Κοιτούσα ώρα πολλή τη φωτογραφία. Σαν ένα στρωμένο τραπέζι, έτοιμο να υποδεχτεί μεγάλες πολύβουες παρέες, μου μοιάζει κάθε νέα χρονιά. Το τραπέζι με υψηλή αισθητική, ο χώρος που το περιβάλλει προδιαθέτει για φιλοξενία υψηλών προδιαγραφών. Από τον Όμηρο μέχρι σήμερα, η φιλοξενία διακρίνεται από αισθητική και ήθος. Ο οικοδεσπότης προσφέρει και ο ξένος σέβεται. Τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Αποτελεί απόδειξη πολιτισμού να τιμάς τον χώρο και να σέβεσαι τον άνθρωπο που σε φιλοξενεί.

Σαν μια λαμπερή οικοδέσποινα, συνομήλικη του υπέροχου Γκάτσμπι, στην πιο εκλεπτυσμένη εκδοχή της, φαντάζομαι την καινούργια χρονιά: Αποδεχτήκαμε την πρόσκληση και τώρα περάσαμε το κατώφλι της. Ετοιμαζόμαστε να πάρουμε θέση γύρω από το καλοστρωμένο τραπέζι, ενώ απολαμβάνουμε (ακόμη) ένα απεριτίφ. Στο κάλεσμα το savoir vivre αποτελεί προϋπόθεση, ώστε να μην μπούμε στον πειρασμό να υιοθετήσουμε συμπεριφορές από τα συμπόσια της Κίρκης!

Παίρνουμε τη θέση μας γύρω από το τραπέζι, συστηνόμαστε στους γύρω, διπλώνουμε την πετσέτα στα γόνατα και πίνουμε μια γουλιά νερό από το κρυστάλλινο ποτήρι, για να αποφύγουμε να καταναλώσουμε βουλιμικά επιθυμίες και απωθημένα, αν τύχει και η νέα χρονιά μας τα σερβίρει στο πιάτο! Φαινόμαστε φλεγματικοί και υποχόνδριοι στις απολαύσεις! Όχι Γαργαντούες! Με αυταπάρνηση στεκόμαστε απέναντι στα πάθη μας. Και ταυτόχρονα με την ίδια λαχτάρα που έκανε τον Ορφέα να υποκύψει και να στρέψει το κεφάλι στον υγρό σκοτεινό διάδρομο του πλουτώνιου βασιλείου, για να δει, αν η αγαπημένη του τον ακολουθεί. Είναι άραγε ο τακτικισμός το πρώτο μάθημα της φετινής χρονιάς; Ίσως η πειθαρχία και η αυτοσυγκράτηση, η τιθάσευση του υπέροχου φροϋδικού μας ασυνείδητου;

Τι γίνεται, όταν το γεύμα δεν είναι της αρεσκείας μας; Πώς αντιδρούμε, αν η μερίδα του λέοντος προορίζεται για άλλους, αν βλέπουμε ό, τι ταλανίζει και ταυτόχρονα γαργαλά τον ουρανίσκο μας να διοχετεύεται σε παρακαθήμενους συνδαιτυμόνες; Η ικανοποίηση των αισθήσεων είναι πάντα πρωταρχική ανάγκη στην κοινωνία των αισθήσεων και της εμπειρίας. Πλησιάζουμε όλοι το στρωμένο τραπέζι με την ελπίδα ότι τίποτα τέτοιο δεν θα συμβεί. Δεν είναι όμως το πιο εύκολο πράγμα να αρνηθούμε στιγμές απόλαυσης, γιατί ένας άγνωστος που τα στερεότυπα συχνά τον βαφτίζουν «πεπρωμένο» έκρινε διαφορετικά.

Στην περίπτωση αυτή ποια είναι η ιδανική λύση; Να κορέσεις την πείνα σου με ό, τι σου σερβίρουν; Να απέχεις διακριτικά, με πρόφαση μια ξαφνική αδιαθεσία; Να αποχωρήσεις θεαματικά; Όχι ξέχασα, αυτό το τελευταίο δεν προσφέρεται ως δυνατότητα: Ο χρόνος βαδίζει γραμμικά. Αναδρομές κάνει μόνον η μνήμη. Η ιστορία προχωρά σταθερά μπροστά. Το γεύμα ξεκίνησε, έχει ορεκτικό, σαλάτα, κυρίως πιάτο και επιδόρπιο. Πρέπει να σερβιριστεί και να καταναλωθεί. Δεν είμαι απλώς πολύ σίγουρη ότι εξαρτάται απολύτως από εμάς αν θα χορτάσουμε την πείνα μας, αν θα γευτούμε τις απολαύσεις που μας ηδονίζουν ή αν μείνουμε νηστικοί με μόνο σύντροφο τις προσδοκίες μας. Να προσθέσω μια μικρή, κρίσιμη πάντως, υποσημείωση: Αν αισθάνεσαι καταναλωτής αλλά είτε συνειδητά είτε αναπόφευκτα νηστεύεις, το δικό σου σαρκίο στερείται και υποφέρει. Οι ευκαιρίες δεν πρέπει να μένουν ανεκμετάλλευτες. Οι ανάγκες πρέπει να ικανοποιούνται. Εξάλλου σε ποιον δεν ανοίγει η όρεξη, όταν απολαμβάνει το γεύμα του σε ένα τόσο ωραίο και εκλεπτυσμένο περιβάλλον;

Κοιτάζω τη φωτογραφία άλλη μια φορά: Η αισθητική είναι συνάρτηση της καλλιτεχνικής παράδοσης και της αντίληψης του γούστου, με την οποία ανατραφήκαμε. Μια παρότρυνση της νέας χρονιάς είναι να αναπνέεις ανάμεσα στα έργα τέχνης, να εξοικειώνεσαι μ’ αυτά, να μην τα θαυμάζεις μουσειακά, απόμακρα ούτε να τα αποδέχεσαι ως ξένα από τη ζωή σου. Να διεκδικείς οι κατακτήσεις του πολιτισμού να ενσωματώνονται στην καθημερινή σου πραγματικότητα λειτουργικά.

«Καλή όρεξη!» σπεύδω να ευχηθώ στο γεύμα του νέου χρόνου ή της καινούργιας χρονιάς μήπως; Αφηρημένη έννοια ο χρόνος, άφυλος και προφητικός, σαν τον μάντη Τειρεσία. Καλού- καλού σοφός! Δικός μας! Ας χαρούμε, ας χορτάσουμε όσα προσφέρει! Με μέτρο!