Διαφορετικές πολιτικές αντιλήψεις, αλλά και τεχνοκρατικές προσεγγίσεις, όπως και συμφέροντα κάθε λογής, επιχειρήθηκε χθες να συνδεθούν στην πρώτη ευρεία ενημερωτική σύσκεψη που απευθυνόταν σε ένα ποικίλων ιδιοτήτων, θεσμικά και μη, κοινό της Λέσβου κι έβαλε στη «ζυγαριά» την επένδυση της «Αιγαίας Ζεύξης». Το αναμενόμενο αποτέλεσμα ήταν να διατυπωθούν αμέτρητες ερωτήσεις και απορίες, πάμπολλες επιφυλάξεις, για τις οποίες υπήρχαν εξίσου πολλές διευκρινίσεις αλλά και δεσμεύσεις.

Αυτό που δεν ήταν αναμενόμενο, ήταν το σχετικά καλό κλίμα του διαλόγου, απ’ τον οποίο παρά τις αντιθέσεις μεταξύ των ομιλητών στην εξάωρης διάρκειας διαδικασία, έλειψαν οι «κορώνες έντασης» που θα εκτροχίαζαν τη συζήτηση. Έτσι, κι ενώ δεν υπήρξαν και υπερβολές, ο διάλογος διατηρήθηκε σε επίπεδο επιχειρημάτων, βοηθώντας τους παρισταμένους που ήθελαν να λύσουν απορίες, να ενισχύσουν με εξειδικευμένες γνώσεις την κρίση τους προκειμένου να καταλήξουν σε συμπεράσματα.

Απ’ τη σύσκεψη δεν έφυγαν ικανοποιημένοι όσοι έχουν πολιτική θέση κατά των ιδιωτικών επενδύσεων στην ενέργεια, ή διαφωνούν στο μεγάλο μέγεθος της συγκεκριμένης επένδυσης, αφού κατατέθηκαν σοβαρές ενστάσεις, κυρίως από αυτοδιοικητικούς-στελέχη τού Κ.Κ.Ε. όπως ο Στρατής Κόρακας και ο Βαγγέλης Παλαιολόγος και του ΣΥΡΙΖΑ όπως ο Βασίλης Τεντόμας και ο Γιώργος Πάλλης. Την Τρίτη, ανάλογη σύσκεψη θα γίνει στο ΕΠΑΛ Μούδρου, ενώ ο κύκλος των συσκέψεων για την επένδυση θα κλείσει στις 20 του μήνα με την ενημέρωση της δυτικής Λέσβου.

Στη συνέχεια, το θέμα με την ολοκλήρωση της διαβούλευσης που άνοιξε απ’ το Μάρτιο, θα συζητηθεί στο Περιφερειακό Συμβούλιο Βορείου Αιγαίου, το οποίο και θα κληθεί να γνωμοδοτήσει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος για το εάν συμφωνεί ή όχι με τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχει καταθέσει ο Όμιλος Ρόκας, φορέας του έργου «Αιγαία Ζεύξη».

Κανόνες…
Η όλη διαδικασία της διαβούλευσης που ολοκληρώνεται, τουλάχιστον όπως επεσήμαναν σε γενικές γραμμές οι αυτοδιοικητικοί που συγκάλεσαν τη χθεσινή σύσκεψη, ο αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος, Νίκος Μάρκου, και ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος Λέσβου, Γιάννης Βατός, θα πρέπει να έχει ως βασική συνισταμένη της τη διασφάλιση εκείνων των κανόνων και του πλαισίου που θα ελαχιστοποιήσει τα όποια αρνητικά και τις επιπτώσεις της μεγάλης επένδυσης στην αιολική ενέργεια, μεγιστοποιώντας τα οφέλη απ’ την ενεργειακή διασύνδεση των νησιών, τόσο στο περιβάλλον όσο και στην τοπική οικονομία.

Όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, σαφώς και ο στόχος των ιδιωτών που επενδύουν σε Λέσβο, Λήμνο και Χίο, είναι το κέρδος, αλλά παράλληλα με αυτό είναι και σαφείς οι δυνατότητες των νησιών να επωφεληθούν απ’ την επένδυση. Στην ίδια λογική της θέσπισης κανόνων για την επαύξηση των οφελών απ’ την επένδυση τάχθηκε και ο βουλευτής τής Ν.Δ. Παύλος Βογιατζής, που ζήτησε «επιτέλους να σταματήσει αυτό το παιχνίδι της αντίδρασης για την αντίδραση».

Παρελθόν το εργοστάσιο
Μια ιδιαίτερη διάσταση που δόθηκε στη χθεσινή σύσκεψη της Μυτιλήνης, κυρίως από όσους έχουν δώσει αγώνες για το θέμα του ρυπογόνου εργοστασίου τής ΔΕΗ, ήταν πως με τη διασύνδεση με το ενεργειακό σύστημα της ηπειρωτικής χώρας, κλείνει και μπαίνει σε ψυχρή εφεδρεία η μονάδα τής ΔΕΗ. Ανεξάρτητα απ’ τον όποιο σχεδιασμό της Επιχείρησης για το νησί της Λέσβου, ο υφιστάμενος σταθμός παραγωγής στη βόρεια έξοδο της πόλης θα δουλέψει μόνο αν υπάρξει βλάβη στη σύνδεση με την ηπειρωτική χώρα.

Απ’ την εμπειρία άλλων διασυνδεδεμένων συστημάτων, μικρή σχετικά - όπως ειπώθηκε στη σύσκεψη - τέτοια βλάβη έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα μόνο μία φορά, στην Ιταλία, όπου για ένα μήνα αποκόπηκε ενεργειακά νησιωτική περιοχή. Εκεί όμως υπήρχε «μονό καλώδιο», ενώ το σύστημα που θα συνδέει τη Λέσβο με τη Λάρυμνα θα είναι «διπλής κατεύθυνσης», οπότε και μειώνεται στο ελάχιστο η περίπτωση βλάβης στη διασύνδεση.


Αδιάλειπτη παροχή ενέργειας αντί για ακριβό πετρέλαιο
60 εκατ. ευρώ λιγότερο «βάρος»

Ο διευθύνων σύμβουλος Ενέργειας του Ομίλου Ρόκας, Θανάσης Τσαντήλας, άνοιξε τις ενημερωτικές εισηγήσεις και στη συνέχεια, μαζί με τον υπεύθυνο του Ομίλου για τις Αιολικές Επενδύσεις, Δημήτρη Χριστοφοράτο, και άλλα στελέχη που συμμετείχαν, απάντησαν στις ερωτήσεις που τέθηκαν προς τους επενδυτές.

Ο κ. Τσαντήλας παρουσίασε στοιχεία για τον Όμιλο, που σήμερα όπως είπε διαθέτει τη μεγαλύτερη εγκατεστημένη ισχύ σε αιολική ενέργεια σε Ελλάδα και Κύπρο, παράγοντας από ανεμογεννήτριες ισχύ 300 μεγαβάτ, ενώ έχει πολύ περισσότερες αδειοδοτήσεις (706 μεγαβάτ είναι μόνο η άδεια της ΡΑΕ για το Βόρειο Αιγαίο). Στη συνέχεια, ανέφερε πως δίνει έμφαση στην απασχόληση ντόπιου δυναμικού, ενώ μιλώντας για τα πλεονεκτήματα που θα εξασφαλίσει, όπως ανέφερε, η επένδυση στα τρία νησιά, σημείωσε ότι θα παρέχει αδιάλειπτη ενέργεια, ασφάλεια στην τροφοδοσία χωρίς πτώσεις τάσης και διακοπές, αξιοποίηση των τοπικών πόρων, όπως και απαλλαγή απ’ την εξάρτηση του μαζούτ. Εξήγησε τα στάδια που έχει ακολουθήσει η επένδυση και αναφερόμενος στο χρονοδιάγραμμα το οποίο θέτει για το επόμενο διάστημα, επεσήμανε πως:

- Μέχρι το τέλος τού 2012 θα έχει δοθεί η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων.

- Μέσα στο 2013 θα εξασφαλιστεί η γη για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών και προς το τέλος του ίδιου χρόνου θα εκδοθεί η άδεια εγκατάστασης.

- Την τριετία 2014 - 2016 θα κατασκευαστεί το έργο.

Ο διευθύνων σύμβουλος Ενέργειας του Ομίλου Ρόκας, Θανάσης Τσαντήλας, ο υπεύθυνος για τις Αιολικές Επενδύσεις, Δημήτρης Χριστοφοράτος, και στελέχη του Ομίλου έδωσαν απαντήσεις και εξηγήσεις σε μια σειρά ερωτημάτων που τέθηκαν

270 χιλιόμετρα καλώδιο
Ακολούθησε η εισήγηση της ΡΑΕ για τα στοιχεία αδειοδότησης και λειτουργίας των έργων ΑΠΕ στα μη διασυνδεδεμένα νησιά Λέσβο, Λήμνο και Χίο - Οινούσες - Ψαρρά απ’ την οικονομολόγο της Αρχής Α. Ζαμπέλη, ενώ συμμετείχαν στη σύσκεψη και η δικηγόρος Α. Γουρζή και ο επικεφαλής της Ομάδας για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, Νίκος Μπουλαξής.

Ο κ. Μπουλαξής στην παρέμβασή του υποστήριξε ότι λύνεται το ενεργειακό με την επένδυση, ενώ συνολικά όλα τα νησιά δε θα είναι αντιμέτωπα με το μείζον πρόβλημα του ακριβού πετρελαίου. Σε ετήσια βάση, όπως ανέφερε ο κ. Μπουλαξής, ενισχύονται τα νησιά όλης της χώρας με 700 εκατ. ευρώ επιδότησης λόγω των αυτόνομων σταθμών παραγωγής ενέργειας με μαζούτ. Μόνο για τα τρία νησιά Λέσβου, Χίου και Σάμου, η ελάφρυνση με τη διασύνδεση των Ελλήνων καταναλωτών, θα είναι ετησίως περίπου 50 με 60 εκατ. ευρώ.

Στη συνέχεια, ο εκπρόσωπος της ΑΔΜΗΕ, Θανάσης Κορωνίδης, αναφέρθηκε στα δεδομένα της διασύνδεσης τονίζοντας πως το καλώδιο που θα συνδέει τα τρία νησιά μέσω της Λέσβου με τη Λάρυμνα, θα είναι 270 χιλιομέτρων, κι αναγκαστικά με συνεχές ρεύμα, αφού το εναλλασσόμενο δεν έχει τις ίδιες δυνατότητες σταθερότητας για τέτοιες αποστάσεις.

Για τα απολιθώματα
Στη συνέχεια άνοιξε απ’ τον πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου, Σταύρο Δημηρούδη, κατάλογος για τις ερωτήσεις-τοποθετήσεις, στον οποίο εγγράφηκαν πάνω από 40 ομιλητές, εκ των οποίων πάρα πολλοί είχαν περισσότερες της μίας ερωτήσεις, κάποιοι άλλοι δε, πήραν το λόγο πολλές φορές. Έτσι, δεδομένων και των απαντήσεων που δίνονταν, η σύσκεψη ξεκίνησε λίγο μετά τις 10 το πρωί και ολοκληρώθηκε στις 4 το απόγευμα. Περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι φορέων, αλλά και τοπικών φορέων των περιοχών όπου θα τοποθετηθούν οι ανεμογεννήτριες, όπως και συλλόγων και αρκετοί πολίτες, υπέβαλαν ερωτήματα στα οποία κυριάρχησαν είτε τα δεδομένα της επένδυσης και οι συνέπειες για το περιβάλλον (πώς και από πού θα χρηματοδοτηθεί, τι τεχνολογίας θα είναι οι ανεμογεννήτριες, πού θα διατεθούν τα μπάζα απ’ το έργο, αν θα είναι κοινόχρηστοι οι δρόμοι που θα διανοιχθούν, αν θα προκαλούν θόρυβο κατά τη λειτουργία τους, αν θα υπάρχει ραδιενέργεια, αν θα επηρεαστεί η χλωρίδα και η πανίδα, ποιος θα είναι ο τζίρος του Ομίλου ετησίως, γιατί το έργο δεν έγινε απ’ τη ΔΕΗ ή από το Δήμο Λέσβου, τι θα γίνει αν κάποιος δε θέλει να πουλήσει ή να νοικιάσει τη γη του κ.ά.), είτε οικονομικά στοιχεία (ποια θα είναι τα αντισταθμιστικά οφέλη, πόσοι θα απασχοληθούν κατά την κατασκευή και πόσοι ως μόνιμο προσωπικό).

Ένα απ’ τα θέματα στα οποία δόθηκε έμφαση, ήταν η επένδυση σε σχέση με το μοναδικό μνημείο της φύσης του νησιού, το απολιθωμένο δάσος Σιγρίου, που βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της επένδυσης. Στις διασφαλίσεις που ζήτησε ο διευθυντής του Μουσείου, Νίκος Ζούρος, για την προστασία των όποιων ευρημάτων-απολιθωμάτων εντοπιστούν κατά τις εκσκαφές, όπως και στο αίτημα του κ. Βογιατζή να γίνουν οι εργασίες αυτές υπό την επίβλεψη του Μουσείου, απ’ τον Όμιλο διατυπώθηκε η δέσμευση πως θα είναι εκ των ουκ άνευ η προστασία των απολιθωμάτων. Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε πως στην περιοχή του Άργους, δίχως εμφανή αρχαιολογικά ευρήματα, υπήρξε συστηματική αρχαιολογική έρευνα.