Αποτέλεσε οικογενειακό κειμήλιο που πέρασε από γενιά σε γενιά και αυτό ήταν το φιλί ζωής που το διατηρεί ζωντανό ακόμη και σήμερα. Το Καφενείον «ο Ερμής» παρά τα έτη που μετρά στέκει ακόμη αγέρωχο κουβαλώντας όλη εκείνη την φινέτσα και την αρχοντιά που με το πέρασμα των χρόνων πολλαπλασιάζεται. Εκείνο και το «Πανελλήνιο» συμπεριλήφθηκαν πρόσφατα με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, αυξάνοντας την λίστα των στοιχείων εκείνων για τα οποία ο τόπος μας πρέπει να αισθάνεται μοναδικός.  

Η ιστορία του Καφέ στη Μυτιλήνη ξεκινά το 1922 όταν ο Γεώργιος Σπανουδάκης έφτασε στο νησί μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Όταν ήρθε στη Μυτιλήνη, με τη Μικρασιατική καταστροφή, πήρε ως ανταλλάξιμο από την τράπεζα τον τούρκικο καφενέ, που ήδη είχε πίσω του 120 χρόνια ιστορία. Ο Γεώργιος Σπανουδάκης πριν την καταστροφή διατηρούσε καφενείο στο Αλί Αγάτς της Μικράς Ασίας, όπως εξιστορεί στο «Ε» η εγγονή του Κυβέλη Σπανουδάκη.  

Ο Γεώργιος Σπανουδάκης το λειτούργησε, αρχικά, ως καφενείο-λέσχη. Στους πελάτες πρόσφερε μόνο αυτά που αναφέρονται στον παλιό τιμοκατάλογο, γραμμένο στην ελληνική και την αραβική γραφή, που έχει διασωθεί έως σήμερα: τσάι, ροφήματα, ναργιλέδες, 40-50 στον αριθμό.  

Λίγο αργότερα θα περάσει στον γιο του Νικόλαο Σπανουδάκη, έπειτα στην Κυβέλη Σπανουδάκη και τώρα στην κόρη της Ειρήνη Λάσκαρη, που αποτελεί πλέον την τέταρτη γενιά.  

Πολιτικοί, καλλιτέχνες και άλλες εξέχουσες προσωπικότητες έχουν αφήσει το προσωπικό τους στίγμα στις γωνιές αυτού του ιστορικού καφενείου. Γυρίσματα της σειράς «Μεγάλος θυμός» του Κώστα Κουτσομύτη είχαν γίνει κάποτε εκεί με σπουδαίους ηθοποιούς όπως ο Άγγελος Αντωνόπουλος να παρελαύνουν.  

Το Ιστορικό Καφενείον ο Ερμής περιλαμβάνεται εδώ και δύο χρόνια και στην λίστα του Συνδέσμου των Ιστορικών Καφέ της Ευρώπης. 

«Είναι ένα θησαυρός ο Ερμής, όχι μόνο για μας που είμαστε συναισθηματικά δεμένοι με αυτό αλλά και για τον τόπο μας» είπε η κα Σπανουδάκη προσθέτοντας ότι θα πρέπει η πολιτεία να συνδράμει όλους εκείνους τους ανθρώπους που έχουν στην κατοχή τους ιστορικά κτήρια προκειμένου να διαφυλαχτούν αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την ιστορία και τον πολιτισμό. «Προσπάθησα πάρα πολύ όταν το πήρα στα χέρια μου να το διαμορφώσω χωρίς να χάσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Δεν είναι εύκολο να διατηρήσεις από μόνος σου κτήρια που ουσιαστικά είναι πλέον μνημεία.(..) Μου κάνει εντύπωση που ξένοι άνθρωποι, από άλλα μέρη τις Ελλάδος αλλά και από ξένες χώρες έρχονται στοχευμένα για να δουν αυτό το ιστορικό καφενείο, ενώ πολλοί ντόπιοι δεν γνωρίζουν αυτή την ιστορία» είπε η κα Σπανουδάκη και πρόσθεσε: «Το σημαντικό είναι ότι έχει μείνει στην οικογένειά μας, γιατί υπάρχουν και άλλα Ιστορικά Καφέ που όμως έχουν αλλάξει χέρια και είναι για κάποιους απλά μια επιχείρηση. Για εμάς το Ιστορικό Καφενείο ο Ερμής είναι το σπίτι μας γι’ αυτό το φροντίζουμε και το αγαπάμε και αυτή η σπιτική αγάπη αποτυπώνεται και στα φαγητά μας».  

Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας 

Εθιμικά δρώμενα, πολιτισμικές πρακτικές και κοινωνικές τελετουργίες από όλη την Ελλάδα εγγράφονται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας. Μετά την πρόσφατης ένταξη μιας σειράς αγροτικών προϊόντων και πρακτικών της νησιωτικής Ελλάδας στο σχετικό ευρετήριο, 9 ακόμη πολιτιστικά στοιχεία που αντικατοπτρίζουν την ελληνική κουλτούρα εμπλουτίζουν το αρχείο του, το οποίο μεριμνεί για τη γενικότερη διαφύλαξη των άυλων πολιτιστικών αγαθών της χώρας. Η εισαγωγή των 9 στοιχείων έγινε με την απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη. Τα ιστορικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στην λίστα είναι «Οι Μάηδες της Μακρινίτσας Πηλίου», «Η βοσκική και ο κόσμος του βοσκού στον Ψηλορείτη», «Η Νύχτα των Στοιχειών» (Το Στοιχειό της Χάρμαινας), οι «Αράπηδες Μοναστηρακίου Δράμας», «Η παραδοσιακή πρακτική της άρδευσης με σηκωμένο αυλάκι στο Κυριακοχώρι Φθιώτιδας», «Το έθιμο των Σίχνων» στο Λιτόχωρο Πιερίας, «Το Γαϊτανάκι της Ανάληψης», τα «Ιστορικά Καφέ» και ο «Χορός Σέρρα».  

Τα ιστορικά Καφέ  

Τα Ιστορικά Καφέ, κάποια από τα οποία υπάρχουν περισσότερα από 100 χρόνια, αποτελούν σημείο αναφοράς και κατέχουν ιδιαίτερους συμβολισμούς για τις τοπικές κοινωνίες. Η μέχρι στιγμής καταγραφή τους περιλαμβάνει το "Καφέ Κήπος" στα Χανιά, το "Καφέ Mevlana" στη Ρόδο, τα "Καφέ Ερμής" και "Πανελλήνιο" στη Μυτιλήνη, τη "Λέσχη Κομοτηναίων" στην Κομοτηνή, το "Μεγάλο Καφενείο" στην Τρίπολη, το "Καφέ Ωραία Ελλάς" στην Αθήνα και το "Μεγάλο Καφενείο" στην Άμφισσα. Τα Ιστορικά Καφέ έχουν συμβάλει με πολλούς τρόπους στη διαμόρφωση πολιτισμικών δράσεων, αλλά και γενικότερα της αστικής κοινωνικότητας, από την ημέρα ίδρυσής τους έως και σήμερα. 

Ένα επιτελεστικό δρώμενο των παραδοσιακών κοινοτήτων του Πήλιου, το οποίο επανήλθε με απόφαση της ίδιας της κοινότητας, καθώς αντιπροσωπεύει τη συλλογική μνήμη και την ταυτότητα της Μακρινίτσας. Είναι σημαντικό πολιτιστικό γεγονός για τον Δήμο Βόλου και προσελκύει ένα μεγάλο ποσοστό των τουριστών. Το αγροτικό του φυσιολατρικό έθιμο έχει μία μαγικοθρησκευτική δραματοποιημένη φύση: παρουσιάζεται διαφορετικούς μουσικούς σκοπούς και ξεχωρίζει για την ενδυματολογία του. Το δρώμενο των Μάηδων αποτέλεσε διαχρονική πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες, όπως ο Θεόφιλος και ο Νίκος Χριστόπουλος, έως σύγχρονους εικαστικούς, ακόμη και ομάδες εικαστικών graffiti. 

Σε επόμενο τεύχος θα γίνει αφιέρωμα στο καφενείο «Πανελλήνιο».