Το λεξικό το Αγρίτικο του Γιάννη Κακαρώνη

26/06/2020 - 16:04

Τέσσερα χρόνια ερχόμουνα με το λεωφορείο στην αρχή, με το θρυλικό άσπρο Zudap, το μηχανάκι μου, αργότερα. Ωω! Τα ανασέρνω από το λαβύρινθο της μνήμης μου κι αναπολώ κείνα τα δύσκολα, τα όμορφα τα χρόνια, τότε που σε κάθε γωνιά βρίσκαμε και λίγη ή πολλή (δυσεύρετη σήμερα) ευτυχία. Δυο φορές την εβδομάδα, αλήθεια, από την Καλλονή, ερχόμουνα, στην επαγγελματική μου πατρίδα, την Άγρα, το κατ’ εξοχήν κτηνοτροφικό χωριό, με τα πολλά τα πρόβατα. Όλα τα προβλήματα να αντιμετωπίσω, μα πρώτιστα το Λεσβιακό πρόβατο ήταν στο πρόγραμμά μου. Πολύτιμοι συνεργάτες μου, ο γαλακτομετρητής ο Χρίστος Ζαφιρέλλης, ο αγρουφύλακας Αγγελής, οι Ταστάνηδες, Μήτσος και Μάρκος, αλλά και οι πιο πολλοί κτηνοτρόφοι που ήταν γραμμένοι στο Κέντρο Ελέγχου Γαλακτοπαραγωγής. Στόχος μου η βελτίωση αυτής της σπάνιας φυλής, του λιτοδίαιτου Λεσβιακού προβάτου,.

Αχ, τι μου θυμίζεις σήμερα φίλε μου Γιάννη Κακαρώνη, μελετητή κα γελοιογράφε!

Κι ως είδα το εξώφυλλο του μικρού αλλά λίαν περιεκτικού βιβλίου σου, φτεροκόπησε η φιγούρα της Σταυρούλας, ναι τη θυμάμαι και προ παντός τον άντρα της το Γιώργο το Ψύλο που, μια καλοκαιριάτικη μέρα, ντάλα μησμέρ, όταν πήγα στο βοσκοτόπι του να κάνω έλεγχο αν προχωρούσε το εγκεκριμένο έργο για να του δώσω την επιδότηση, ήτανε κατεβασμένος στο πηγάδι κι ολόδρωτος έσκαβε, παρά τα κιλά και την κοιλιά του.

Το ξεψάχνισα, που λες, με ενδιαφέρον κι αγάπη το «Λεξικό Ιδιωματικού Λόγου Άγρας Λέσβου», με την ποικίλη ύλη που φανερώνει την αγάπη, τον αγώνα και μεθοδικότητα του συγγραφέα Γιάννη Κακαρώνη, με τη διαχρονικότητά του, που μας οδηγεί στα χνάρια των προγόνων μας και μας συμφιλιώνει με την παράδοση. Το έχω ξαναγράψει. Οι πατεράδες μας χαράξανε το δρόμο κι εμείς οφείλουμε να τον συνεχίσουμε, να τον ευπρεπίσουμε. Γιατί χωρίς το παρελθόν δεν υπάρχει μέλλον.

Ναι. Πριν από κάμποσο καιρό είχα λάβει το πόνημά του ετούτο το αξιόλογο. Αλλά να σου ο κορονοϊός που άλλαξε τη ζωή μας, να σου κι άλλα προβληματάκια που κουβαλάνε τα χρονάκια μας, άργησα να γράψω τούτες τις αράδες. Και ξεπηδάνε από τις σελίδες του, τόσες ομορφιές να μοσκοβολούν λες και περιδιαβαίνεις τα σουκάκια τσι τσ’ αυλές μι τσι γλάστρεις τσ’ Άγρας. Λέξεις, παροιμίες, νιώσματα τσι τραγδέλια, τι ωραία που φιγουράρουν! Και σπάνιες, φωτογραφίες, που άθελά μου με προσγειώσανε πάλι 56 χρόνια πίσω, το 1964, όταν μέσα στη βροχή, τότε που οι γεωπόνοι, οι περισσότεροι, δουλεύαμε και πηγαίναμε στων ξωμάχων χωράφια και χειμαδιά να νιώσουμε τον παλμό τους, το πρόβλημά τους, και έφταξα, λοιπόν, με ένα άθλιο αδιάβροχο, να στάζω μέσα κι όξω νερό βρόχινο, έφταξα στο «πεντάστερο» με πέτρες καμωμένο πανέμορφο στην απλότητά του σπίτι που είχε ο Δημητρός ο Ταστάνης στην Αξανέμ.

― Έμπα μέσα κυρ γιουπόνι τς είσει βριμένους, μου είπε λαχταρισμένος μην αρρωστήσω.

Κι ως τρύπωσα μέσα, καρσί, μια φωτιά, τι να σου πω. Το θυμάσαι Μάρκο; Κι εσύ ήσουν εκεί. Και στερνά γιόμισε μια κούπα καφετιά ζεστό φρεσκαρμεγμένο γάλα, έφερε και σταρένια παξιμάδια και μπόλικο λαδουτύρ’.

Αχ, Γιάννη, με πηγαίνεις τώρα με το βιβλίο σου, ξέρεις πού; Στο ανεπανάληπτο βασίλειο του Μάκαρα! Στου Πιτακή. Για έλεγχο είχα πάει και τότε. Ομβροδεξαμενή θα έκανε. Μα έλα ντε που κόντευε να σκοτεινιάσει;

― Έ πας πούβιτα κυρ γιουπόνι. Α ξουμείν’ς έιδω, θα τζμπίσουμει του βρισκάμινου, τσι πουρνό-πουρνό, πρώτα η Θιος, παγαίν’ς σκη δλειά σ’.

Και μ’ έβαλε ο Παντελής ο Πιτακής στο κρεβάτι του. Αυτός κοιμήθηκε στο άλλο δωμάτιο. Μεσάνυχτα θε νάτανε, όταν ήρθε νυχοπατώντας στα μισοσκότεινα και μου έριξε άλλη μια, τη δικιά του, θαρρώ, κουβέρτα. Το πρωί που συγκινημένος τον ευχαρίστησα, μου είπε μ’ αυτό το γλυκό του χαμόγελο.

― Συ να μη κριγιώις κυρ γιουπόνη. Μεις, μαθμέν(οι)’ ήμιστει. Εν έχουμι ψόμου.

Το διαχρονικό βιβλίο σου Γιάννη Κακαρώνη, έρχεται να σταθεί με αξιοπρέπεια δίπλα στην υπάρχουσα συγγραφική σοδειά όλων των φίλων Αγριτών. Σειρά σου Δημήτρη να χειροκροτήσουμε και σένα με κάποια ποιητική συλλογή. Με ακούς;

Και, Γιάννη, πού είσαι; Κι αν δεν το έγραφες, έντονο διαχέεται το άρωμα του Δημήτρη Σαχτούρη και του Χαραλάμπη που στάθηκαν πολύτιμοι συνοδοιπόροι σου.

 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey