Εντοιχισμένη επιγραφή σε κόκκινο περίγραμμα, αριστερά από την είσοδο του ναού της Παναγίας Τρουλωτής. Εντοιχισμένη επιγραφή σε κόκκινο περίγραμμα, αριστερά από την είσοδο του ναού της Παναγίας Τρουλωτής.

Φαμιλία μονομάχων στην Παναγία Τρουλωτή, στην Θερμή

28/10/2017 - 13:01

Στην Παναγία την Τρουλωτή, στην Θερμή, βρίσκεται εντοιχισμένη επιγραφή από γκρίζο μάρμαρο, αριστερά από την είσοδο του ναού (φωτ. 1). Είναι εύκολο να την διακρίνει κανείς, αρκεί να μετατεθεί το παγκάκι που έχουν τοποθετήσει μπροστά της, αφού τα αρχαία μνημεία μας οφείλουμε να τα αναδεικνύουμε με κάθε τρόπο.

Η επιγραφή έχει δημοσιευθεί στο Inscriptiones Graecae XII 2, αρ. 447. Για την θέση της επιγραφής, ο εκδότης G. Paton αναφέρει αόριστα: «Prope Thermas Mytilenaeas in Panagiae», ενώ ο Μ. Αξιώτης δίνει με ακρίβεια την θέση της στο βιβλίο του Περπατώντας τη Λέσβο, Α΄, Μυτιλήνη 1992, 129: «στην Παναγιά την Τρουλωτή, δίπλα στην πόρτα του ναού (αριστερά) ευρίσκεται μια επιγραφή σε γκρίζο μάρμαρο». Ο εκδότης φαίνεται ότι είδε το μνημείο ολόκληρο (δεν αναφέρει αν το είδε εντοιχισμένο ή όχι), καθώς δίδει σχέδιο, στο οποίο ο λίθος στηρίζεται σε δύο βαθμίδες, βεβαιώνοντάς μας ότι πρόκειται για αναθηματικό μνημείο αφιερωμένο στην πιο κοντινή της ευρέσεώς του θεότητα, την Θερμία Αρτέμιδα. Είναι το μόνο γνωστό μνημείο από την Λέσβο με αυτό το κείμενο, ενώ πολλά παρόμοια ή πανομοιότυπα μνημεία φαμιλιών μονομάχων έχουν σωθεί από όλο τον τότε γνωστό ελληνισμό (φωτ. 2).

 
Η επιγραφή της φαμιλίας των μονομάχων. Παναγία Τρουλωτή, Θερμή. 

Από το σχήμα των γραμμάτων, μεγάλα, προσεγμένα γράμματα χωρίς πολλές ακρεμόνες και το Α με ευθεία την μεσαία κεραία του και όχι «σπασμένη», όπως συνηθίζεται την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο, αλλά κυρίως από το όνομα Κλαύδιος η επιγραφή χρονολογείται μετά το 41 μ.Χ., όταν αυτοκράτωρ Ρωμαίων έγινε ο Κλαύδιος και άρχισαν να υιοθετούν πολλοί ρωμαίοι το όνομά του. Το κείμενο της επιγραφής είναι το εξής:

 

Φαμιλία μονο-

μάχων [Μ]άρ(κου)

Κλαυ(δίου) Τρυφω-

νιανοῦ νέου

5              καὶ ἀρχιερείας

Ὀρφίας Λαιλίας

Σωτίου γυν-

αικὸς αὐτοῦ.

Ο μονομάχος της επιγραφής, ο Ρωμαίος Μάρκος Κλαύδιος Τρυφωνιανός, άγνωστος από αλλού, πήρε για γυναίκα του την Ορφία Λαιλία, την αρχιέρεια της Αρτέμιδας ; το πιθανότερο και από αυτήν τη θέση και γι αυτόν το λόγο αναθέτουν στο ιερό της Θεάς. Τα ήθη έχουν χαλαρώσει, η «παγκοσμιοποίηση» της ρωμαιοκρατίας και ο συγκρητισμός των θρησκειών επιτρέπουν στις ιέρειες της Αρτέμιδας να συνάπτουν γάμο και να δημιουργούν οικογένεια, κάτι που μέχρι τότε απαγορευόταν, αφού οι ιέρειές της όφειλαν να διατηρούν την παρθενία τους, όπως απαιτούσε η παρθενία της θεότητας που υπηρετούσαν.

 

Μαρία Διακουμάκου, Ελληνική Επιγραφική Εταιρεία 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey