Οι τοίχοι του θα στέκονται όρθιοι για να θυμίζουν την αίγλη περασμένων εποχών, τότε που τα προϊόντα του Πλωμαρίου, ταξίδευαν σε ιστιοφόρα πλοία μακριά σε άλλες πολιτείες, μεταφέροντας αρώματα από τον καρπό τον πιο ευλογημένο της γης αυτής, εκείνον της ελιάς.

Τα παράθυρά του μαρτυρούν πως κάποτε έδιναν αέρα σε πλάκες σαπούνι που ξάπλωναν σε ξύλινα πατώματα περιμένοντας να στεγνώσουν.

Το Πολύκεντρο Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος» δεν είναι απλά ένας συνεδριακός χώρος, είναι ένα κτήριο που θα μένει εκεί για να θυμίζει μια εποχή ακμής για την περιοχή. Μια εποχή που προϊόντα παραγωγής του πρωτογενούς τομέα έκαναν πλούσιο έναν τόπο. Ναυτικοί και έμποροι της περιοχής κατάφεραν να διοχετεύσουν την παραγωγή στις μεγάλες αγορές της Ανατολής. Τα ιστιοφόρα όργωναν την Μικρά Ασία, την Προποντίδα και τη Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο, την Μπαρμπαριά και το κανάλι της Μάλτα. Τα εμπορικά δίκτυα εκτείνονταν μέχρι την Ν. Υόρκη και το Σιάμ.

Ήταν τότε που η μία στις πέντε πλάκες σαπούνι που εξάγονταν από την Ελλάδα, μετά την απελευθέρωση του 1912, ήταν πλωμαρίτικη. Ήταν τότε που σαπωνοποιεία και ελαιοτριβεία βρίσκονταν στην ακμή τους, διοχετεύοντας το μεγαλύτερο μέρος των προϊόντων στα γειτονικά παράλια μέχρι που ήρθε η μικρασιατική καταστροφή, σημαίνοντας το τέλος για τα περισσότερα βιομηχανικά κτήρια. Οι μηχανές έσβησαν, οι εργάτες έπαψαν να δουλεύουν και οι τοίχοι έμειναν πίσω μόνοι χάνοντας του ήχους που τους έδιναν ζωή.

Το Πολύκεντρο Πλωμαρίου

Το κτήριο που φιλοξενείται σήμερα το Πολύκεντρο Πλωμαρίου λειτουργούσε ως σαπωνοποιείο, χτίστηκε το 1880 από την οικογένεια του Ιωάννη Πούλια, εμπόρου πλούσιου της εποχής εκείνης που στα 1912 έλεγε «Είμαι Δήμαρχος 13.000 ψυχών» δείχνοντας τη δύναμη του προϊόντος που διακινούσε.

 Αποτελείται από δύο κτίρια ενωμένα μεταξύ τους, ένα διώροφο και ένα τριώροφο και λειτουργούσε ως ένα κτίριο – σαπωνοποιείο, ένα από τα πολλά βιομηχανικά κτίρια της εποχής εκείνης και που ήταν κυρίως ελαιοτριβεία και σαπωνοποιεία, αφού το κύριο προϊόν του τόπου είναι το ελαιόλαδο.

Με τη Μικρασιατική καταστροφή όταν έγινε το κλείσιμο το παραλίων, όπου διοχετευόταν το μεγαλύτερο μέρος της ποσότητας σαπουνιού που παρήγαγε το Πλωμάρι με τα εργοστάσιά του, το ένα μετά το άλλο τα σαπωνοποιεία έκλειναν ώσπου έκλεισε και το σαπωνοποιείο του Ιωάννη Πούλια.

Το 1983 αγοράστηκε από τη Νομαρχία Λέσβου και παραχωρήθηκε στον Δήμο Πλωμαρίου. Το 1985 ξεκίνησε η μετασκευή του και έγινε ένα σύγχρονο πολιτιστικό κέντρο που φέρει το όνομα «Βενιαμίν ο Λέσβιος» προς τιμή του μεγάλου σοφού της εποχής, ο οποίος έλεγε ότι η πρόοδος και η ευημερία των Πλωμαριτών ευρίσκεται εις την υγράν πεδιάδα, δηλαδή τη θάλασσα, και κάποιοι λένε ότι σε αυτή τη ρήση οφείλεται η μετεγκατάσταση των Πλωμαριτών στον Ποταμό (σημερινό Πλωμάρι).

Αυτή τη στιγμή το Πολύκεντρο Πλωμαρίου λειτουργεί ως ένα πολιτιστικό κέντρο που φιλοξενεί όλες τις πολιτιστικές δραστηριότητες του τόπου. Στο ισόγειό του βρίσκεται η έκθεση σαπουνιού, η οποία εγκαινιάστηκε το 2000, δίπλα είναι το ΚΑΠΗ του Πλωμαρίου.

Στο πρώτο όροφο θα συναντήσει κανείς το μπαρ του πολιτιστικού κέντρου και εφτά δίκλινα δωμάτια και ξενώνας που φιλοξενούνται δωρεάν όσοι προσφέρουν υπηρεσίες στον τόπο.

Στον δεύτερο όροφο βρίσκεται η κυρίως αίθουσα, χωρητικότητας 200 ατόμων όπου γίνονται οι περισσότερες εκδηλώσεις του Πλωμαρίου.

Το μοναδικό Μουσείο Σαπουνιού

 Η έκθεση του σαπωνοποιείου εγκαινιάστηκε στις 7 Αυγούστου του 2000 επί δημαρχίας του Μιχάλη Μαμάκου από τον τότε Υπουργό Αιγαίου Νίκο Σηφουνάκη και σε αυτή συγκεντρώθηκαν εκθέματα που αφορούσαν την παραγωγή σαπουνιού όπως σφραγίδες, μαχαίρια, ετικέτες, σαπούνια και διάφορα αντικείμενα και εργαλεία που χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή σαπουνιού.

Ο χώρος λειτουργεί κυρίως το καλοκαίρι, όταν βρίσκονται στην περιοχή αρκετοί επισκέπτες και αποτελεί το μοναδικό Μουσείο Σαπουνιού σε όλη την Ελλάδα, στο οποίο μας ξενάγησε ο  κ. Γεώργιος Αράμπογλου Κοινωνικός Λειτουργός στο ΚΑΠΗ του Πλωμαρίου, ο οποίος προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του στο Πολύκεντρο.

Συντήρηση- Αναβάθμιση Πολιτιστικού Κέντρου Πλωμαρίου

Ο Δήμος Μυτιλήνης προχωρά το έργο: «Συντήρηση- Αναβάθμιση Πολιτιστικού Κέντρου Πλωμαρίου (Παλαιό Σαπωνοποιείο)», με προϋπολογισμό 466.790,26 ευρώ και με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, όπως είπε ο Αντιδήμαρχος Πλωμαρίου, Δημήτρης Βαρβαγιάννης.

Το κτήριο αυτό, στο οποίο μέχρι πρότινος πραγματοποιούνταν το σύνολο των πολιτιστικών εκδηλώσεων του Πλωμαρίου, σήμερα, παρουσιάζει μεγάλες φθορές λόγω του σεισμού του 2017 και λόγω της έλλειψης εργασιών συντήρησης, κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

Τη μελέτη της αναβάθμισης του κτηρίου, το οποίο κατασκευάστηκε πριν από το 1900, εκπόνησε εξ ολοκλήρου, πρόσφατα, η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Μυτιλήνης. Οι εργασίες που προβλέπονται είναι:

1) Οικοδομικές (καθαίρεση των σαθρών επιχρισμάτων, ενεργειακή αναβάθμιση, αντικατάσταση ξύλινων κουφωμάτων, επιχρίσματα, ελαιοχρωματισμοί, δημιουργία τουαλέτας ΑΜΕΑ στον όροφο του κτιρίου κ.α.)

2) Ηλεκτρομηχανολογικές (αντικατάσταση όλου του υφιστάμενου φωτισμού και εξοπλισμού, μηχανήματα για ψύξη - θέρμανση, μικροφωνική και ηχητική εγκατάσταση, πυρασφάλεια, μηχάνημα για προσβασιμότητα ΑΜΕΑ).