Ξενοφών Ε. Μαυραγάνης

Το ουζερί (αφήγημα)

Εκδόσεις Νησίδες και Λέσχη Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος»

2016, σελ. 102

Εξαιρετικός πεζογράφος, ο Ξενοφών Ε. Μαυραγάνης μάς έχει δώσει τέσσερις συλλογές διηγημάτων, αποσπώντας θετικότατες κριτικές: «Ο θείος μου ο άγιος» (Εμπρός, 2009), «Ψάρι με κεφάλι και ουρά» (Νησίδες, 2011), «Προς το παρόν υγιαίνω» (Νησίδες, 2013), «Ανασαμιά» (Νησίδες, 2014).

Το παρόν αφήγημά του με τον τίτλο «Ουζερί», ξεκινάει ως εξής: «Εξ αρχής θεωρήθηκε ως χώρος μακράν της αξιοπρεπούς διαβιώσεως των φρονίμων και σοβαρών νοικοκυραίων κείμενος, ως τόπος απαγορευμένος για εμφορούμενος από υγιείς αρχές ανθρώπους, δηλαδή, μ’ ένα λόγο, ως τόπος απώλειας ψυχών της μικρής μας πόλης. Ίσως και γι’ αυτό, όταν ένα χειμωνιάτικο Σαββατόβραδο άνοιξε τις πύλες του, δεν πραγματοποιήθηκε ο κατά τα ειωθότα καθιερωμένος αγιασμός, για να πάνε καλά οι δουλειές. Το αν κλήθηκε και αρνήθηκε (απίστευτο, πάντως) να παρευρεθεί ιερέας ή δεν κλήθηκε παντάπασιν, δεν έγινε γνωστό. Το σίγουρο είναι πως μέχρι εκείνη τη στιγμή, αρχές Φεβρουαρίου του 1952, τέτοιο μαγαζί δεν είχαμε ξαναδεί. Και μάλιστα με το παράξενο για μας όνομα ΟΥΖΕΡΙ. Όλοι καταλαβαίναμε, βέβαια, πως ήταν κάτι σχετικό με το ούζο, ποτό συνυφασμένο με τη ζωή μας και τη ζωή του τόπου μας, αλλά τέτοια λέξη δεν είχαμε ξανακούσει…».

Ο Μαυραγάνης με λογοτεχνική μαεστρία και μπόλικο χιούμορ μάς δίνει την τοιχογραφία μιας εποχής και ενός χωριού -Πλωμάρι-, τα ήθη και έθιμα, τον τρόπο ζωής των κατοίκων και τις ασχολίες τους και πολλά άλλα. Η αφήγησή του καλοδουλεμένη, ρέει αβίαστα και το βιβλίο διαβάζεται μονορούφι.

Να ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα: «Αυτή, λοιπόν, την άνοιξη έφτασε για να τραγουδήσει μια τραγουδίστρια που ξεχώριζε από τις συνήθεις ντιζέζ. Ήταν το ντύσιμό της, η συμπεριφορά της, το όλο παρουσιαστικό της, που δημιουργούσε αυτήν την ξεχωριστή αίσθηση. Στα τριάντα της περίπου, την συνόδευε ένας μπουζουξής, μάλλον νεότερός της, που δεν έδινε την εικόνα εραστή ή τέλος πάντων συνοδού με στενότερη σχέση. Άλλωστε, εξακριβωμένο αυτό, ζήτησαν από τη Βασιλική δύο ξεχωριστά δωμάτια. Τα πράγματα ήταν κάπως δύσκολα, μιας και τα δωμάτια της Βασιλικής ήταν δίκλινα και τρίκλινα, αλλά, τέλος πάντων, με λίγες δραχμές παραπάνω, η λύση βρέθηκε και το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε. Εντύπωση, πάντως, έκανε το γεγονός ότι το απόγευμα της πρώτης μέρας, πριν ακόμα πραγματοποιήσει την πρώτη της εμφάνιση, βγήκε περίπατο στο κορδόνι του λιμανιού, περιδιάβηκε τον μόλο και τη θάλασσα, που ύστερα από έναν βαρύ και πολύ σκληρό χειμώνα αναπαυόταν νωχελικά ήρεμη, ανακτώντας τις πρασινογάλαζες καλοκαιρινές αποχρώσεις της. Ύστερα ακούμπησε το σώμα της σε μια από τις χάλκινες δέστρες των κάβων, που έμοιαζαν λίγο με ατομικά καθίσματα, κι άφησε το βλέμμα της να περιπλανιέται για ώρα στο Αιγαίο, που έφτανε απ’ τη μια ως τη Χίο και από τη άλλη ως την είσοδο του κόλπου της Σμύρνης. Το ουζερί ήταν τίγκα το βράδυ. Όχι καρέκλα και τραπέζι δεν υπήρχε, ούτε γωνιά να σταθείς όρθιος δεν περίσσευε…».

Π.Σ.