Οδοιπορικό στη Λέσβο 3-89 Έρευνα και Ερωτήματα 3-89

Η Αγία Άννα στο Κλημάκι Η Αγία Άννα στο Κλημάκι

Μοναστήρια της Λέσβου Τ

16/06/2022 - 10:30

To Κλημάκι. Στην διασταύρωση προς Ερεσό, αριστερά μας υπάρχει μια «στάμπα» από πράσινο, γύρω από κάτι μαντριά και μια αγροικία. Στην ρεματιά αρχίζει να σχηματίζεται ο Χαλάντρας, το ποτάμι της Ερεσού. Δίπλα του, σε κάτι ελιές και κυπαρίσσια, βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Άννας (39ο22.3535-25ο96.0711) Εδώ βλέπουμε τα σημάδια παλιού κτίσματος. Ένας σφόνδυλος κίονα, δίπλα στην πόρτα μαζί με μια πλάκα με χαραγμένο σταυρό, κομμάτια από κιονίσκο (από γκρι μάρμαρο) και αρκετά τούβλα και κεραμίδια. Μέσα όμως η αγία τράπεζα αποτελείται από δυο ωραία αρχιτεκτονικά μέλη της παλιάς εκκλησίας. Επάνω σε ένα αρράβδωτο κίονα, με ανάγλυφο σταυρό, στηρίζεται ένα μεγάλο επίθημα (με σταυρό στις στενές του πλευρές) με ενιαίο το αποπεπλατυσμένο ιωνίζον κιονόκρανο (Πίν.101,9). Η περιοχή γύρω καλείται Κλημάκι. Εδώ υπήρχε ένα παμπάλαιο μοναστήρι (το 1331 σύμφωνα με πατριαρχικό και συνοδικό έγγραφο του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ησαΐου) με την ονομασία Κλημάτιον.»*Ίσως εδώ να ήταν το καθολικό του. Όμως στην απέναντι, δυτική, πλευρά, σχηματίζεται μια αβαθής κοιλάδα, κάτω από τον δρόμο προς το Σίγρι. Είναι γεμάτη από παλιές ιδιοκτησίες χωραφιών, αλώνια, σέτια καλλιεργειών, νερά και παλιά ντάμια! Εδώ αναπτύχθηκε διαχρονικά μεγάλος Οικισμός, με δύο ιερά, κτίσματα παλιών ναών. Είναι η Αγία Ειρήνη (379) (39ο 22.5045-25ο05.4170) και στην απέναντι πλαγιά η Αγία Παρασκευή; (380)(39ο22.5951-25ο95.4596).

Βρισκόμαστε στην θέση «Πύργος». Δίπλα στο δρόμο ορθώνεται ένας κωνικός, βραχώδης λόφος. Στην κορυφή του, κάτω από μία μεγάλη Δρυ, ξεχωρίζει ο Αι-Γιώργης.(39ο22.2650-25 95.7015) Είναι κτισμένος επάνω σε παλιό ναό και καλύπτει το ανατολικό, μισό του τμήμα. Μπροστά του, σώζεται ο βορινός τοίχος με τον κτιστό πεσσό, που στήριζε την στέγη καθώς και ο νότιος τοίχος. Πληθώρα ορθογώνιων λιθόπλινθων είναι εντοιχισμένοι στο εξωκλήσι και γύρω από αυτό. Δίπλα στην πόρτα του, υπάρχουν δυο αρράβδωτοι κίονες από καφέ ανδεσίτη και μια βάση κίονα από μάρμαρο. Δυο άλλοι παρόμοιοι κίονες βρίσκονται πιο πέρα, πεσμένοι στο χώμα, ενώ ένα επίθημα με ανάγλυφο σταυρό διακρίνεται ανάμεσα σ’ ένα σωρό από πέτρες. Το πλάτωμα εδώ επάνω είναι γεμάτο από κεραμίδια, τούβλα και όστρακα αγγείων. Δίπλα όμως στο εξωκλήσι (ΒΔ) υπάρχει το θεμέλιο από ένα άλλο ορθογώνιο θεμέλιο κτίσματος (6Χ4 μ.), με όρθιες παραστάδες πύλης. Αυτό ίσως να ήταν σύγχρονο της εκκλησίας, ίσως όμως και ξέχωρο απ’ αυτή. Αυτός ο λόφος δεσπόζει της κοιλάδας του οικισμού, που απλώνεται στα ΒΔ. Ίσως λοιπόν, εδώ επάνω να υπήρχε και οχύρωση, Πύργος, που θα επέβλεπε την εύφορη κοιλάδα και το πέρασμα προς την Ερεσό. Ανάμεσα στα μεσαιωνικά όστρακα υπάρχουν και μελαμβαφή, ερυθρά και γκρίζα. Βορειότερα του Αι Γιώργη, σε μια βραχώδη έξαρση, υπάρχει βάση πιεστηρίου, δύο μεγάλοι, αρράβδωτοι κίονες, προφανώς από τον ναΐσκο και λατομική επιφάνεια με λαξευμένους ογκόλιθους και κτιστό ανάλημμα. Μια υπόθεση είναι να ήταν εδώ η θέση του Μοναστηριού.

 

*Ιωάννης Μουτζούρης: Ο Μοναχισμός στη Λέσβο σελ. 82

με τα μέλη του παλιού ναού

και την πλάκα από τάφο

Ο Αι Γιώργης

σε παλιό ναό

με θεμέλιο Πύργου

ίσως η θέση του Βυζαντινού Μοναστηριού

με ελαιόμυλο του οικισμού

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey