Η αλήθεια είναι ότι περνάμε μια χαρά με τους μύθους μας και το μόνο που έχουμε να φοβηθούμε, είναι μη βρεθεί καμμιά Ρεπούση στο μέλλον και τους καταστρέψει. Δεν αναφερόμαστε στο Κρυφό Σχολειό, ούτε στο Χορό του Ζαλόγγου. Αυτά είναι θεμέλια της εθνικής μας ιδιοπροσωπίας και αλίμονο σε όποιον τα αμφισβητήσει. Αναφερόμαστε στα εθνικά μας παραμύθια, που αυτές τις μέρες υφαίνονται, για το «κούρεμα» του χρέους και τη σχέση του με τη λιτότητα.

Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι το 2010 «κουρευόταν» το χρέος που κατείχαν οι ιδιώτες· μεταξύ αυτών, οι ευρωπαϊκές και οι ελληνικές τράπεζες. Αυτό, βεβαίως, θα ήθελε μακρές διαπραγματεύσεις, σαν εκείνες που έγιναν το 2011 - 2012 με το PSI, συνεπώς πολύ χρόνο. Αλλά, επειδή στον κόσμο των παραμυθιών όλα είναι εφικτά, ας υποθέσουμε ότι κάποιο βράδυ όλοι σχεδόν οι πιστωτές είχαν κάποιου τύπου επιφοίτηση και συναινούσαν. Αυτό σημαίνει ότι και το 2010 το κράτος θα μπορούσε να ξοδέψει μόνο για τη λειτουργία του (χωρίς δηλαδή τόκους) 24 δισ. που ήταν το πρωτογενές έλλειμμα του 2009;

Το θέμα είναι ότι η λιτότητα που επιβλήθηκε τα τρία προηγούμενα χρόνια, δεν ήταν για να αποπληρωθεί το χρέος· αυτό απλώς μεταφέρθηκε στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και στο Δ.Ν.Τ.. Η λιτότητα έγινε για να μην παραγάγει το κράτος μετά το 2013 επιπλέον χρέος. Το 2010 πονέσαμε, αλλά φεσώσαμε τις επόμενες γενιές με 10,9 δισ. επιπλέον χρέους· τόσο ήταν το πρωτογενές έλλειμμα. Το 2011 προσθέσαμε άλλα 4,9 δισ. και το 2012 περί τα 3,5 δισ..

Φέτος ελπίζουμε ότι το κράτος θα έρθει ίσα βάρκα - ίσα νερά. Δηλαδή η μέχρι στιγμής λιτότητα - άσχετα αν τα βάρη της δεν επιμερίστηκαν δίκαια - δεν ήταν να πληρώσουμε τους δανειστές μας· ήταν για να μην έχουμε ανάγκη να δανειζόμαστε μετά το 2013 επιπλέον χρήματα για τη λειτουργία του κράτους.

Σωστά λέει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και βουλευτής τού ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Σταθάκης: «Το Μνημόνιο τελειώνει το Μάιο του 2014, σε ένα χρόνο από σήμερα. Τότε θα δοθεί η τελευταία δόση της δανειακής σύμβασης. Στα χαρτιά το Μνημόνιο θα συνεχιστεί το 2015 και 2016 προκειμένου η Ελλάδα να πετύχει το πλεόνασμα στον προϋπολογισμό τού 5% τού ΑΕΠ, με το οποίο υποτίθεται ότι θα πληρώνει τους τόκους μέχρι το 2020» («Το ελληνικό σταυροδρόμι», «Κ», 9/6/2013).

Να σημειώσουμε το «υποτίθεται», διότι πραγματικά το χρέος δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί στην ολότητά του, αλλά αυτό είναι ένα ζήτημα που αφορά το 2015 και παραπέρα. Μέχρι τώρα οι κυβερνήσεις είχαν ελλείμματα να συμμαζέψουν και λίγο πολύ το κατάφεραν.

Τότε, προς τι ο τριετής κουρνιαχτός με το «δε χρωστάμε, δεν πληρώνουμε»; Έτσι κι αλλιώς, και χρωστάμε και δεν πληρώνουμε και δανειζόμαστε επιπλέον για να γίνει η προσγείωση της ελληνικής οικονομίας στα παραγωγικά της κυβικά πιο ομαλή, απ’ όσο θα γινόταν με μια ξαφνική στάση πληρωμών. Γιατί, λοιπόν, η νέα μυθολογία περί «σωστής διαπραγμάτευσης» (δηλαδή, πόσο πιο σωστή να γίνει μια διαπραγμάτευση όταν η χώρα μας κατάφερε να πάρει το μεγαλύτερο ποσό δανείου στην ιστορία τού Δ.Ν.Τ., παρά τις εύλογες αντιρρήσεις Βραζιλιάνων, Ινδών κ.λπ.;) ή περί λιτότητας για την αποπληρωμή του χρέους κ.λπ.; Ίσως να ισχύει αυτό που έγραψε ο Αμερικανός ιστορικός Χένρι Μπρουκ Άνταμς: «Πολιτική είναι η συστηματική οργάνωση των εμπαθειών».

(Αναδημοσίευση από την «Καθημερινή», Τρίτη 11 Ιουνίου 2013.)