Γενναιότητα ή θράσος ο δημόσιος λόγος; Για κάποιον που δεν έχει μεγάλη εμπειρία στη διαχείρισή του εννοώ! Θα μείνουμε όλοι με την απορία! Είναι, πιστεύουν μερικοί προσόν να έχει την τόλμη ο πολίτης να μιλήσει δημόσια και επώνυμα. Όχι ότι σφάλλουν. Είναι πάντα σκόπιμο; Και αυτός ο σκοπός πώς προσδιορίζεται; Από το δημόσιο συμφέρον; Από το ιδιωτικό; Από την ανάγκη της κατάθεσης προσωπικής μαρτυρίας; Υπάρχουν προφήτες; Μου τυλίγετε έναν σας παρακαλώ! Μήπως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα; Ή μήπως κάποιες φορές η πρόθεση και η επιλογή γίνεται όπλο που πλήττει τον ίδιον τον δημόσιο κατήγορο; Είναι αυτό που λέει ο θυμόσοφος λαός: «Έβαλε τα χεράκια του και έβγαλε τα ματάκια του!»

Η δημοκρατία είναι αγαθό! Το γράφουν τα βιβλία, το μαθαίνουμε στο σχολείο, το έλεγαν και οι αρχαίοι μας πρόγονοι, οι οποίοι κατά έναν περίεργο τρόπο γνώριζαν τα πάντα. Η δημοκρατία είναι για όλους. Δημοκρατία θα πει να μιλάμε όλοι. Όταν τουλάχιστον έχουμε να πούμε κάτι καλύτερο από τη σιωπή μας. Και αυτό το έλεγαν οι πολύξεροι αρχαίοι Έλληνες. Ένα καλό σεμινάριο διαχείρισης του δημόσιου λόγου θα ξεκινούσε με την ερώτηση: «Γιατί θέλεις να μιλήσεις;» Μια πρόχειρη απάντηση είναι: «Για να προσφέρω κάτι που δεν γνωρίζουν άλλοι στο σύνολο». Μια δεύτερη: «Για να καταγγείλω μια αδικία που υφίσταμαι εγώ και άλλοι ομοιοπαθείς». Μια καλή συμβουλή στο σημείο αυτό είναι: «Ποτέ δεν μιλάς δημόσια, όταν έχεις μέσα σου θυμό! Είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα το μετανιώσεις». Μια ακόμη συμβουλή θα έλεγε: «Πρόσεξε μήπως αυτό που λες το γνωρίζουν πολλοί άλλοι, δεν το λένε όμως, γιατί αν μαθευτεί θίγει σοβαρά την κοινωνία, στην οποία ζεις και τα δικά σου συμφέροντα». Ένας σύμβουλος επικοινωνίας θα ρωτούσε αν είναι η κατάλληλη στιγμή να πεις αυτό που λες. Αν, για παράδειγμα, καταγγέλλεις περιβαλλοντικά σκάνδαλα σε τουριστική περιοχή στην καρδιά της τουριστικής κίνησης είναι καλό αν ο ίδιος είσαι μοναχός ή ιδιοκτήτης καταλύματος σε ανταγωνιστικό θέρετρο! Πολύ περισσότερα θα πρόσφερες, αν έστελνες ένα εξώδικο στους αρμόδιους ή μια μελέτη περιβάλλοντος. Αλλά αυτά δεν ανήκουν στη σφαίρα της δημοσιότητας.

Ο άνθρωπος που εκφέρει δημόσιο λόγο πρέπει να έχει εμπειρία! Στα μυστικά του. Μπορείς να γράψεις την πιο προσωπική σου εμπειρία, χωρίς να εκθέσεις κανέναν. Επίσης πρέπει να είναι και ειδικός στο πεδίο που θεραπεύει με το κείμενό του. Μια υπογραφή δεν σημαίνει τίποτα. Το ίδιο και ιδιότητες και τυπικά προσόντα. Το κείμενο και ο λόγος έχουν τεράστια αυτάρκεια και αυτοδυναμία. Σε χαρακτηρίζουν χωρίς να χρειάζεται να συστηθείς. Προσωπικές, αβασάνιστες απόψεις, όταν εκφέρονται με την αφελή αυτοπεποίθηση του ειδήμονα, σε αποκαθηλώνουν βάναυσα και ας είσαι καλύτερος ως άνθρωπος και ως επιστήμονας από ό,τι φαίνεσαι ως κειμενογράφος. Επιμένω: Όταν διατυπώνεις δημόσιο λόγο, πρέπει να γνωρίζεις σε βάθος εκτός από το θέμα και το κοινό σου! Το κοινό στόχο! Τα διακριτικά του γνωρίσματα, τον τόπο που ζει, την ιστορία του, την ιδιοσυγκρασία, τις ανάγκες που έχει, τις ιδεοληψίες και τις αντιλήψεις του, τις αρχές, τα προτερήματα και τα ελαττώματα! Αν δεν τα ξέρεις όλα αυτά, ανεξάρτητα με τον βαθμό, στον οποίο ο ίδιος τα αποδέχεσαι, γιατί του απευθύνεσαι; Φαίνεσαι άτοπος και αδαής! Εκτίθεσαι! Μοιάζεις να υπηρετείς τη φιλαυτία σου, ακόμη και αν δεν είναι έτσι. Δημιουργείς κακό προηγούμενο και είναι βέβαιο ότι θα δυσκολευτείς στο μέλλον να πείσεις. Ένα μεγάλο μυστικό είναι επίσης ότι κανένας δεν κολυμπά κόντρα στο ρεύμα του κοινωνικού μικρόκοσμου, στον οποίο ζει, ειδικά αν επιλέγει να ενταχθεί ο ίδιος σ’ αυτόν. Φορέας αλλαγής δε γίνεσαι επιθετικά και με σνομπισμό. Πρέπει να πείσεις.

Ο θυμωμένος άνθρωπος χάνει το μέτρο, ειδικά αν, χωρίς να το συνειδητοποιεί, εκφέρει και ρατσιστικό λόγο, ως επιχείρημα! Συμπέρασμα: Μιλάς μόνον, όταν ξέρεις τι να πεις. Δεν μιλάς δημόσια, αν δεν είναι απαραίτητο!