Τα 75 στρέμματα που καταλαμβάνει το πάρκο απολιθωμάτων της Πλάκας, αλλά και εκατοντάδες ακόμη στρέμματα έκτασης στην ευρύτερη περιοχή της θέσης Βεϊλής Σιγρίου, διεκδικεί η Τουριστική Εταιρεία Λέσβου (ΤΕΛ) Α.Ε. με αγωγή της κατά του Ελληνικού Δημοσίου και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, που εκδικάζεται στις αρχές Ιουνίου στη Μυτιλήνη. Στην υπόθεση εμπλέκεται και ο Δήμος Λέσβου, που πριν από λίγες μέρες όρισε δικηγόρο για να προστατεύσει τα συμφέροντά του στην περιοχή.

Η όλη υπόθεση, που τυπικά ξεκινά το 1956 με την πώληση απ’ την τότε Κοινότητα Σιγρίου έκτασης 1.000 στρεμμάτων στην ΤΕΛ, ανάγεται πολύ παλιότερα, ακόμη απ’ την περίοδο της απελευθέρωσης της Λέσβου απ’ τον οθωμανικό ζυγό. Κι αυτό γιατί από τότε έχουν δημιουργηθεί ιδιαζόντως πολύπλοκα θέματα σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς χορτολιβαδικών εκτάσεων, που για να αντιμετωπιστούν φαίνεται ότι, όπως και στην προκειμένη περίπτωση, θα πρέπει να τελεσιδικήσουν δικαστικώς.

Έως τότε, πάντως, η «αμφισβητούμενη» δικαστικά έκταση εμφανίζεται καταχωρημένη στο Υποθηκοφυλακείο, όπως μας ανέφερε ο συμβολαιογράφος και υποθηκοφύλακας Ερεσού, Παύλος Παπάζογλου, «ως ιδιωτική, της ΤΕΛ Α.Ε.». Ο ίδιος σημείωσε ότι στην ευρύτερη περιοχή της Δημοτικής Ενότητας Ερεσού - Αντίσσης τίθενται συνεχώς χιλιάδες ανάλογα ιδιοκτησιακά ζητήματα, κυρίως με τίτλους βοσκοτόπων, για τους οποίους ταλαιπωρούνται δεκαετίες τώρα οι κάτοχοί τους, δημιουργώντας ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα στους πολίτες.

Για να επενδύσει…
Λόγω των πολλών δεκαετιών που έχουν περάσει, υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για το πότε ξεκίνησε η ιστορία που θα απασχολήσει τον επόμενο μήνα το Πολυμελές Πρωτοδικείο Μυτιλήνης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας έδωσαν απ’ την πλευρά της αυτοδιοίκησης οι Δημήτρης Βουνάτσος, Σωτήρης Καρδαράς και Απόστολος Αθανασιάδης, η άκρη του νήματος, εντοπίζεται το 1956 - ίσως και παλαιότερα κατά τον κ. Παπάζογλου -, όταν η τότε Κοινότητα Σιγρίου φέρεται να πούλησε (ή παραχώρησε έναντι συμβολικού τιμήματος) έκταση 1.000 στρεμμάτων στην περιοχή Βεϊλής Σιγρίου, στην ΤΕΛ Α.Ε., ιδιοκτήτρια εταιρεία και του συγκροτήματος «Δελφίνια» στο Μόλυβο.

Πληροφορίες (που δε στάθηκε ικανό να επιβεβαιώσουμε) αναφέρουν ότι η μεταβίβαση της έκτασης συνοδευόταν απ’ τον όρο μέσα σε συγκεκριμένο χρόνο η έκταση να χρησιμοποιηθεί για την ανέγερση τουριστικής μονάδας. Οι ίδιες πληροφορίες, που αναμένεται να απασχολήσουν και το δικαστήριο, επιμένουν ότι υπήρχε και όρος ακύρωσης της πράξης μεταβίβασης αν δεν εκπληρωνόταν ο σκοπός διάθεσής της. Ίσως για αυτό οι δημοτικές αρχές του πρώην Δήμου Ερεσού - Αντίσσης, στο παρελθόν, και τώρα του Δήμου Λέσβου, να ορίζουν δικηγόρο για την υπεράσπιση των δημοτικών συμφερόντων στη δικαστική διεκδίκηση της ΤΕΛ Α.Ε. για την επίμαχη έκταση, που εκτός από ιδιωτική ή δημόσια, μπορεί να είναι και δημοτική.

Το πάρκο απολιθωμάτων της Πλάκας διεκδικεί, μεταξύ άλλων, ως ιδιοκτησία της η Τουριστική Εταιρεία Λέσβου Α.Ε.

Διεκδίκηση που ουσιαστικά ξεκίνησε απ’ το 2008 και φτάνει μετά από αρκετές αναβολές σύντομα στο ακροατήριο, όπου και θα εκδικαστεί η αγωγή τής ΤΕΛ Α.Ε. κατά του Ελληνικού Δημοσίου και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Το Δημόσιο αναμένεται να εκπροσωπήσει στη δίκη η νομική σύμβουλος του κράτους στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Καλλιόπη Σπύρου, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους η Φανή Καρδάτου, ενώ ο Δήμος Λέσβου όρισε τον Άρη Ελευθερίου. Την ενάγουσα εταιρεία εκπροσωπεί ο Στρατής Καπλανέλλης.

Βασικοί μάρτυρες απ’ την πλευρά του Δημοσίου θα είναι ο διευθυντής του Μουσείου, Νίκος Ζούρος, και ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δασών Ν. Λέσβου, Φώτης Κράλης, οι οποίοι εν όψει της δίκης δεν ήθελαν (όπως και εκπρόσωπος της ΤΕΛ Α.Ε.) να μιλήσουν στο «Ε» και να δημοσιοποιηθούν εκ των προτέρων οι απόψεις τους.

Τι ανήκει και τι όχι στο Δημόσιο στα νησιά του Βορείου Αιγαίου;
Πληγές απ’ το παρελθόν…

Για ακόμη μία περίπτωση, η έλλειψη κτηματολογίου και ειδικά στα νησιά του Βορείου Αιγαίου παραπέμπει στη Δικαιοσύνη θέματα ιδιοκτησιακού ενδιαφέροντος, που εν προκειμένω «θίγουν» ακόμη και το πάρκο του Απολιθωμένου Δάσους στη θέση Πλάκα. Τα θέματα αυτά έρχονται ως προβλήματα απ’ το μακρινό παρελθόν σ’ όλα τα νησιά του Βορείου Αιγαίου που απελευθερώθηκαν το 1912, αλλά από τότε παραμένει ασαφές τι ανήκει και τι όχι στο Δημόσιο.

Περιουσία εκκλησιαστική, περιουσίες δίχως τίτλους, αγοραπωλησίες που έγιναν στη συνέχεια, τίτλοι που αποκτήθηκαν ή προϋπήρχαν ακόμη και απ’ την Τουρκοκρατία και τώρα αμφισβητούνται, αλλά και τα ανταλλάξιμα κτήματα στη συνέχεια, συνθέτουν μια ιδιαζόντως πολύπλοκη και περίεργη κατάσταση, που γίνεται ακόμη πιο δύσκολη όταν αφορά σε χορτολιβαδικές εκτάσεις. Πόσο μάλλον στους τεράστιους βοσκοτόπους που υπάρχουν σ’ όλη σχεδόν τη δυτική Λέσβο.

Τμήμα της επίμαχης έκτασης των 1.000 στρεμμάτων στο Σίγρι, στις αρχές της δεκαετίας τού ‘90 φαίνεται να παραδόθηκε απ’ το Δασαρχείο Λέσβου στη Διεύθυνση Γεωργίας και με τη νόμιμη, σύμφωνα με το ισχύον τότε καθεστώς, διαδικασία, πέρασε στη συνέχεια στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Απολιθωμένου δάσους.

Το Δημόσιο, επικαλούμενο και σχετικά πρόσφατη νομοθεσία (νόμο τού 2003) εμφανίζεται να μην αποδέχεται ιδιοκτησία ιδιωτών στη συγκεκριμένη περιοχή. Γενικότερα θεωρεί δικές του τις εκτάσεις που δε διαθέτουν «ισχυρούς» τίτλους, αποδεχόμενο ως τέτοιους κυρίως αυτούς που αφορούν στα ανταλλάξιμα. Είναι αξιοσημείωτο ότι χορτολιβαδικές εκτάσεις για τις οποίες έχουν τίτλους ιδιώτες, αντιμετωπίζονται θεσμικά ως αγροτικές, ενώ αντιθέτως αυτές που διεκδικεί το Δημόσιο, εκλαμβάνονται σχεδόν εξ ορισμού ως δασικές περιοχές.

Ανεξάρτητα, λοιπόν, απ’ το καθεστώς που αφορά στην προστασία των απολιθωμάτων και τους περιβαλλοντικούς όρους που διέπουν την περιοχή του Πάρκου Απολιθωμένου Δάσους σ’ ό,τι αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς της ευρύτερης χορτολιβαδικής έκτασης, το θέμα θα επιλυθεί μόνο όταν τελεσιδικήσει δικαστικώς. Οπότε και η Δικαιοσύνη θα δώσει τίτλο ιδιοκτησίας.