Η αλλαγή του εκλογικού νόμου στις αυτοδιοικητικές εκλογές, που προωθεί με το νομοσχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή η πολιτική ηγεσία του Υπ. Εσωτερικών,  δεν προκαλεί καμιά έκπληξη, γιατί ήταν στις προεκλογικές εξαγγελίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη και οι όποιες αλλαγές εν πολλοίς αναμενόμενες. Επί της ουσίας το κυβερνητικό νομοσχέδιο επαναφέρει το προ-«Κλεισθένη» καθεστώς στην αυτοδιοίκηση , με κάποιες επιμέρους διαφοροποιήσεις, που παραπέμπουν και σε προηγούμενες νομοθετικές παρεμβάσεις στο χώρο. Η κυρίαρχη αλλαγή αφορά τον εκλογικό νόμο των αυτοδιοικητικών εκλογών, με την κατάργηση της απλής αναλογικής που θέσπισε η προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με το νόμο του Κλεισθένη. Ετσι επανέρχεται το προηγούμενο καθεστώς , όπου οι εκλεγμένες αυτοδιοικητικές αρχές εξασφαλίζουν πλειοψηφία των 3/5 των μελών των συμβουλίων , έναντι των 2/5 που θα έχουν όλες οι αντιπολιτευόμενες παρατάξεις. Το γεγονός δε ότι με το προωθούμενο νομοσχέδιο μπορεί να εκλεγεί δήμαρχος ή περιφερειάρχης από τον πρώτο γύρο, με ποσοστό 43%, δημιουργεί τις προυποθέσεις συγκρότησης πολυσυλλεκτικών ψηφοδελτίων προεκλογικά, κάτι που προφανώς θα παίξει το ρόλο του εν όψει των επόμενων αυτοδιοικητικών εκλογών σε σχέση με τις συνεργασίες και τις συμπράξεις πολιτικών δυνάμεων και μεμονωμένων προσώπων. Η αυτοδιοίκηση πάντα ήταν ένας προνομιακός χώρος ευρύτερων συνεργασιών, δυνάμεων και προσώπων, με διαφορετικές πολιτικές αναφορές. Με τον «Κλεισθένη» και την απλή αναλογική αυτές οι διεργασίες προκρινόταν να γίνουν μετεκλογικά, προκειμένου να δημιουργηθούν οι αναγκαίοι συσχετισμοί στα αυτοδιοικητικά όργανα. Με το νέο καθεστώς που εισάγει το κυβερνητικό νομοσχέδιο οι όποιες διεργασίες εκ των πραγμάτων θα πρέπει να γίνουν προεκλογικά και προφανώς θα μπορούν να έχουν την επιβράβευση ή όχι του εκλογικού σώματος, που θα κληθεί να ψηφίσει την αυτοδιοικητική αρχή και τα πρόσωπα που θα την συγκροτούν. Το κυβερνητικό νομοσχέδιο, στοχεύοντας πρωτίστως στην κυβερνησιμότητα των νέων αυτοδιοικητικών αρχών,  φέρνει και κάποιες άλλες αλλαγές, όπως είναι η θέσπιση ποσοστού 3%, όπως και στις βουλευτικές εκλογές, για να μπορεί να εκπροσωπηθεί ένας συνδυασμός στα αυτοδιοικητικά όργανα. Ενώ η διεύρυνση της θητείας από 4 σε 5 χρόνια δίνει τη δυνατότητα καλύτερης και μεγαλύτερης παραγωγής έργου. Τέλος με βάση τα πληθυσμιακά κριτήρια, αν δεν υπάρξουν αλλαγές ή τροποποιήσεις κατά τη συζήτησή του στη Βουλή, το νέο δημοτικό συμβούλιο Μυτιλήνης θα αυξηθεί κατά δυο μέλη και θα έχει 35 μέλη , παρά τις αρχικές προβλέψεις για μείωση των μελών των συμβουλίων,  ενώ το δημοτικό συμβούλιο Δυτικής Λέσβου αντί να μειωθεί κατά 8 μέλη  από 33 που είναι σήμερα σε 25, όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο με βάση τα πληθυσμιακά κριτήρια, η σχετική τροποποίηση που φαίνεται να έγινε αποδεκτή στα πλαίσια της διαβούλευσης για τους δήμους με πάνω από 6 δημοτικές ενότητες, τελικά προβλέπει 29 μέλη στο νέο Δ. Σ., δηλαδή 4 λιγότερους συμβούλους σε σχέση με το σημερινό.

Και της ξεχωριστής κάλπης στις κοινότητες

Το νέο κυβερνητικό νομοθέτημα όμως φέρνει και μια καίριας σημασίας αλλαγή, σε σχέση με αυτό που ισχύει με τον «Κλεισθένη», με την κατάργηση της ξεχωριστής κάλπης για την εκλογή των κοινοτικών συμβουλίων. Ο νέος νόμος που προωθείται επαναφέρει το καθεστώς που ίσχυε με τον «Καλλικράτη» , όπου τα όργανα των κοινοτικών συμβουλίων αναδεικνύονταν μέσω των δημοτικών συνδυασμών, με την μερίδα του λέοντος να παίρνει ο συνδυασμός του εκλεγμένου δημάρχου, αφού ανεξαρτήτως ποσοστών  στις μεγάλες κοινότητες η πλειοψηφία των κοινοτικών συμβουλίων ήταν από την παράταξη του δημάρχου. Η νομοθετική αυτή αλλαγή προκάλεσε και προκαλεί πολλές ενστάσεις και στη Λέσβο, δεδομένου ότι στο νησί μας υπάρχουν πολλές κοινότητες και το ισχύων καθεστώς της ξεχωριστής κάλπης, έδωσε το δικαίωμα να αναδειχθούν κοντά στα παλιά αυτοδιοικητικά στελέχη των χωριών και νέα πρόσωπα , που ενδεχομένως  να μην  ήθελαν να εμπλακούν υπό άλλες συνθήκες. Οπως και αν έχει πέρα από το γεγονός ότι η προτίμηση του εκλογικού σώματος των χωριών, για τα πρόσωπα που θα εκπροσωπούν τα κοινοτικά συμβούλια, είναι ένα σημαντικό θέμα, αυτό που προέχει είναι οι κοινότητες να έχουν κάποιες αρμοδιότητες για να  μπορούν να διαχειριστούν τα του χωριού τους, πάντα σε συνεργασία με τις δημοτικές αρχές, χωρίς την οποία και ανεξαρτήτως τρόπου εκλογής, πολύ λίγα μπορούν να καταφέρουν. Το βέβαιο είναι ότι επειδή, ειδικά στα χωριά, ο κόσμος βρίσκεται πιο κοντά στον πρόεδρο του χωριού και τους δραστήριους κοινοτικούς συμβούλους και  θα επιλέξει την δημοτική κάλπη και με βάση τα πρόσωπα που θα συγκροτούν τα κοινοτικά συμβούλια, θα είναι χρήσιμο  οι διεκδικητές της δημοτικής αρχής να συμπεριλάβουν στα ψηφοδέλτια τους δραστήριους τοπικούς παράγοντες, γιατί αυτό θα τους ενισχύσει και εκλογικά. Πάντως ιδιομορφία του νέου νομοθετήματος δίνει τη δυνατότητα να εκλεγούν πρόεδροι  στις μικρές κοινότητες, κάτω των 300 κατοίκων, ανεξαρτήτως συνδυασμού, με βάση την προτίμηση για πρόεδρο του χωριού και όχι δημάρχου. Σε αυτήν την περίπτωση εντάσσονται 8 δημοτικές κοινότητες από το δήμο Μυτιλήνης (Τρύγωνας , Νεοχώρι, Ακράσι, Κώμη, Συκούντα, Μυχού, Λ. Μύλοι και Ασώματος) και 7 δημοτικές κοινότητες από το δήμο Δυτικής Λέσβου (Σταυρός, Υψηλομέτωπο , Λαφιώνα, Λεπέτυμνος, Αργενος , Πτερούντα και Νάπη). Το νομοσχέδιο βρίσκεται στην τελική πριν την ψήφισή του συζήτηση στη Βουλή, οπότε και θα επανέλθουμε έχοντας την ολοκληρωμένη  εικόνα του τι προβλέπεται και στα επιμέρους αυτοδιοικητικά του νησιού μας.