• Οπτικοακουστικό Υλικό: Αρετή-Μαρία Κατσαρίδου

Οι Φίλοι Ιστορικής Μνήμης και Πολιτιστικής Δημιουργίας θέλοντας να τιμήσουν τη μνήμη του Συμπατριώτη μας Παναγιώτη Νταηπαναγιώτη του Κυριάκου και της Αικατερίνης, με αφορμή την 81^η επέτειο από την απόβαση των συμμάχων στη Νορμανδία, διοργάνωσαν την Παρασκευή 6 Ιουνίου 2025 εκδήλωση στο Νεκροταφείο Αγίου Παντελεήμονα Μυτιλήνης, όπου βρίσκεται το μνήμα του.

-Ο Παναγιώτης Νταηπαναγιώτης (1912-1975), αξιωματικός του εμπορικού ναυτικού, μαζί με άλλους εθελοντές Έλληνες αντιφασίστες , συνέβαλε την 6η Ιουνίου 1944, ώστε να πραγματοποιηθεί η απόβαση των συμμαχικών στρατευμάτων στη κατεχόμενη Γαλλία. -Το πρωί της Παρασκευής, τελέσθηκε από συγγενείς του, τρισάγιο στον ανακαινισμένο τάφο του. Στην τελετή ο Δημήτρης Μπουρνούς ανέφερε ότι βασικός σκοπός των Φίλων Ιστορικής Μνήμης κ’ Πολιτιστικής Δημιουργίας, είναι να ζωντανεύουν την ιστορική μνήμη, να αποτινάσουν το μαύρο πέπλο της λήθης που θάβει ή διαστρεβλώνει ή αποσιωπά ιστορικά γεγονότα και να αναδεικνύουν στη λεσβιακή και την ελληνική κοινωνία πτυχές της νεότερης ιστορίας του τόπου μας και της πολιτιστικής του κληρονομιάς.

-Η ανιψιά του Παναγιώτη Νταηπαναγιώτη, Μαριάνθη Νταηπαναγιώτη-Ορφανουδάκη, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Ό παππούς μας ο Κυριάκος συχνά έλεγε ότι  έκανε το μεγάλο γιο Παναγιώτη εμποροπλοίαρχο και το μικρό γιο Νίκο μηχανικό, με σκοπό να αγοράσουν εμπορικό πλοίο να οργώνουν το Αιγαίο… Γνώρισα τον θείο μου Παναγιώτη, στο Λονδίνο όπου σπούδαζα μαζί με τις αδερφές μου. Η ελληνική κοινότητα έτρεφε μεγάλη εκτίμηση στο πρόσωπό του. Φρόντιζε τους συντοπίτες του Μυτιληνιούς που πήγαιναν στην Αγγλία για θεραπεία σοβαρών ασθενειών. Ήταν μέλος της επιτροπής της ναυτιλιακής εταιρείας Λέσβου, όταν αγοράστηκε το πλοίο Σαπφώ. Όνειρο του ήταν να επιστρέψει στον τόπο του, να σμίξει με την οικογένεια του, να πάει στο καφενείο «Παυσίλυπο», του πατέρα του μπάρμπα Κυριάκου, στου λιμανιού την άκρη, να ξαναβρεί την γλυκιά Μαριώ, να γεράσει στον Παληό Μανταμάδου, όπου πέρναγε τα καλοκαίρια με τον αδερφό του και τους γονείς του. Εδώ να αναφέρω πως το «Παυσίλυπο» ήταν ένα ξύλινο καφενεδάκι στο δεξιό λιμενοβραχίονα του λιμανιού της πόλης μας( στο Φανάρι). Το άνοιξε ο παππούς μας Κυριάκος, όταν το 1922 έκλεισε το τελωνείο στον Παληό, όπου ήταν τελώνης. Υπήρξε υπεραγαπημένο στέκι της εποχής ντόπιων ξένων καλλιτεχνών και πολιτικών. Αυτή την εικόνα μου περιέγραφε πολύ συχνά ο θείος Παναγιώτης. 

Δυστυχώς δεν του επέτρεψαν να πραγματοποιήσει το όνειρο του να γυρίσει στη πατρίδα του. Αρρώστησε το καλοκαίρι, πέθανε και θάφτηκε στον τόπο του τον Αύγουστο του 1975. Ευχαριστώ από καρδιάς τους φίλους ιστορικής μνήμης για την τιμή στην μνήμη του θείου Παναγιώτη Νταηπαναγιώτη».

-Ο Κώστας Καρατζάς αναφέρθηκε στην ηρωική μαζική συμμετοχή των ελλήνων ναυτικών της ΟΕΝΟ (Ομοσπονδία Ελληνικών Ναυτεργατικών Σωματείων), που καθόρισαν τον συμμαχικό αγώνα εναντίον του φασιστικού άξονα. Μίλησε για την εθελοντική συμμετοχή του Παναγιώτη Νταηπαναγιώτη, την ημέρα της απόβασης, τονίζοντας ότι ο ήρωας για τον συμμαχικό αγώνα, δεν άρεσε στο μετακατοχικό καθεστώς της Πατρίδας του και του στέρησαν το Διαβατήριο για την πολιτική και συνδικαλιστική του δράση, με αποτέλεσμα να μην μπορεί ούτε να μπαρκάρει, ούτε να επαναπατρισθεί ! Έτσι εργάσθηκε σε Ναυτιλιακές Επιχειρήσεις στο Λονδίνο φτάνοντας μέχρι το βαθμό του Αρχιπλοιάρχου και δημιούργησε εκεί οικογένεια, αλλά στην Ελλάδα δεν μπορούσε να έρθει. Στην Ελλάδα, «επέστρεψε» πιά νεκρός το 1975, για να ταφεί στον Άγιο Παντελεήμονα. -Ο Νίκος Τσιριγώτης διάβασε τους αφιερωμένους στον Παναγιώτη Νταηπαναγιώτη, στίχους του Χρυσόστομου Γελαγώτη, που έχει μελοποιήσει, τονίζοντας το τετράστιχο : «…Σκάρτα οι απόντες μέτρα μας φορέσανε, που στο δικό σου μπόι δεν χωρέσανε Για πάρτη τους τη νίκη την κρατήσανε, ήλιο για να χαρείς δεν σου αφήσανε…»