μπορούμε να επιδιορθώσουμε το πρόβλημα τους» είπε ο Ν. Καρασάββας.

«Όσοι έχουν ασχοληθεί με τα αδέσποτα, είναι ευαισθητοποιημένοι, καλό θα είναι και ο υπόλοιπος κόσμος να ενημερωθεί και να σκύψει πάνω στο πρόβλημα. Τα αδέσποτα είμαστε εμείς οι ίδιοι, είναι η ίδια η κοινωνία μας, από εμάς εξαρτώνται, εμείς τα δημιουργούμαι και εμείς μονάχα μπορούμε να δώσουμε την λύση. Καμία δημόσια υπηρεσία από μόνη της δεν μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα. Μπορείς να το περιορίσεις αλλά δεν μπορείς να το εξαλείψεις αν δεν υπάρχει κατάλληλη παιδεία από όλους» τόνισε.


Η Χρηματοδότηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Εσωτερικών αποφάσισε να δώσει μια γενναία χρηματοδότηση ώστε οι Δήμοι να φτιάξουν ή να ανακαινίσουν δομές. Ενώ στον Δήμο Μυτιλήνης υπάρχει αυτή η στοιχειώδης δομή, το Δημοτικό Κτηνιατρείο, στην Δυτική Λέσβο δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο, με αποτέλεσμα αυτό να δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα και στο ήδη υπάρχον καθώς διαθέτει μόνο δέκα κλουβιά φιλοξενίας και έναν υπάλληλο.

Ο αρμόδιος Ν. Καρασάββας, για αυτό μας ενημέρωσε πως «το πρόγραμμα ξεκίνησε τώρα και τελειώνει το Δεκέμβριο 2019, θα ξεχωρίσουμε κάποια κομμάτια από το πρόγραμμα τα οποία είναι επιλέξιμα, θα τα εντάξουμε και θεωρούμε πως θα συμμετάσχουμε κανονικά. Το ύψος του ποσού ανέρχεται στις 300 χιλιάδες ευρώ, και προβλέπει επιδιόρθωση στις ήδη υφιστάμενες εγκαταστάσεις, όπως και καινούριες εγκαταστάσεις φιλοξενίας. Με σκοπό να μπορούμε να κρατήσουμε κάποια ζώα τα οποία έχουν τις προδιαγραφές για υιοθεσία», ενώ συνέχισε λέγοντας πως «Ήδη οι υπάλληλοι της υπηρεσίας δουλεύουν πάνω σε αυτό και το επόμενο χρονικό διάστημα θα έχουμε αποτελέσματα, με πρόταση ολοκληρωμένη την οποία θα καταθέσουμε για να μπούμε στο πρόγραμμα».

Αυτό που σημείωσε στην συνέχεια είναι πως «Θα πρέπει να γίνουμε πιο υπεύθυνοι, με αυτόν τον τρόπο και μέσα από τα προγράμματα που διαθέτει ο δήμος θα μπορέσουμε να μειώσουμε τον πληθυσμό όπως και ο ήδη υπάρχον να ζει σε καλύτερες συνθήκες από ότι ζει σήμερα».



Κτηνιατρική προσέγγιση

Ο Γιάννης Τσακίρης, είναι κτηνίατρος και είναι στο νησί της Λέσβου από το 1983. Ασκούσε το επάγγελμα του σαν Δημόσιος Υπάλληλος στο Δημοτικό Κτηνιατρείο έως το 2013, ενώ πλέον βρίσκεται στην σύνταξη. Η εμπειρία του είναι πάνω στα μικρά ζώα, και σύμφωνα με αυτή έχει να θυμάται πως την δεκαετία του 80’ η φιλοζωία στην Λέσβο δεν ήταν τόσο ανεπτυγμένη όσο είναι σήμερα. Από εκείνες τις εποχές έχει να θυμάται πως ήταν ντροπή να πας ένα ζώο και να το περιθάλψεις. Επίσης, εκείνη τη μαύρη περίοδο είχε βρει στο Δημοτικό Κτηνιατρείο, φάρμακα τα οποία τα προμήθευε το Υπουργείο Γεωργίας, μεταξύ άλλων και στρυχνίνη. Η στρυχνίνη χρησιμοποιούταν για φόλες. Ο θάνατος από στρυχνίνη είναι ο πιο επώδυνος, και ευτυχώς δεν υπάρχει πλέον.

Μια φόλα σε μορφή δηλητηρίου επιδρά κατευθείαν στο νευρικό σύστημα ενός ζώου,  προκαλεί τρέμουλο, αφρώδης σιελόρροια, ακράτεια ούρων και κοπράνων και με λίγα λόγια προκαλεί έναν τραγικό θάνατο. Ένα ζώο που πεθαίνει από φόλα, δηλαδή δηλητηρίαση, πεθαίνει μέσα στην αγωνία και τον τρόμο. Στο εξωτερικό υπάρχει μια διαφορετική κουλτούρα όσων αφορά τα αδέσποτα, και ξεκινάει από την διαπαιδαγώγηση μέσα από τα σχολεία. Ενώ σημείωσε πως η στείρωση, εκτός της συνέχειας της δημιουργίας αδέσποτων, αποτρέπει πάρα πολλές ασθένειες που μπορούν να δημιουργηθούν σε ένα ζώο.

Κλείνοντας είπε πως «Πολλοί συμπολίτες μας θεωρούν ότι το να πάρουνε ένα ζώο σπίτι τους είναι κάτι σαν παιχνίδι, θέλω να τονίσω ότι είναι μια πολύ υπεύθυνη πράξη και είναι σαν να υιοθετείς ένα παιδί».

Πως θα λυθεί το πρόβλημα των αδέσποτων;

Αρχικά πρέπει να καταλάβουμε γιατί υπάρχουν αδέσποτα. Η εικόνα που έχουν οι περισσότεροι, ότι το σκυλάκι μας πρέπει να αναπαραχθεί, είναι γραφική και εντελώς εκτός πραγματικότητας. Η λύση είναι μια, στείρωση, άμα δεν στειρώνουμε τα ζώα μας το πρόβλημα με τα αδέσποτα δεν θα λυθεί. Μια άλλη μεγάλη παράμετρος είναι η ηλεκτρονική σήμανση (τσιπ), η οποία ουσιαστικά είναι η ταυτότητα ενός σκύλου. Στην περίπτωση που σου τον κλέψουν, τον παρατήσεις ή τον χάσεις, ο σκύλος με τσιπ θα βρεθεί, όπως και ο ιδιοκτήτης του. Το τσιπάρισμα το απαιτεί η Ελληνική νομοθεσία από το 2012 και το κόστος του είναι γύρω στα 15 ευρώ. Αν δεν το κάνεις έχεις πρόστιμο 300 ευρώ.

«Παρουσιάζουμε μια εικόνα που δεν μας αξίζει σαν κοινωνία, καθώς ο δήμος και οι φιλοζωικές οργανώσεις κάνουν μεγάλη δράση  στο νησί και σε σχέση με αυτό που κάνουμε τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. Εμείς οι ίδιοι, όλοι μας, πρέπει να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τους πληθυσμούς και υπάρχουν συγκεκριμένοι τρόποι που μπορεί να γίνει αυτό, όταν στειρώνουμε τα ζώα μας, όταν δεν τα αφήνουμε να κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα και δίνουμε την προσοχή που χρειάζεται» σημείωσε ο Ν. Καρασάββας .


Η Ελληνική Νομοθεσία για τα ζώα

Απλά και κατανοητά πράγματα: Δεν πρέπει να προκαλείς με πρόθεση πόνο σε κανένα ζώο. Ειδικά, για τα ιδιόκτητα ζώα και για τις υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη, η νομοθεσία λέει, ότι το ζώο πρέπει να έχει ένα κατάλληλο κατάλυμα. Δεν επιτρέπετε ένα ζώο να ζει δεμένο σε ένα βαρέλι, αλλά ούτε σε ένα μπαλκόνι. Το ζώο πρέπει να έχει κατάλληλη τροφή και καθαρό νερό, όχι να τρώει εντόσθια. Ότι πρέπει να έχει κάνει όλα τα απαραίτητα εμβόλια, ειδικά της λύσσας, και να είναι υποχρεωτικά τσιπαρισμένο. Ότι πρέπει να κινείται και να πηγαίνει βόλτα, να κοινωνικοποιείτε και πάντα με λουρί για την ασφάλεια την δικιά του αλλά και των περίοικων. Επίσης, η νομοθεσία απαιτεί να σεβόμαστε τους γείτονες μας, να τηρούνται οι ώρες κοινής ησυχίας.


Οξυτοκίνη, η ορμόνη της αγάπης

Οι έρευνες που έχουν γίνει οι οποίες προσπαθούν να εξηγήσουν το δέσιμο που έχουμε με τα σκυλιά, αποδεικνύουν πως όταν ερόμαστε σε επαφή με τα κατοικίδια μας, εκρήγνυται στο ανθρώπινο σώμα μια ορμόνη, η οξυτοκίνη. Η οξυτοκίνη είναι η ορμόνη της αγάπης, είναι η ορμόνη που εκρήγνυται κυρίως στις γυναίκες όταν γίνονται μητέρες. Είναι η ορμόνη που δένει την μάνα με το μωρό αλλά και τα ζευγάρια. «Όσο και αν ακούγεται απίστευτο για κάποιον μυστήριο λόγο στην εξελικτική μας πορεία εκκρίνουμε αυτή την ορμόνη όταν αλληλεπιδρούμε με τα σκυλιά μας, και το πολύ ενδιαφέρον είναι ότι ακριβώς την ίδια ορμόνη εκκρίνουν και τα σκυλιά όταν αλληλεπιδρούν μαζί μας, με λίγα λόγια δενόμαστε ορμονικά».

Σώζοντας τα θύματα κακοποίησης

Μας είπε η Μυρσίνη Τούρβαλη, Κτηνίατρος: «Την τελευταία εβδομάδα βοηθήσαμε στο ιατρείο μας τα δύο περιστατικά σκύλων θυμάτων κακοποίησης από ανθρώπους. Και τα δύο ήρθαν σε πολύ δύσκολη κατάσταση την Κυριακή το βράδυ και την επόμενη Κυριακή το απόγευμα.

Θυμάμαι τον πανικό στα μάτια τους.  Την αδυναμία τους να κινηθούν να ανασηκώσουν το παγωμένο σώμα τους τα ποδαράκια τους μέσα στο αίμα. Το γυάλινο τους βλέμμα

Η επαφή τους με το περιβάλλον μικρή… και οι  άνθρωποι που τα φέρανε σοκαρισμένοι.

Γιατί …. Γιατί;

Και πόσο καιρό θα χρειαστεί να συνέλθουν και να αποβάλλουν το ψυχικό τους τραύμα.

Έχουν περάσει 21 χρόνια που προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας για τα ζώα. Πολλά πράγματα έχουν αλλάξει. Όσον αφορά όμως την κακοποίηση των ζώων τίποτα δυστυχώς.

 Είναι η καθημερινότητα μας και μας λυπεί πολύ.

Φόλα, χτύπημα, αυτοκινητιστικό επί σκοπό ή αμέλεια  και πόσων λογιών πράξεις βίας.

Η εικόνα του πολιτισμού κάθε τόπου ορίζεται από την σχέση των κατοίκων του με τα ζώα δεσποζόμενα και μη. Αυτό δείχνει  την ποιότητα μας.

 Ας ξαναδούμε τους κανόνες συμβίωσης με τα ζώα. Τους φερόμαστε σωστά τι είναι σωστό τι θέλουμε να αλλάξουμε.

Στον τόπο τούτο δεν αξίζουμε και δεν θέλουμε τέτοιες πράξεις που ντροπιάζουν το ανθρώπινο γένος…»