Αδριανός εντοιχισμένος στον Άγ. Νικόλαο τον Νέο, στην Θερμή

02/12/2017 - 11:55 Ενημερώθηκε 01/12/2017 - 15:27

Στον Άγ. Νικόλαο τον Νέο στην Θερμή, στον εξωτερικό τοίχο του περιβόλου, βρίσκεται εντοιχισμένη ανάμεσα σε χριστιανικά μέλη αναθηματική επιγραφή προς τον θεοποιημένο αυτοκράτορα Αδριανό (117-138 μ.Χ.), στον οποίο η πόλη (της Μυτιλήνης) αφιερώνει (όπως μαρτυρεί η δοτική πτώση του ονόματος και των επικλήσεων προς αυτόν) το μνημείο:

Αὐ]τοκράτορι Ἁδριαν[ῶ],

Ὀλυμπίω, σωτῆ[ρι]

 καὶ κτίστη,

 [χαριστήριον].

Απόδοση στη νέα ελληνική: Στον αυτοκράτορα Αδριανό, τον Ολύμπιο, τον σωτήρα και κτίστη, (αφιερώνει η πόλη το μνημείο), ως ανταπόδοση ευγνωμοσύνης.

Το μνημείο πρέπει να ήταν βωμός, αλλά σώζεται μόνο το κείμενο της επιγραφής. Το επίθετο Ὀλύμπιος είναι επίθετο του Διός και επικυρώνει την θεοποίηση του αυτοκράτορα. Το ίδιο το κείμενο της επιγραφής αναφέρει τον λόγο της ανάθεσης αυτής, αποκαλώντας τον Αδριανό σωτῆρα και κτίστη, εννοώντας με το πρώτο την διατήρηση της ειρήνης στο νησί και με το δεύτερο τα δημόσια έργα που έγιναν στην εποχή της βασιλείας του. Η λέξη χαριστήριον, συχνή σε τέτοια μνημεία της εποχής, δηλώνει την ευγνωμοσύνη της πόλης για την προσφορά του Αδριανού σε αυτήν.

Η επιγραφή δημοσιεύτηκε το 1899 στον αρ. 187 των Inscriptiones Graecae της Λέσβου, αλλά ο εκδότης θεώρησε ότι η επιγραφή έχει 3 στίχους. Προσεκτικότερη παρατήρηση αποδεικνύει ότι σώζονται ίχνη από τις άνω κεραίες γραμμάτων στον στ. 4 και γι’ αυτό η πιθανή συμπλήρωση, βασισμένη στον τύπο αυτών των επιγραφών, θα ήταν χαριστήριον. Ενδεικτικά αναφέρω ότι στην Λέσβο σώζονται 25 επιγραφές αφιερωμένες στον Αδριανό, οι 11 από τις οποίες «κλείνουν» με την λέξη χαριστήριον, γεγονός που καθιστά ασφαλή την παραπάνω συμπλήρωση.

Σχετικά με τον τόπο ευρέσεως, ο εκδότης λανθασμένα ή από κακή πληροφόρηση αναφέρει: «Kato-Pyrgi in facie exteriore muri, qui aulam temple τῆς Παναγίας circumdat, inaedificatus lapis communis». Την θέση της επιγραφής αποκαθιστά ο Σ. Χαριτωνίδης, Αι επιγραφαί της Λέσβου. Συμπλήρωμα, Αθήναι 1968, σελ. 37 και σημ. 2: «εντετειχισμένη εις τον περίβολον του Αγ. Νικολάου εις Κάτω Πύργους και όχι εις την Παναγίαν του Κάτω Πυργίου», όπου την εντόπισα κι εγώ σε πρόσφατη επίσκεψη στο νησί.

Την επιγραφή εντοπίζει και ο Μ. Αξιώτης, Περπατώντας τη Λέσβο Α΄, Μυτιλήνη 1992, σελ. 124, σχολιάζοντας τις επικλήσεις προς τον Αδριανό με τον δικό του, ξεχωριστό τρόπο: «Τα επίθετα που έδιναν οι Λέσβιοι στους Ρωμαίους Αυτοκράτορες, για να τους καλοπιάνουν. Τούτος εδώ (ενν. τον Αδριανό), που ήλθε στην Μυτιλήνη το 124 μ.Χ., είχε την καλή συνήθεια να φτιάχνει δημόσια έργα. Του κόψανε και νόμισμα στην Μυτιλήνη, που απεικονίζει το κεφάλι του στην μια του όψη και την Άρτεμη με πυρσό στην άλλη».

 

Μαρία Διακουμάκου, Ελληνική Επιγραφική Εταιρεία

 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey