Αυτός ο ορθογώνιος χώρος του τεμένους του Ασκληπιού, 102Χ140 μ., όπως ακριβώς και του μεταγενέστερου Σεράπειου, περιβαλλόταν από στοές με ιωνικές κιονοστοιχίες στην βορινή, δυτική και νότια πλευρά. Ιδρύθηκε πολύ πριν, τον 4^ο π.Χ. αι. από τον Αρχία, που θεραπεύτηκε «από θαύμα» στην Επίδαυρο και σκέφτηκε το κέρδος της πόλης φέρνοντας τον θεό! Ο Ευμένης ο Β΄, το επέκτεινε (197-160 π.Χ.), αυτό όμως που βλέπουμε σήμερα ανήκει στην μεγάλη του ακμή των Ρωμαϊκών Χρόνων και κύρια του Αδριανού (2^ος μ.Χ. αι.). Από την Ιερά Οδό έμπαινε ο προσκυνητής στο Πρόπυλο, έργο του Περγαμηνού φιλοσόφου Κλαύδιου Χάρακος (146 μ.Χ.) με διακόσμηση κορινθιακού ρυθμού. Δίπλα του υπήρχε η βιβλιοθήκη του Ιερού με ένα κολοσσιαίο άγαλμα του Αδριανού που κατασχέθηκε στο Βερολίνο. Νότια του, ο Κούσπιος Πακτουμήιος Ρουφίνος κατασκεύασε το 140 μ.Χ. το Ιερό του Ασκληπιού, ένα κυκλικό (περίκεντρο) κτήριο με πρόπυλο κορινθιακού ρυθμού και θόλο, που είχε στην κορυφή του οπαίο, όπως μετά από 20 χρόνια, στο Πάνθεο της Ρώμης. Μέσα του υπήρχε το άγαλμα του Ασκληπιού και των άλλων θεραπευτών θεών. Σώζεται μόνο η μαρμάρινη του βάση και εντυπωσιακά μέλη από τον διάκοσμο του. Το εντυπωσιακό όμως κτήριο, που σώζεται σε καλή κατάσταση (κυρίως το υπόγειο των θεραπευτών ιερέων) και δείχνει την δομή των επιβλητικών αυτών κατασκευών που στήριζαν στην αρχαιότητα την φιλοσοφία και την πρακτική της «ιερής» κάστας της εξουσίας, βρίσκεται νοτιότερα του Ιερού. Είναι το Θεραπευτήριο, ένα εντυπωσιακό κυκλικό κτήριο με ισόγειο και υπόγειο. Τεράστιοι λαξευμένοι λίθοι, στοές, καμάρες, τούβλα, ανδεσίτης, πλακόστρωση και σίγουρα παντού νερό και σκοτάδι, δημιουργούσαν τον ανάλογο «ιερό τρόμο» του ασθενή, που αφού είχε δεχτεί την πόση του ιερού ύδατος, είχε «μισοναρκωθεί» στο εγκοιμητήριο, τον οδηγούσαν από μια υπόγεια στοά, μήκους 80 μέτρων, πλακόστρωτη, με φωταγωγούς και καραροσκεπή, στο μέσον του θεραπευτηρίου! Αυτή η στοά, o Cryptoporticus, υπέροχο έργο (όπως και οι σήραγγες του Σεληνούντα), που υπάρχει και είναι από τα αξιοθέατα του Τεμένους. Γιατί μέσα στην αυλή υπήρχαν αρκετά κτίσματα, τα εγκοιμητήρια, δεξαμενές, ιερές κρήνες καθαρμών, η ιερή πηγή, η αίθουσα συγκεντρώσεων και χώροι υπαίθριων τελετών. Έτσι στο βάθρο «ΘΕΟΙΣ/ ΤΟΙΣ ΠΑΝΤΑΧ…/Ο ΙΕΡΕΥΣ/ΑΣΚΛΗΠΙΑΔ[ΗΣ]» αφιερώνει στους Θεούς την Ιερή του Τέχνη. Εκεί, στην ΝΔ πλευρά του περίβολου, τα αφοδευτήρια, επενδυμένα με πολύχρωμο μάρμαρο, είχαν «βεσπασιανές γυναικών και ανδρών»! Αυτό όμως που εντυπωσιάζει και αποτελεί και το συμπλήρωμα του χώρου είναι το Θέατρο, ένα από τα τρία της Περγάμου.

Στο Τέμενος

Το κυκλικό ιερό του Ασκληπιού

…με το κορινθιακό πρόπυλο

Οι ασθενείς χάνονταν

…στον Cryptoporticus

…για το υπόγειο του θεραπευτηρίου

…του εντυπωσιακού κυκλικού κτηρίου

…με την εντυπωσιακή αρχιτεκτονική

Βωμοί με το ιερό φίδι

…και βάθρα με ελληνικές επιγραφές, παντού