Τρόποι και στρατηγικές

Η ενθάρρυνση να μιλάει και να εκφράζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του είναι ένας ιδιαίτερα αποτελεσματικός τρόπος επικοινωνίας με τον έφηβο. Συζητήσεις για τους φόβους του όσον αφορά τις εξετάσεις και γενικότερα το μέλλον του, είναι βοηθητικές. Εάν οι σκέψεις είναι αρνητικές και μη ρεαλιστικές, είναι απαραίτητη η βοήθεια για την αναγνώριση των δυσλειτουργικών αυτών σκέψεων, καθώς και η πρόταση των εναλλακτικών (δε θα έρθει το τέλος του κόσμου αν αποτύχεις).

Η χρήση κάθε είδους απειλής (αν αποτύχεις, δε θα πας διακοπές) και σύγκρισης (ο αδελφός σου με την πρώτη μπήκε στο πανεπιστήμιο) δε βοηθά την κατάσταση, αφού τροφοδοτεί τον έφηβο με επιπλέον άγχος.

Η ενίσχυση και τα θετικά σχόλια είναι πιο χρήσιμα από τα αρνητικά σχόλια και την κριτική.

Οι γονείς είναι επίσης σημαντικό να παροτρύνουν τα παιδιά τους να αξιοποιούν σωστά το λίγο ελεύθερο χρόνο τους (βόλτες με φίλους μακριά από το περιβάλλον διαβάσματος, γεύμα με γονείς και τα αδέλφια ώστε να επικοινωνούν, να μοιράζονται σκέψεις και συναισθήματα με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας).

Οι γονείς είναι απαραίτητο να συνειδητοποιήσουν ότι σε καμμία περίπτωση δε θα πρέπει να μεταδίδουν άγχος και τις δικές τους προσδοκίες και επιθυμίες στα παιδιά. Καλό θα είναι η παρουσία τους να είναι διακριτική, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δε θα βρίσκονται συνεχώς δίπλα τους για να τα ενθαρρύνουν και να τα στηρίζουν.

Το αίσθημα αυτό συνήθως εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της μελέτης, την ώρα της εξέτασης, την ώρα αξιολόγησης, αλλά και μετά, μέχρι την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. Τα συμπτώματα του άγχους είναι πολλά.

Μπορούν να εκδηλωθούν ως ψυχοσωματικά συμπτώματα, με κύρια τον πονοκέφαλο, τη ζαλάδα, την ταχυκαρδία, το τρέμουλο, τη δύσπνοια και την εφίδρωση, αλλά και ως συναισθηματικά, όπως απελπισία, οξυθυμία, κατάθλιψη, αδυναμία και απογοήτευση. Σε κάποια άτομα παρατηρείται μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, σύγχυση και απώλεια μνήμης.

Ήπια συμπτώματα άγχους λειτουργούν εποικοδομητικά, ενώ όταν η ανησυχία γίνεται υπερβολική, το άτομο μπορεί να νιώσει πανικό και απώλεια ελέγχου, να νιώσει σύγχυση και να μην μπορεί να σκεφτεί. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την άσχημη επίδοση στις εξετάσεις ακόμα και με την καλύτερη προετοιμασία.

Παρακάτω ακολουθούν κάποιες στρατηγικές που μπορεί να βοηθήσουν κατά τη διάρκεια της εξεταστικής, μειώνοντας την κούραση και το άγχος και αυξάνοντας την ικανότητα μάθησης και τη διάθεση για μελέτη.

Διάλεξε ένα ήσυχο μέρος μέσα στο σπίτι ή εκτός, που δεν έχει πολλά ερεθίσματα να σου αποσπούν την προσοχή (πολλά έπιπλα, αντικείμενα κ.τ.λ.). Διάλεξε ένα δωμάτιο που να μην έχει πολύ έντονα χρώματα, που προκαλούν άγχος και διέγερση και κατά συνέπεια κουράζουν εύκολα. Ο εγκέφαλος, εξάλλου, μπορεί να αφομοιώσει καλύτερα τις πληροφορίες όταν η προσοχή είναι επικεντρωμένη και συντηρούμενη. Αν δεν ξεκουραζόμαστε, μειώνεται η ικανότητα προσοχής και ως αποτέλεσμα η μάθηση.

Μην καταβάλλεστε αν κάτι μοιάζει σύνθετο. Κάντε ένα διάλειμμα και ξαναγυρίστε. Κρατήστε σημειώσεις και προσπαθήστε να απλουστεύσετε την πληροφορία.

Προσπάθησε στα διαλείμματα που κάνεις, να χαλαρώνεις με βαθιές αναπνοές και stretching, που απελευθερώνουν την ένταση. Διώξε τις αρνητικές σκέψεις σχετικά με την επίδοση και συνέχισε την εντατική σου μελέτη.

Κατά τη διάρκεια της κάθε εξέτασης, να πάρεις τρεις αργές και βαθιές ανάσες. Αν δε γνωρίζεις κάποια ερώτηση, προσπάθησε να μείνεις ψύχραιμος. Ο πανικός οδηγεί σε βεβιασμένες κινήσεις. Σκέψου, επίλεξε και απάντησε, πρώτα τις ερωτήσεις που γνωρίζεις καλύτερα και θα σου δώσουν αυτοπεποίθηση - μετά, συνεχίζεις με τις δυσκολότερες έχοντας πια αρκετό χρόνο.

Μπορείς να σταματήσεις την αρνητική σκέψη φέρνοντας στο μυαλό την εικόνα ενός ΣΤΟΠ ή λέγοντας τη λέξη ΣΤΑΜΑΤΑ. Αντικατάστησε τις αρνητικές δυσλειτουργικές σκέψεις με θετικές. Σημαντικό: μην ξεχνάς τις διαφραγματικές αναπνοές που μπορούν να επαναφέρουν τον οργανισμό σε κατάσταση ηρεμίας.

Γονείς, να πείτε στο παιδί σας ότι όποια κι αν είναι η έκβαση και το αποτέλεσμα, εσείς θα είστε κοντά του και θα αντιμετωπίσετε μαζί το θετικό ή το αρνητικό αποτέλεσμα. Απλά, στην πρώτη περίπτωση, το παιδί σας θα κερδίσει την ξεγνοιασιά του. Επιβραβεύστε την προσπάθεια και ενθαρρύνετε εποικοδομητικά τη συνέχισή της.

Έφηβοι, το σχολείο και η καθημερινότητά του είναι η μικρογραφία της ενήλικης ζωής σας! Το λιγοστό καθημερινό άγχος σάς προετοιμάζει για να ανταποκριθείτε στις καθημερινές απαιτήσεις με εγρήγορση.

Αξιολογείστε τον εαυτό σας και προχωρήστε ανάλογα!