Σκέφτεστε να πάρετε γατούλα αλλά δεν το αποφασίζετε γιατί σας λένε συχνά ότι «γάτες και εγκυμοσύνη δε συμβιβάζονται» ή ότι «οι γάτες προκαλούν στειρότητα»; Έχετε γατούλα, αλλά και προβλήματα με τους γείτονές σας γιατί φοβούνται ότι η γατούλα «θα τους κολλήσει τοξόπλασμα»;

Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά βρίσκεται στην ενημέρωση σχετικά με την τοξοπλάσμωση.

Τι είναι η τοξοπλάσμωση;

Η τοξοπλάσμωση είναι ένα συνήθως χρόνιο παρασιτικό νόσημα των ζώων και του ανθρώπου σε ολόκληρο τον κόσμο και οφείλεται στο πρωτόζωο παράσιτο Toxoplasma gondii.

Στους ιστούς του ανθρώπου και των ζώων παράγονται οι «κύστες» του τοξοπλάσματος, μέσα στις οποίες το παράσιτο επιβιώνει ολόκληρη τη ζωή του μολυσμένου ατόμου ή ζώου.

Πώς μεταδίδεται;

Η μετάδοση του παρασίτου στον άνθρωπο γίνεται:

α) με τις «κύστες» του παρασίτου, όταν καταναλώνεται ωμό ή ατελώς ψημένο κρέας μόσχου, προβάτου, χοίρου κ.ά. (κιμάς, γύρος, σουβλάκι κ.ά.). Στη χώρα μας είναι μολυσμένα σχεδόν ένα στα δύο βοοειδή, ένα στα τέσσερα πρόβατα, αίγες κ.ά.

β) με τις ώριμες ωοκύστες του παρασίτου, όταν καταναλώνονται άπλυτα ή ατελώς πλυμένα μολυσμένα φρούτα, λαχανικά, χόρτα

γ) με τα μεροζωίδια του παρασίτου, που βρίσκονται στο αίμα της εγκύου (ανθρώπου και ζώου) και το γάλα της μητέρας, και είναι δυνατόν να μολύνουν αντίστοιχα τα έμβρυα και τα νεογέννητα.

Πώς σχετίζεται η γάτα με τη μετάδοση;

Η γάτα ΔΕ σχετίζεται άμεσα με τη μόλυνση του ανθρώπου ή των ζώων με το παράσιτο, επειδή το κρέας της δεν καταναλώνεται στη χώρα μας. Η γάτα διασπείρει μόνο τις άωρους ωοκύστες του παρασίτου στο περιβάλλον.

Όταν η γάτα μολύνεται για πρώτη ή δεύτερη φορά με το παράσιτο (οι γάτες χωρίς ιδιοκτήτη, με την κατανάλωση ωμού κρέατος, με τρωκτικά κ.ά.), αποβάλλει σε λίγες εβδομάδες μαζί με τα κόπρανά της στο περιβάλλον, τις άωρους ωοκύστες του παρασίτου, οι οποίες καθίστανται ώριμες σε διάστημα δυο - τεσσάρων ημερών (όταν οι συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας του περιβάλλοντος είναι άριστες). Ο άνθρωπος και τα ζώα μολύνονται μόνο με τις ώριμες ωοκύστες.

Όταν η γάτα μολύνεται για δεύτερη ή τρίτη φορά με το παράσιτο, τότε αναπτύσσεται σε αυτήν ανοσία, με αποτέλεσμα να διακόπτεται ο πολλαπλασιασμός του παρασίτου και να μην αποβάλλονται άωροι ωοκύστες στο περιβάλλον. Συνολικά η γάτα σε ολόκληρη τη ζωή της αποβάλλει άωρους ωοκύστες του παρασίτου για δυο με 20 ημέρες.

Στη χώρα μας η συχνότητα μόλυνσης της γάτας που τρέφεται με ωμό κρέας, ποντίκια κ.ά., είναι μόνο 0,9%, ενώ η κατοικίδια γάτα έχει ελάχιστες πιθανότητες να μολυνθεί με το παράσιτο, επειδή συνήθως δεν καταναλίσκει ωμό ή ατελώς ψημένο κρέας, ποντίκια κ.ά..

Τι συνέπειες έχει η τοξοπλάσμωση στον άνθρωπο;

Αλλοιώσεις και συμπτώματα του νοσήματος εμφανίζονται συνήθως στο 30% των μολυσμένων ατόμων και αφορούν σχεδόν κατά κανόνα στην πρώτη μόλυνση του ατόμου με το παράσιτο ή σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα.