Η χαλάρωση των ηθών που είναι εν μέρει απότοκος της τεχνολογίας και της καλοζωίας αλλά κυρίως της ελευθεριάζουσας και σοφιστικής σύγχρονης παιδαγωγικής, καθώς και η προϊούσα ανάγκη των ημερών να συντηρηθεί και να συμπληρώνεται το λάδι στο καντήλι του εθνικού φρονήματος επαναφέρουν το ακανθώδες ζήτημα του «πώς πρέπει να αναγινώσκεται η ιστορία», και μάλιστα πώς αυτό θα πρέπει να γίνεται κατά εκπαιδευτικό επίπεδο.

Να μην ξεχνάμε επίσης ότι το θέμα το αναδεικνύει η επικείμενη διακοσιοστή επέτειος της Εθνικής Επανάστασης.

Ο τίτλος του άρθρου παραφράζει ως γνωστόν και θυμίζει μια μελέτη σε επιστολική μορφή του Λουκιανού του Σαμοσατέως με τον τίτλο «Πώς δει ιστορίαν συγγράφειν».

Σ’ αυτή τη μελέτη ψέγει τέσσερις σύγχρονους αδόκιμους κατά την άποψή του ιστορικούς που προσπαθούν με υπερβολές και ανούσιες περιγραφές να εξιστορήσουν σύγχρονους πολέμους της Μέσης Ανατολής, καθώς και τον πατέρα της ιστορίας Ηρόδοτο, ενώ αντιγράφει και υπεραμύνεται της θουκυδίδειας συγγραφικής αρετής.

Η ιστορία όμως είναι και αυτή γέννημα της εποχής της και, αυτό που έχει σημασία δεν είναι μόνο η σολωμική διαπίστωση περί της αληθείας, αλλά και το γεγονός ότι αποτελεί βασικό ανάγνωσμα της εθνικής παιδαγωγικής.

Ο Ηρόδοτος έγραψε αμέσως μετά τα έπη των Ελλήνων κατά τους περσικούς πολέμους και ήταν φυσικό να τα δοξάσει ιδιαζόντως. Περιέγραψε επίσης με γλαφυρό και κάπως παραμυθικό τρόπο τα ήθη των λαών που γνώρισε περιηγούμενος.

Ο Θουκυδίδης αντίθετα, και μετά την κοσμογονική δοκιμασία ενός εξαντλητικού εμφυλίου πολέμου, προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί όσο γινόταν από το εθνικό του (δηλαδή το αθηναϊκό) φρόνημα και να γράψει αντικειμενική ιστορία.

Σήμερα ζούμε πάλι ημέρες ισχνών αγελάδων και παντοίων κινδύνων και προσβολών.

Πρέπει να αντιληφθούμε σαν έθνος ότι η ιστορία (μας) απαιτεί μια εθνική κατήχηση και θα πρέπει, όπως πολύ σωστά έπρατταν παλιότερα τα εκπαιδευτικά μας συστήματα, να διαφοροποιείται κατά ηλικία και εκπαιδευτικό επίπεδο.

Στο μικρό παιδί θα επικεντρωθείς στα σύμβολα, στους ευκλεείς μύθους, στο «όχι» και στο «μολών λαβέ», και μόνο όταν γίνει έφηβος θα του πεις για τις οδυνηρές διχόνοιες, για το γιατί έριξε την ασπίδα του ο πολύς Αρχίλοχος ο Πάριος, το με πόσο κυνισμό οι Αθηναίοι κατέστρεψαν τη Μήλο παραμονές του Πελοποννησιακού πολέμου ή, ακόμα χειρότερα, γιατί οι Αθηναίοι έστιξαν με πυρωμένη γλαύκα τα πρόσωπα των Σαμίων αιχμαλώτων.

Όλες οι εθνικές ιστορίες έχουν ως γνωστόν μαύρες σελίδες, αλλά δεν είναι φρόνιμο να τις διαφημίζουμε.

Αυτό το δεοντολογικό «επιστημονικό» σαράκι έχει τρυπώσει και σε άλλα γνωστικά πεδία όπως είναι το θρησκευτικό, το βιολογικό και το κοσμολογικό.

Τα παιδιά όμως διδάσκονται με τους μύθους, γι’ αυτό και επί δύο χιλιάδες χρόνια διάβαζαν Όμηρο και Αίσωπο και φυσικά όχι Πρωταγόρα.

Το big bang, για παράδειγμα, όπως και η δαρβινική θεωρία της εξέλιξης είναι θέματα ακατάλληλα και ακατανόητα για μικρά παιδιά, εξ ου και οι σχετικές διενέξεις που προέκυψαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η βιβλική δημιουργία του κόσμου σε έξι (κοσμογονικές) ημέρες είναι ένα υγιές παιδαγωγικό ανάγνωσμα. Διδάσκει -και να με συγχωρέσουν οι σοφοί φυσικοί- την ταύτιση και τη σύζευξη της ανθρώπινης και της θεϊκής φύσης, την αιτιοκρατία δηλαδή τον απώτερο λόγο της δημιουργίας (καθώς είπε και ο σοφός Πυθαγόρας ότι «πάντα κατά λόγον φύεται»), και τον χρήσιμο καμβά των ηθικών υποχρεώσεων του ανθρώπου μαζί με το δικαίωμα της εβδομαδιαίας ανάπαυσης.

Στην απέραντη χορεία των σύγχρονων επιστημόνων που έχουν ειδικευτεί σε καινοφανή πεδία όπως «διδακτική ιστορία», «κοινωνική ιστορία», «αμερόληπτη επιστημονική ιστορία», «μαρξιστική ιστορία», «μεθοδολογία της ιστορίας» κ.τ.τ. το άρθρο θέλει να τους θυμίσει ότι ο άνθρωπος έμαθε αριθμητική μετρώντας πρώτα τα δέκα δάχτυλά του και πολύ αργότερα τους δέκα πλανήτες της συμπαντικής γειτονιάς μας.

Τι ιστορία έχουν διδαχθεί δηλαδή κάποιοι επιστήμονες που διατυμπανίζουν ότι μια συνεκμετάλλευση του Αιγαίου με τους γκρίζους λύκους θα εκτονώσει την ένταση και θα ωφελήσει τη χώρα (!);

Κάποιοι άλλοι επιστήμονες, εκ των λεγομένων προοδευτικών, υποστηρίζουν και γράφουν κάθε μέρα ότι η χαλαρή και αμερόληπτη θεώρηση της ιστορίας και η επιστημονική αμφισβήτηση της παράδοσης αποτελούν δύναμη στα χέρια της κοινωνίας και μέγα κεκτημένο της δημοκρατίας μας. Ξεχνούν όμως ότι τα έθνη είναι πανάρχαια φυλετικά σύνολα και δεν είναι τεχνητά κρατικά ή και κοινωνικά κατασκευάσματα, όπως λέει λ.χ. ο Eric Hobsbaum.

Και επειδή η ανθρωπότητα ξεφυλλίζει το ίδιο πάντα βιβλίο της ιστορίας, θα ’θελα να ξέρω ποιος θα ξεσηκώσει τα σημερινά νιάτα όταν ηχήσουν οι σειρήνες του επόμενου πολέμου…