Λέσβος και επανάσταση του 1821 (β)

08/12/2020 - 13:53

Πριν συνεχίσω με το θέμα της συμμετοχής της Λέσβου στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, οφείλω να προβώ σε μια επανόρθωση και συγχρόνως να επαναφέρω στη μνήμη μας ένα από τους παλαιότερους φιλίστορες που ασχολήθηκαν συστηματικά με την ιστορία του νησιού μας ειδικότερα, με την ιστορία γενικότερα.

Είχα γράψει πριν από καιρό για μια επιδημία στη Λέσβο, σύμφωνα με σημείωμα του μητροπολίτη Μυτιλήνης Νικοδήμου (Αϊναζής ήταν το επίθετό του). Το σημείωμα αυτό αναφέρεται σε μια καταστρεπτική επιδημία (πιθανότατα πανούκλας) που είχε πλήξει το νησί μας το 1717. Από το σημείωμα αυτό λοιπόν που δημοσίευσα έλειπαν βασικές παρατηρήσεις σχετικά με την έκδοσή του, τις οποίες, ευτυχώς, εντόπισα σκαλίζοντας παλαιά τεύχη λεσβιακών περιοδικών. Συγκεκριμένα το σημείωμα για την πανούκλα είχε δημοσιεύσει και ο αείμνηστος Πλωμαρίτης λόγιος Ιωάννης Μουτζούρης στο 34ο τεύχος του περιοδικού Αιολικά Φύλλα (Ιούλιος 1994), σελ. 138-139. Στη δημοσίευσή του αυτή ο Ιω. Μουτζούρης παραθέτει όμως ότι και ο ίδιος το είχε εντοπίσει στο δημοσιευμένο από τον χαλκέντερο ερευνητή Μανουήλ Γεδεών βιβλίο του Πατριαρχικαί Εφημερίδες. Έτσι, λοιπόν, για την αποκατάσταση της συνέχειας και της ιστορικής ακριβολογίας, η σειρά της δημοσίευσης είναι: Γεδεών, Μουτζούρης, Μιχαηλάρης (και αυτός από τον Γεδεών).

Αφού λοιπόν τελειώσαμε με το θέμα της πανούκλας, επανερχόμαστε στο μείζον και επίκαιρο -αφού πλησιάζει τη διακοσιοστή επέτειος- θέμα της συμμετοχής της Λέσβου στην Ελληνική Επανάσταση. Αναφέραμε μερικά στοιχεία για τους λέσβιους ανθρώπους που γνωρίζουμε τη συμβολή τους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην αναγέννηση του Ελληνισμού, ανάμεσα στα ονόματα των οποίων συγκαταλέγεται και το όνομα του φιλικού Παλαιολόγου Λεμονή (μαζί με εκείνα των αδελφών του Γεωργίου και Γιαννακού). Πέρα από τη συμβολή του Παλαιολόγου Λεμονή στα δρώμενα της Φιλικής Εταιρείας, πρέπει να σημειώσουμε ότι στον εμπορικό οίκο του Λεμονή εργάστηκε τα τελευταία χρόνια πριν από την έκρηξη της Επανάστασης ο εκ των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας, Πάτμιος Εμμ. Ξάνθος, ο οποίος πρέπει να μύησε και τον Παλαιολόγο Λεμονή, αλλά είχε να θρέψει και τα πρόσωπα της πολυμελούς οικογενείας του...

Στο σημείο αυτό όμως πρέπει να επαναφέρουμε στο προσκήνιο ένα εξαιρετικό δημοσίευμα, το οποίο αναφέρεται στα γεγονότα αυτά. Πρόκειται φυσικά για τον δεύτερο τόμο του περιοδικού της Εταιρείας Λεσβιακών Μελετών, Λεσβιακά, ο οποίος εκδόθηκε το 1955 (αφιερωμένος τότε στον Δημ. Ν. Βερναρδάκη) και επανεκδόθηκε το 2003 (αφιερωμένος τώρα στον Ιω. Κ. Μουτζούρη). Ο τόμος αυτός περιέχει μια εκτενή μελέτη του Ιω. Μουτζούρη με τον τίτλο «Η Λέσβος και η Ελληνική Επανάστασις» (σελ. 51-176), όπου ο ενδιαφερόμενος μπορεί να μελετήσει τα κυριότερα συμβάντα του λεσβιακού 1821. Φυσικά από το 1955 μέχρι σήμερα έχουν περάσει 65 ολόκληρα χρόνια και εν τω μεταξύ νέα στοιχεία έχουν προστεθεί στο λεσβιακό Εικοσιένα: βλ. λχ. τις μελέτες του Στρατή Αναγνώστου: α) στον 16ο τόμο των Λεσβιακών (1996, σελ. 29-70) για τις πληροφορίες που δίνει για το νησί μας την περίοδο αυτή ο γαλλόφωνος τύπος της Σμύρνης και β) στον 21ο τόμο των Λεσβιακών (2006, σελ. 5-80) για τη Λέσβο και τους Λέσβιους στον απόηχο της Επανάστασης του 1821.

Όλα αυτά ίσως θα έπρεπε να επανεκδοθούν υπό ένα τίτλο, μαζί και με άλλες μελέτες, που ενδεχομένως υπάρχουν, ώστε να αποτελέσουν τη συμβολή του νησιού μας στο επετειακό γεγονός των διακοσίων ετών από την Ελληνική Επανάσταση που πλησιάζει γρήγορα, ώστε να ανασυγκροτήσουν ταυτόχρονα ένα σημείο αναφοράς και επανασύνδεσης με τα επαναστατικά γεγονότα, με τις οποιεσδήποτε επαναπροσεγγίσεις χρειάζεται να γίνουν.

Ωστόσο, θα συνεχίσουμε με το ίδιο θέμα σε δεκαπέντε ημέρες.

 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey