Παρουσιάστηκε, το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης, η επανέκδοση του ξεχωριστού βιβλίου του αείμνηστου αρχαιολόγου Ιωάννη Δ. Κοντή «Λεσβιακό πολύπτυχο», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Αιολίδα». Την παρουσίαση, που έγινε στα πλαίσια των «Βιβλιοσυζητήσεων» που διοργανώνει το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Ευεργέτουλα από κοινού με τη Βιβλιοθήκη, παρακολούθησαν πολλοί Μυτιληνιοί, που στο τέλος εξέφρασαν και τις δικές τους απόψεις τόσο για το ίδιο το βιβλίο και τη μεγάλη του σημασία, όσο και για το πώς θα μπορούσε να διανθιστεί η ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα του νησιού από εδώ και πέρα.

Όπως δηλώνει και ο τίτλος του, το βιβλίο του Ιωάννη Δ. Κοντή δεν είναι ένα βιβλίο απλώς αρχαιολογικού χαρακτήρα, αλλά μια ουσιαστική αναδρομή στην αρχαία και νεώτερη λεσβιακή ιστορία, την τέχνη και τη λογοτεχνία. Αυτό διαπιστώνει όποιος διαβάσει τις σελίδες του και γι’ αυτό κατά την προχτεσινή παρουσίαση χαρακτηρίστηκε από αρκετούς ως ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για όποιον επιζητά μια ουσιαστική γνωριμία με τη Λέσβο και τον πολιτισμό της, πέρα από τις «φανταχτερές» τουριστικές εκδόσεις που κυκλοφορούν.

«Ένας εξαιρετικός οδηγός του νησιού»
«Πρόκειται για έναν εξαιρετικό “αρχαιολογικό” οδηγό», ανέφερε χαρακτηριστικά ο θεολόγος Αθανάσιος Καλαμάτας, που παρουσίασε το βιβλίο στο κοινό. «Το βιβλίο του Ιωάννη Κοντή μάς πάει πίσω στο χρόνο.

Ο συγγραφέας πετυχαίνει να δώσει ένα γόνιμο προβληματισμό για το πώς ένας συγκεκριμένος χώρος, η Λέσβος, διέπλασε μια ευρεία πολιτισμική ταυτότητα, προσπαθώντας να συνδυάσει την ιστορία με την τέχνη και τη λογοτεχνία και φτιάχνοντας έτσι ένα πρώτης τάξεως εργαλείο για μελέτη.»

«Το “Λεσβιακό πολύπτυχο” συμπυκνώνει όλα τα χαρακτηριστικά στοιχεία της λεσβιακής κοινωνίας, όπως διαμορφώθηκε μέχρι σήμερα», συνέχισε κατά την εισήγησή του ο κ. Καλαμάτας, αναφερόμενος στα τρία μέρη του βιβλίου που ξεκινούν από την αρχαιότητα, περνούν από τη βυζαντινή και μεσαιωνική Λέσβο και φτάνοντας στα νέα δεδομένα. «Η επανέκδοσή του από τις εκδόσεις “Aιολίδα”, με πρόλογο του Παναγιώτη Μιχαηλάρη και παρουσίαση της ζωής, του έργου και της προσωπικότητας του συγγραφέα από τον Κώστα Μίσσιο, αποτελεί μια εξαιρετική δουλειά, με άψογο κείμενο, εντυπωσιακό φωτογραφικό υλικό και εξώφυλλο και είναι άκρως σημαντική για το χώρο των βιβλίων.»

Τα σχόλια του κοινού
Στην προχτεσινή παρουσίαση παρευρέθηκαν ο διευθυντής της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Λέσβου, Βασίλης Κοντάρας, ο πολυπράγμων Μάκης Αξιώτης, ο σχολικός σύμβουλος Φιλολογίας, Στρατής Αναγνώστου, ο πρόεδρος του ΦΟΜ «Ο Θεόφιλος», Περικλής Μαυρογιάννης, ο υπεύθυνος του Κέντρου Σπουδών Ανατολικής Μουσικής του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, Νίκος Ανδρίκος, και αρκετοί άλλοι, που είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους για το βιβλίο του Ιωάννη Κοντή.

Χαρακτηριστικό ήταν το σχόλιο παρευρισκόμενης εκπαιδευτικού, που όπως η ίδια εξήγησε δεν κατάγεται από τη Λέσβο και βρήκε το «Λεσβιακό πολύπτυχο» ιδιαίτερα καθοδηγητικό και ευκολονόητο. «Μου έκανε πολύ καλή πρώτη εντύπωση, δυσκολεύτηκα να το αφήσω και θεωρώ πως αξίζει να το έχει ο καθένας στη βιβλιοθήκη του», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Για βιβλίο που εύκολα γίνεται κατανοητό από τον καθένα, μίλησαν επίσης οι κ.κ. Αξιώτης και Αναγνώστου, που υπογράμμισαν επίσης τη σημασία τού να υπάρχουν αντίστοιχες εκδόσεις για το νησί, πέρα από τους τουριστικούς οδηγούς, τονίζοντας παράλληλα το μεγάλο αριθμό σχετικών εργασιών που εκπονούνται από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και οι οποίες δε δημοσιεύονται.

Η αίθουσα της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Μυτιλήνης, που φιλοξένησε την παρουσίαση

Είπαν για το «Λεσβιακό πολύπτυχο»…

Τρεις σημαντικοί εκπρόσωποι των Γραμμάτων έχουν μιλήσει με τα καλύτερα λόγια για το «Λεσβιακό πολύπτυχο» και το συγγραφέα του. Διά στόματος του φιλολόγου Παναγιώτη Σκορδά, που ήταν και ο συντονιστής της προχτεσινής παρουσίασης, ακούστηκαν τα σχόλια του Κλεάνθη Παλαιολόγου, ενώ άλλοι δύο άνδρες, ο Μίμης Ελευθεριάδης και ο Γιώργος Βαλέτας, έχουν γράψει για τη δουλειά του.

«Μιαν έκδοσι αληθινά μνημειώδη, το “Λεσβιακό πολύπτυχο” […] όπου ο εκλεκτός συγγραφέας δείχνει τη βαθειά αγάπη του για τη Λέσβο μας, αλλά και τη βαθύτατη γνώση της ιστορίας της, των μνημείων της, της λαογραφίας και γενικά όλων των θεμάτων που αφορούν στη Λέσβο», είναι τα λόγια που έγραψε ο Κλεάνθης Παλαιολόγος για το βιβλίο.

Ο Μίμης Ελευθεριάδης, από πλευράς του, γράφει για τον Ιωάννη Κοντή: «Η αγάπη του στην επιστήμη του, ο προσωπικός δυναμισμός του, και η πλατειά του καλλιέργεια τον καθιέρωσαν σα μια απ’ τις πρώτες αξίες στο σύγχρονο κόσμο της Αρχαιολογίας. Εκείνο που ιδιαίτερα τον χαρακτήριζε, ήταν η υπευθυνότητα.»

Τέλος, ο Γιώργος Βαλέτας λέει: «Γυρίζοντας τις αρχαιότητες της Λέσβου μαζί με τον Παρασκευαΐδη, κληρονόμησε τη μέθοδο και το πνεύμα του… Ήταν πνεύμα ερευνητικό, στοχαστικό, δύσκολο και βαθύ…»

Λίγα λόγια για το συγγραφέα και το βιβλίο

Η δεύτερη αυτή έκδοση του βιβλίου του αείμνηστου αρχαιολόγου Ιωάννη Δ. Κοντή, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Αιολίδα» με πρόλογο του Παναγιώτη Μιχαηλάρη και παρουσίαση της ζωής, του έργου και της προσωπικότητας του συγγραφέα από τον Κώστα Μίσσιο, είναι μια ουσιαστική αναδρομή στην αρχαία και νεώτερη λεσβιακή ιστορία.

Ο συγγραφέας του βιβλίου, ένας αρχαιολόγος «παλαιού» τύπου, με ευρεία μόρφωση και παιδεία, ένας κλασσικός αρχαιολόγος με μεγάλη αγάπη και φροντίδα για τα μνημεία του νέου ελληνισμού, μόνο ένα τέτοιο βιβλίο θα μπορούσε να γράψει για τη Λέσβο. Ένα βιβλίο, δηλαδή, που από τα προϊστορικά χρόνια θα έφθανε, με άνεση και σταθερό βηματισμό, στα κλασσικά, στα ρωμαϊκά και από εκεί στην Τουρκοκρατία, στη Λεσβιακή Άνοιξη και στο Θεόφιλο.

Βιογραφικό
Ο Γιάννης Κοντής γεννήθηκε στο Αϊβαλί το 1910. Στη Μυτιλήνη, όπου ήρθε μετά την Καταστροφή, τελείωσε το γυμνάσιο και αμέσως μετά φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή (Τμήμα Αρχαιολογίας) του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από τον Απρίλιο του 1935 και για ένα χρόνο υπηρέτησε ως έκτακτος αρχαιολόγος στο Μουσείο Μυτιλήνης και στη συνέχεια, έως το τέλος τού 1936, στο Υπουργείο Παιδείας με την πιο πάνω ιδιότητα, και αφού πέρασε όλες τις βαθμίδες της υπηρεσίας προάχθηκε σε γενικό έφορο αρχαιοτήτων. Πέθανε στο Λονδίνο, όπου είχε πάει για εγχείρηση στις 2 Σεπτεμβρίου 1975.