Σαν να ήταν χθες, θυμάμαι τις ατέλειωτες συζητήσεις για τα «καινά» δαιμόνια που έφερνε τότε, εκεί κάπου στο 1989, η ελεύθερη ιδιωτική ραδιοφωνία, την οποία και τελικά υπηρέτησα ένθερμα πριν περάσω στον παραδοσιακό Τύπο. Γέμισε ολάκερη η μπάντα των FM, σταθμούς, ακόμη και δημοτικούς, αφού κάθε τοπική κοινωνία, ειδικά στο λεκανοπέδιο της Αθήνας, προσδοκούσε να βρει τη δική της φωνή.

Έκτοτε, και με την προσθήκη στη συνέχεια, της ιδιωτικής τηλεόρασης, το σύστημα των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης, δεν κατάφερε να βρει μπούσουλα να λειτουργήσει σε ένα πλαίσιο ξεκάθαρο, νόμιμο και διαφανές. Ίσως γιατί δεν βόλευε κανέναν, και δη τους κρατούντες, να είναι πράγματι ελεύθερη η ενημέρωση.

Το όλο μπάχαλο όμως, πλέον έχει φτάσει στην κορύφωσή του με την ψηφιακή πληροφόρηση, που πλήθυνε σε βαθμό ο οποίος τείνει να φτάσει τον… αμέτρητο, τις διαφορετικές ενημερωτικού περιεχομένου ιστοσελίδες.

Οπότε δεδομένων όλων αυτών και κυρίως των τεχνολογικών δυνατοτήτων που επιτρέπουν εύκολα και οικονομικά να υπάρχει περίσσεια πλουραλισμού και πολυφωνίας σε όλα τα επίπεδα, θα περίμενε κανείς, άμεσα λύσεις και μάλιστα καλές, αντικειμενικά καλές.

Βάσει δε και των προεκλογικών εξαγγελιών των κυβερνώντων, αλλά και του «δεδικασμένου» με τη στάση τους στο θέμα της ΕΡΤ, ήταν περίπου σίγουρο για όλους τους εμπλεκομένους, πως δεν θα αργούσε η στιγμή που το τοπίο θα ξεκαθάριζε.

Κι όχι μόνο στα ραδιόφωνα που ως ένα βαθμό η ίδια η κρίση τακτοποίησε μόνη της τα δεδομένα, διατηρώντας εκείνους που είχαν τις προϋποθέσεις να μείνουν και να εκπέμπουν, αλλά και στην τηλεόραση και στα ψηφιακά μέσα.

Φευ όμως, άλλα λογιάζει ο αγωγιάτης, κι άλλα το αγώγι. Έτσι έως τώρα, παραμένει κάπου στα συρτάρια η όποια ενέργεια για τα ενημερωτικά sites, αφήνοντας να παραπαίει βουτηγμένο στην κλεψιά και στην παρανομία, ένα τεράστιο σύστημα πληροφόρησης, αλλά κυρίως παραπληροφόρησης, που μόνη του έγνοια έχει τον εντυπωσιασμό κι όχι την ενημέρωση, ενώ αντιθέτως υπήρξε δράση για τα τηλεοπτικά μας πράγματα.

Ίσως γιατί η τηλεόραση απευθύνεται άμεσα σ’ όλες τις ηλικίες, ίσως γιατί ο περιορισμός και η στόχευση που εκπορεύεται απ’ τα κανάλια της, είναι καλύτερα ελεγχόμενος απ’ ό,τι είναι η διάχυση της όποιας είδησης μέσω των ιστοσελίδων, αλλά και των κοινωνικών μέσων δικτύωσης, που εν ριπή οφθαλμού ενημερώνουν για τα πάντα, σημαντικά και ασήμαντα, το σύνολο των ακολούθων τους.

Ήταν όμως οι τέσσερις τηλεοπτικοί σταθμοί πανελλαδικής εμβέλειας αυτό που περίμενε η ελληνική κοινωνία από μια αριστερή κυβέρνηση; Ήταν οι τέσσερις άδειες αυτές μόνο που χωρούσε η πλατφόρμα, το φάσμα ή όπως αλλιώς λέγεται το ψηφιακό σύστημα υψηλής ευκρίνειας, που ισχύει πλέον για τη μεταφορά του τηλεοπτικού σήματος στους δέκτες της επικράτειας;

Γιατί μόνο τέσσερις σταθμοί, όταν όλοι οι ειδήμονες συντείνουν πως άνετα «χωράνε» δέκα με 16 κανάλια; Γιατί αυτός ο περιορισμός στο πιο προσιτό και φτηνό μέσο ενημέρωσης και ψυχαγωγίας παράλληλα;

Μήπως ακριβώς γι’ αυτό; Μήπως γιατί αρέσκεται η όποια εξουσία να έχει υπό τον πλήρη και στενό έλεγχό της ό,τι αφορά στους πολλούς, για να μην πω σ’ όλους; Μήπως γιατί θεωρούν κάποιοι πως αυτός ο ασφυκτικός έλεγχος θα τους επιτρέψει να «φιλτράρουν» ή πιο σωστά «κατευθύνουν» την ενημέρωση στα δικά τους μέτρα και σταθμά, σ’ ό,τι τους βολεύει;

Μήπως εντέλει θα πρέπει το όλο θέμα, μετά και τις «νουθεσίες» των αρμόδιων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να ιδωθεί εκ νέου και υπό νέου πρίσματος;

Είναι γνωστό πως μια απ’ τις μεγαλύτερες αδυναμίες της κάθε εξουσίας είναι ο έλεγχος του Τύπου και ειδικά των μέσων που έχουν τη μεγαλύτερη απήχηση και συμβάλλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Υπάρχει όμως πάντα και ελλοχεύει ο κίνδυνος να γίνει αυτός ο έλεγχος, η αδυναμία που θα γυρίσει μπούμερανγκ στην όποια εξουσία με άγνωστες για αυτή, σε μέγεθος επιπτώσεις.

Δεν μπορείς να επιβάλλεις παράλογες αποφάσεις και μάλιστα εν των μέσω της ραστώνης του Δεκαπενταύγουστου, γιατί τότε αναμένονται οι αποφάσεις επί των έντεκα αιτήσεων για λήψη άδειας, και να διατηρείσαι αλώβητος.

Δεν μπορείς να μείνεις δυνατός, όταν εκδηλώνεις τέτοιες αδυναμίες, όσο κι αν τις καμουφλάρεις περίτεχνα κάτω απ’ την υπαρκτή ανάγκη να λειτουργήσουν τα ιδιωτικά κανάλια βιώσιμα και με διαφάνεια. Όλα εδώ πληρώνονται άλλωστε. 

* Η Μαρίνα Πολλάτου είναι συνταξιούχος δημοσιογράφος.