Αιολικοί σταθμοί και φωτοβολταϊκά πάνελ καλύπτουν αυτήν τη στιγμή στη Λέσβο το 13,4% της ζήτησης ενέργειας στο νησί, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν οι εκπρόσωποι της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) στην ενημερωτική σύσκεψη για την «Αιγαία Ζεύξη». Απ’ τα ίδια στοιχεία, προκύπτει πως ενεργειακά το μέλλον του Νομού στο σύνολό του διαγράφεται εξόχως «πράσινο», αφού έχουν δοθεί άδειες και υπάρχουν αιτήματα συνολικά για την παραγωγή 2.313 μεγαβάτ από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).

Κι αυτό δίχως να υπολογίζονται οι τεράστιες δυνατότητες απ’ την αξιοποίηση της γεωθερμίας ή των υβριδικών συστημάτων, όπως του φράγματος της Ερεσού. Αν ανοίξει λοιπόν ο δρόμος με τη διασύνδεση των νησιών, η γη και η θάλασσα των τριών νησιών του Νομού Λέσβου μπορούν να εξασφαλίσουν τεράστιας ισχύος ενέργεια απ’ τον αστείρευτο και ανανεώσιμο πλούτο των ΑΠΕ.

Το 2017 νέο εργοστάσιο
Η κοινή μελέτη που συνέταξαν και παρουσίασαν ο επικεφαλής της Ομάδας τής ΡΑΕ για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, Νίκος Μπουλαξής, η οικονομολόγος της Αρχής Α. Ζαμπέλη και η δικηγόρος Α. Γουρζή, παρέχει εξαιρετικά χρήσιμες πληροφορίες για την ενεργειακή κατάσταση του συνόλου των νησιών, με εξειδίκευση σε στοιχεία για το Βόρειο Αιγαίο και το Νομό Λέσβου.

Κατ’ αρχήν, στη μελέτη παρουσιάζονται τα στοιχεία που αφορούν στην ενεργειακή παραγωγή της Λέσβου, όπου πέραν του υφιστάμενου εργοστασίου που διαθέτει άδειες για την παραγωγή περίπου 100 μεγαβάτ, «εκκρεμεί» και ο αδειοδοτηθείς από το 2009 νέος θερμικός σταθμός στη Σαρακήνα, ισχύος 120 ΜW. Για το νέο εργοστάσιο, η Αρχή παρατηρεί πως υπάρχουν σοβαρές καθυστερήσεις στην υλοποίηση του έργου (λόγω της οικονομικής κατάστασης, έχει διαφοροποιηθεί κάθε αναπτυξιακός προγραμματισμός) και τονίζει πως σύμφωνα με τα στοιχεία τής ΔΕΗ, «η αναμενόμενη ολοκλήρωση θα γίνει στα τέλη τού 2017».

Διασπορά στο νησί της Λέσβου των αδειοδοτημένων αιολικών και υβριδικών σταθμών. Με πράσινο χρώμα αποτυπώνονται τα αιολικά πάρκα της «Αιγαίας Ζεύξης»

Το παρόν…
Η αιχμή της ζήτησης που έχει καταγραφεί σε επίπεδο Λέσβου (το 2010), ανέρχεται στα 71,79 μεγαβάτ, ενώ η εγκατεστημένη ισχύς μονάδων ΑΠΕ από αιολικούς σταθμούς και φωτοβολταϊκά στο νησί είναι στα 18,92 μεγαβάτ. Το ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στην ενεργειακή ζήτηση υπολογίζεται για το νησί της Λέσβου απ’ τη ΡΑΕ στο 13,4%.
Ανάλογα για τη Λήμνο, η αιχμή της ζήτησης έχει καταγραφεί στα 16,9 MW, ενώ η εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων ΑΠΕ στο νησί είναι 2,14 MW. Το ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στη ζήτηση σε επίπεδο Λήμνου διαμορφώνεται στο 2,61%.

Συνολικά, λοιπόν, η παραγόμενη ισχύς στα δύο νησιά φτάνει τα 21 μεγαβάτ, συμβάλλοντας ήδη στην κάλυψη μέρους των αναγκών τους σε ενέργεια.

Η διασπορά των αδειοδοτημένων αιολικών σταθμών στο νησί της Λήμνου

… και το μέλλον
Όλα αυτά τα δεδομένα, όμως, θα αλλάξουν άρδην μόλις εξασφαλιστεί η διασύνδεση των νησιών με το εθνικό ενεργειακό σύστημα, γιατί τότε θα μπορεί να αξιοποιηθούν οι ΑΠΕ διασφαλίζοντας στα νησιά ενεργειακή επάρκεια, παύση της λειτουργίας των πετρελαϊκών σταθμών παραγωγής με συνεπαγόμενη βελτίωση του περιβάλλοντος, απεξάρτηση από το πετρέλαιο και όφελος των Ελλήνων καταναλωτών απ’ τη μείωση των υπηρεσιών κοινής ωφελείας που «επιδοτούν» το μαζούτ στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (απ’ τα 700 εκατ. ευρώ για όλα τα νησιά ετησίως, τα 60 περίπου αφορούν στο Νομό Λέσβου).

Ταυτόχρονα, όπως τόνισαν οι εισηγητές τής ΡΑΕ, θα υπάρξει αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στα νησιά έως και υπερκάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους («εξαγωγή» «πράσινης» ενέργειας προς την ηπειρωτική χώρα), καθώς και σημαντική συμβολή τους στην επίτευξη των στόχων ΑΠΕ της χώρας και στη μείωση των ρύπων.

Η μελέτη τής ΡΑΕ ήταν εξόχως αποκαλυπτική, όμως, και για τα «ποσά» ενέργειας που αφορούν στις ΑΠΕ στο Νομό Λέσβου, αφού δεν έχει αδειοδοτηθεί μόνο η επένδυση της «Αιγαίας Ζεύξης» με 306 μεγαβάτ για τη Λέσβο και με 250 για τη Λήμνο.

Την ανάπτυξη αιολικών πάρκων έχουν ζητήσει απ’ τη ΡΑΕ δύο εταιρείες για το νησί και το θαλάσσιο χώρο του Αγίου Ευστρατίου. Η αρχή επεξεργάζεται:
- Αίτηση της «ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ΑΒΕΤΕ» στο νησί και στο θαλάσσιο χώρο βόρεια - βορειοανατολικά του Αγίου Ευστρατίου, ισχύος 98 ΜW
- Αίτηση της «ΤΖΑΣΠΕΡ Αιολική Ελλάδος ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. & Σία Άγ. Ευστράτιος Ε.Ε.» στο θαλάσσιο χώρο βόρεια - βορειοανατολικά του νησιού ισχύος 445 ΜW

Στις αρχές Ιουνίου δόθηκε άδεια παραγωγής ισχύος 498,15 MW στη «City Electric A.E.» για την κατασκευή αιολικών πάρκων στο θαλάσσιο χώρο ανατολικά της Λήμνου. Για το νησί της Λήμνου εκκρεμούν ακόμη δύο αιτήσεις για επενδύσεις ανεμογεννητριών στη θάλασσα, της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ΑΒΕΤΕ ισχύος 209,1 MW και της «Ρόκας Αιολική - Βόρειος Ελλάς ΙΙ ΑΒΕΕ» 486 MW.

Και στον Άι-Στράτη
Ενδιαφέρον όμως υπάρχει και για το τρίτο νησί του Νομού Λέσβου, τον Άγιο Ευστράτιο, που σήμερα φιλοξενεί ελάχιστα φωτοβολταϊκά και καμμία ανεμογεννήτρια. Για τον Άγιο Ευστράτιο, λοιπόν, έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ αίτηση της «ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ΑΒΕΤΕ» στο νησί και στο θαλάσσιο χώρο βόρεια και βορειοανατολικά του Αγίου Ευστρατίου, ισχύος 98 ΜW, και αίτηση της εταιρείας «ΤΖΑΣΠΕΡ Αιολική Ελλάδος Α.Ε. & Σία Άγ. Ευστράτιος Ε.Ε.» στην ίδια θαλάσσια περιοχή του Αγίου Ευστρατίου, ισχύος 445ΜW.

Προσφάτως, μόλις τον Ιούνιο, η ΡΑΕ ενέκρινε την άδεια παραγωγής για το θαλάσσιο αιολικό πάρκο στο χώρο ανατολικά της Λήμνου της «City Electric A.E.», ισχύος 498,15 MW
Για τη θάλασσα της Λήμνου εκκρεμούν όμως ακόμη δύο αιτήσεις:
- της «ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ΑΒΕΤΕ», ισχύος 209,1 MW
- της «Ρόκας Αιολική - Βόρειος Ελλάς ΙΙ ΑΒΕΕ», για 486 MW

Τέλος, ένα ακόμη αίτημα που εκκρεμεί για το Βόρειο Αιγαίο είναι για την επέκταση του έργου της «Αιγαίας Ζεύξης» σε Σάμο με 134 MW και σε Ψαρρά με 40 ΜW, προφανώς με επέκταση της διασύνδεσης απ’ τη Χίο.

Αθροιζόμενες οι εγκρίσεις και οι αιτήσεις για το Νομό Λέσβου αφορούν στην παραγωγή «πράσινης» ενέργειας 2.313 μεγαβάτ από ΑΠΕ, προδιαγράφοντας μια εντελώς διαφορετική προοπτική για τα νησιά, που βάσει των αιτημάτων μπορούν να γίνουν, με τη βοήθεια των ανέμων που πνέουν στην περιοχή, βασικός τροφοδότης ενέργειας για όλη τη χώρα.