«Κάψαλα» και «Κλήδονας» στο Ακράσι

Αναβιώνουν τα πατροπαράδοτα έθιμα

22/06/2012 - 15:49

Το έθιμο του «Κλήδονα» και τα «Κάψαλα» θα γιορτάσει το Σάββατο 23 και την Κυριακή 24 Ιουνίου στις 7 το απόγευμα, στο χωριό του, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ακρασίου «ΑΚΡΑ-ΣΙΩΝ».

Το έθιμο του «Κλήδονα» και τα «Κάψαλα» θα γιορτάσει το Σάββατο 23 και την Κυριακή 24 Ιουνίου στις 7 το απόγευμα, στο χωριό του, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ακρασίου «ΑΚΡΑ-ΣΙΩΝ». Το έθιμο γιορτάζεται με το γενέθλιο του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου ή, όπως είναι γνωστό στο Ακράσι, «Τ’ Αγιού Γιαννιού τ’ Ηλτρουπιού», που συμπίπτει με το θερινό ηλιοστάσιο, όταν γίνεται η μετάβαση από την άνοιξη στο καλοκαίρι, και ο Σύλλογος θα το γιορτάσει με μια σειρά από εκδηλώσεις, που απευθύνονται σε όλους τους κατοίκους.

Τέτοια εποχή είναι που ο κόσμος ανάβει φωτιές, τα γνωστά «Κάψαλα», ως προσάναμμα για τα οποία χρησιμοποιούνται τα αποξηραμένα μαγιάτικα στεφάνια των κατοίκων του χωριού.

Ο Σύλλογος αναβιώνει τα δύο έθιμα τα τελευταία δύο χρόνια. Την παραμονή τ’ Άι-Γιαννιού, Σάββατο για φέτος, ανάβονται οι φωτιές, τις οποίες πηδούν μικροί και μεγάλοι, πιστεύοντας πως η φωτιά διώχνει από πάνω τους τις αρρώστιες. Την ίδια ημέρα, ένα κορίτσι ή αγόρι, συνήθως πρωτότοκο και με τους δύο γονείς εν ζωή, φέρνει από τη βρύση ή το πηγάδι «τ’ αμίλητο νερό» (λέγεται έτσι γιατί δεν πρέπει να μιλήσει σε κανέναν σε όλη τη διαδρομή) μέσα σε ένα πήλινο δοχείο, στο οποίο πατροπαράδοτα όλοι, αλλά κυρίως οι νέες και οι νέοι, έριχναν ο καθένας από ένα μικροαντικείμενο (π.χ. κουμπί, δαχτυλίδι, σκουλαρίκι κ.λπ.), το ονομαζόμενο «ριζικάρι». Στη συνέχεια σκέπαζαν το δοχείο με ένα άσπρο ή κόκκινο πανί και το έδεναν με κλαδί λυγαριάς, λέγοντας:

«Κλειδώνουμι του κλήδουνα
Μι τ’ Άι-Γιαννιού την χάρη
Και κάθε καλορίζικος/-η
Κάθε καλό να πάρει»

Στη συνέχεια έβαζαν το πήλινο δοχείο (τον Κλήδονα) όλη τη νύχτα έξω, «για να το βλέπουν τ’ άστρα». Το άνοιγαν πλέον ανήμερα της γιορτής του αγίου, το απόγευμα (Κυριακή φέτος), λέγοντας:

«Ανοίξιτι του κλήδουνα
Μι τ’ Άι-Γιαννιού την χάρη
Κι όποιο ‘ ναι καλορίζικο
Τώρα θε να προβάλει»

Το παιδί που έφερε το αμίλητο νερό βγάζει ένα - ένα τα ριζικάρια από τον Κλήδονα, ενώ ταυτόχρονα λέγεται για τον καθένα στον οποίο ανήκει κάθε ριζικάρι, από ένα επαινετικό ή πειραχτικό τετράστιχο. Από το συσχετισμό του αντικειμένου με το τετράστιχο, έβγαινε η μαντεία.

Το διήμερο θα αναβιώσει και φέτος στο Ακράσι από τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού, που καλεί μικρούς και μεγάλους να ζήσουν τα πατροπαράδοτα έθιμα στην πλατεία του χωριού.

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey